3/3 âm lịch là thời khắc chuyển giao hai mùa xuân – hè hay còn được biết đến là tết Hàn thực trong văn hóa Việt Nam. Vào ngày này, người Việt thường làm bánh trôi, bánh chay để dâng cúng tổ tiên, trời đất mong cho mưa thuận gió hòa, mọi việc hanh thông, may mắn...

Tết Hàn thực là một trong những ngày lễ đặc biệt trong năm. Để gặp nhiều may mắn, thuận lợi, ngoài mâm cúng, các gia đình nên làm những việc dưới đây:

Những điều nên làm

Chuẩn bị mâm cúng

Các gia đình nên sắm hoa tươi, trái cây, trầu cau, hoa quả và không thể thiếu bánh trôi, bánh chay, món ăn đặc trưng của tết Hàn thực.

Tuy vậy, theo nhà nghiên cứu văn hóa, TS. Nguyễn Ánh Hồng, gia chủ chỉ cần chuẩn bị mâm cúng một cách giản đơn và không nên bày vẽ mâm cao cỗ đầy. Điều quan trọng trong việc chuẩn bị mâm cỗ là gia chủ phải thể hiện lòng thành kính của mình đối với ông bà, tổ tiên.

Đi tảo mộ

Tết Hàn thực cũng là dịp để con cháu bày tỏ lòng biết ơn đến ông bà tổ tiên, những người đã khuất. Vì thế, trong ngày này các gia đình Việt Nam thường cùng nhau đi tảo mộ, thăm viếng, sửa sang mộ phần tổ tiên.

Trong ngày này, việc đi tảo mộ còn mang ý nghĩa giáo dục khi mỗi gia đình có thể truyền đạt những giá trị tinh thần, văn hóa độc đáo từ những người đi trước đến thế hệ sau.

Ghi nhớ cội nguồn

Tết Hàn thực là dịp để nhắc nhở con cháu cần phải ghi nhớ cội nguồn, hiểu rõ về lịch sử, văn hóa, truyền thống và giá trị đạo đức của dòng tộc.

Thế hệ con cháu hiện nay thường ít được tiếp xúc với những câu chuyện, hồi ức của những người thân đã khuất trong gia đình hay dòng họ của mình. Chính vì vậy, tết Hàn thực là thời điểm quan trọng để cả gia đình cùng nhau sum vầy và truyền lại những câu chuyện, kỷ niệm về những người thân đã qua đời.

Kiêng kỵ trong ngày Tết Hàn thực

Kiêng ăn mặn

Mặc dù không phải quy định bắt buộc nhưng nhiều gia đình cũng ăn chay vào ngày này. Việc kiêng kỵ ăn mặn trong ngày này giúp bày tỏ lòng kính trọng và tưởng niệm đến người đã khuất, đồng thời hạn chế sát sinh.

Kiêng cúng cỗ bàn linh đình

Mâm cỗ ngày Tết Hàn thực nên giản dị và thanh đạm, thể hiện sự tinh khiết và thanh tịnh trong ngày lễ truyền thống.

Kiêng chuyển nhà

Việc chuyển nhà trong ngày này được cho là sẽ mang lại những điều không may mắn.

Kiêng nói những điều không hay

Việc cãi vã, tranh chấp giữa các thành viên trong gia đình vào ngày Tết Hàn thực được coi là đại kỵ. Dù có bất cứ vấn đề gì, mọi người nên bình tĩnh ngồi bàn bạc với nhau để tìm cách giải quyết.

Lưu ý khi cúng Tết Hàn thực

Số lượng nén hương mà bạn nên thắp khi cúng Tết Hàn thực cũng tương tự như các dịp khác, đó là theo số lẻ như 1, 3, 5. Các gia chủ có thể lựa chọn con số phù hợp với ý nghĩa mà nó đem lại cũng như hợp với không gian nhà mình. Với các gia đình nhỏ, nên thắp 3 nén ở bát hương Phật, thần linh và 1 nén dành cho bát hương của gia tiên, ông bà.

Lưu ý không thắp hương theo các số chẵn như 2, 4, 6 và 8 vì quan niệm phương Đông coi số chẵn là số âm, số lẻ mới là số dương, đại diện cho sự phát triển, đem lại may mắn.