Ngày nay, bạn có thể mua một cặp kính râm giá rẻ ở bất cứ đâu - từ siêu thị, đến các cửa hàng nhỏ và nhà bán lẻ thời trang trực tuyến, nhưng sự phổ biến như vậy có thể khiến người dùng nghi ngờ về khả năng bảo vệ mà kính râm giá rẻ có thể mang lại. Mặc dù tròng kính thường đáp ứng các yêu cầu chống tia cực tím tối thiểu nhất định nhưng chất lượng ở các khía cạnh khác, chẳng hạn như độ rõ nét của hình ảnh, lại rất kém.

Quy tắc bảo vệ

Luật pháp Châu Âu phân loại tròng kính râm là “thiết bị bảo hộ cá nhân”, nêu ra năm cấp độ bảo vệ. Tròng kính loại 0 cho phép 80-100% ánh sáng xuyên qua, trong khi tròng kính loại 4 chỉ cho 3-8% ánh sáng xuyên qua, nghĩa là không phù hợp để đeo khi lái xe. Loại 3 được sử dụng phổ biến nhất vì phù hợp với hầu hết các tình huống, kể cả lái xe.

Vậy tròng kính tối màu có bảo vệ mắt tốt hơn không? Câu trả lời ngắn gọn là: không nhất thiết. Mức độ hấp thụ ánh sáng phụ thuộc vào cách thức và vị trí: thấu kính loại 4 được thiết kế cho những khu vực cực kỳ sáng như núi cao hoặc sa mạc nhưng thực tế có thể làm giảm tầm nhìn trong một số tình huống. 

Chất lượng tầm nhìn

Đeo kính râm có thể khiến cảm giác tầm nhìn bị cản trở. Điều này là do thấu kính nhuộm màu sẽ lọc ánh sáng một cách có chọn lọc: cho phép một loại bức xạ đi vào và hạn chế một loại bức xạ khác. Ba khái niệm sau có thể giúp chúng ta hiểu cách thức hoạt động của điều này và tại sao nó lại quan trọng.

Đầu tiên là thị lực. Đây là thuật ngữ dùng để đo mức độ mắt nhìn thấy “sắc nét” như thế nào và nó được kiểm tra bằng cách yêu cầu bệnh nhân đọc các chữ cái ngày càng nhỏ xuất hiện trên màn hình hoặc biểu đồ treo tường, với kết quả lý tưởng là khoảng 100%. Tuy nhiên, thử nghiệm này được thực hiện với chữ màu đen trên nền trắng đủ sáng, do đó, không tính đến chất lượng hình ảnh có thể thay đổi như thế nào trong các điều kiện ánh sáng khác.

Độ nhạy tương phản được định nghĩa là khả năng phân biệt các vật thể với nền xung quanh. Ví dụ, việc phân biệt chữ đen trên nền xám sẽ khó phân biệt hơn trên nền trắng.

Cuối cùng, tật khúc xạ, ảnh hưởng đến cả thị lực và độ nhạy tương phản. Đây là nguyên nhân gây ra chứng loạn thị và khiến mắt bị viễn thị hoặc cận thị. Đeo kính râm không theo toa khi mắc bất kỳ tình trạng nào trong số này có thể khiến thị lực trở nên tồi tệ hơn so với khi không có kính râm.

Vấn đề màu sắc

Mặc dù màu sắc không ảnh hưởng đến khả năng bảo vệ nhưng nó có thể ảnh hưởng đến độ tương phản và cảm giác về độ sáng vì mỗi màu lọc ra một bước sóng ánh sáng khác nhau. Tròng kính màu xám lọc tất cả các bước sóng ánh sáng, trong khi các tông màu như nâu hoặc xanh lá cây có tác động khác đến khả năng hấp thụ ánh sáng. Điều này có nghĩa là nhận thức thị giác có xu hướng sáng hơn qua thấu kính màu nâu, rất tối qua thấu kính màu xám và tự nhiên hơn qua thấu kính màu xanh lá cây.

Tròng kính bằng nhựa hay thủy tinh?

Màu sắc không phải là thứ duy nhất ảnh hưởng đến chất lượng thị giác: chúng ta cũng phải chú ý đến chất liệu của tròng kính. Mặc dù tròng kính thường được làm bằng nhựa chuyên dụng - được gọi là thấu kính hữu cơ - bạn cũng có thể tìm thấy những loại thủy tinh, được gọi là thấu kính khoáng chất.

Hai vật liệu này không giống nhau. Tròng kính hữu cơ nhẹ hơn và chắc chắn hơn, trong khi tròng kính khoáng có khả năng chống trầy xước tốt hơn và ít bị biến dạng màu sắc hơn. Điều này có nghĩa là tròng kính thủy tinh mang lại chất lượng thị lực cao hơn.

Mắt kính phân cực?

Thấu kính phân cực chặn ánh sáng chiếu tới mắt ở một góc nhất định sau khi phản chiếu khỏi bề mặt như đường hoặc nước, do đó làm giảm độ chói. Thấu kính phân cực đặc biệt thích hợp để lái xe hoặc dành thời gian quanh vùng nước. Tuy nhiên, thấu kính phân cực có thể không phù hợp trong một số trường hợp nhất định. Ví dụ: thấu kính phân cực chặn ánh sáng từ màn hình, khiến chúng trông tối hơn hoặc thậm chí đen hoàn toàn, nghĩa là các thiết bị thường phải xoay để cải thiện khả năng hiển thị. Thấu kính phân cực cũng không lý tưởng cho một số môn thể thao mùa đông: bằng cách loại bỏ ánh sáng chói, chúng khiến bạn rất dễ bỏ sót những mảng băng giá trên mặt đất.

Các tính năng khác

Cuối cùng, có một số đặc điểm thiết kế nhất định mà chúng ta không thể bỏ qua khi chọn một cặp kính râm. Các thấu kính chuyển màu tối hơn ở phía trên và chuyển dần sang tông màu sáng hơn ở phía dưới – thường hấp thụ khoảng 85% ánh sáng ở vùng tối nhất và 10% ở vùng sáng nhất. Những tròng kính này rất phong cách nhưng không ảnh hưởng đến khả năng bảo vệ khỏi tia UV. Điều đó nói lên rằng, chúng có thể phù hợp hơn với điều kiện nhiều mây và vào một ngày hè tươi sáng, chúng có thể không phải là lựa chọn tốt nhất.

Tròng kính phản quang có một lớp trên bề mặt bên ngoài giúp phản chiếu ánh sáng và tăng cường khả năng bảo vệ. Thật không may, cách xử lý này dễ bị hư hỏng hoặc trầy xước. Tròng kính có lớp phủ chống phản chiếu ở bên trong tròng kính mang lại tầm nhìn rõ ràng hơn bằng cách loại bỏ ánh sáng phản chiếu từ phía sau người đeo. Phương pháp xử lý này thường được áp dụng cho kính râm lớn hoặc kính có tròng kính chất lượng quang học rất cao.

Trong trường hợp có bất kỳ nghi ngờ nào, lời khuyên tốt nhất có thể là trao đổi với bác sĩ nhãn khoa hoặc chuyên viên đo thị lực để tìm ra chiếc kính râm đáp ứng tốt nhất nhu cầu của bạn.