Adenovirus gây nhiều bệnh cảnh

PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh - Giám đốc Trung tâm Hô Hấp, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, Adenovirus là một virus quen thuộc, không phải virus mới, lưu hành tất cả các mùa quanh năm, nhưng phát triển mạnh mẽ vào giai đoạn chuyển mùa thu - đông, xuân - hè.

"Năm nay, số ca mắc Adenovirus tăng mạnh từ tháng 8. Đến nay, tổng số ca nhiễm Adenovirus được ghi nhận tại Bệnh viện là hơn 400 ca, nhiều hơn cả năm 2021 và tăng hơn 44,1% so với cùng kỳ, trong đó đã có 6 trường hợp bệnh nhân tử vong có nhiễm Adenovirus. Chỉ tính riêng trong tuần từ 5/9-11/9, Bệnh viện đã ghi nhận 151 trường hợp dương tính với Adenovirus, tăng gần 2,2 lần so với tuần trước đó", PGS Hanh thông tin.

Adenovirus được chia làm 7 nhóm từ A-G, trong đó có hơn 50 túyp gây bệnh ở người và có thể gây bệnh ở nhiều cơ quan trong cơ thể.

Các tổn thương thường gặp nhất do mắc Adenovirus là viêm đường hô hấp trên, viêm đường hô hấp dưới, viêm kết mạc mắt (đau mắt đỏ), các bệnh lý ở đường tiêu hóa (tiêu chảy, nôn, buồn nôn,…), viêm bàng quang, viêm não màng não...

Trẻ nhiễm Adenovirus có nguy hiểm không?

Adenovirus có thể gây bệnh ở mọi đối tượng và mọi lứa tuổi (trẻ em hay gặp ở độ tuổi từ 6 tháng - 5 tuổi). Trong đó, các đối tượng như trẻ em, người lớn tuổi, người bị bệnh mạn tính… thường có nguy cơ cao nhiễm virus này do có sức đề kháng kém.

Là virus quen thuộc, vậy khi trẻ nhiễm Adenovirus có nguy hiểm không? 

PGS Hanh cho biết, khi trẻ nhiễm Adenovirus thường có các biểu hiện như: Sốt cao, ho, khò khè, có thể kèm theo viêm kết mạc mắt và rối loạn tiêu hóa. Với trẻ có biểu hiện nặng thì xuất hiện tình trạng khó thở.

Phần lớn bệnh nhi nhiễm Adenovirus được điều trị khỏi bệnh trong thời gian từ 10-15 ngày. Nguy cơ tử vong rất ít xảy ra.

PGS Hanh thông tin thêm, 6 bệnh nhi tử vong thời gian qua đều là trẻ có cơ địa đặc biệt như: mắc bệnh nền, suy dinh dưỡng, còi xương, tim bẩm sinh, suy giảm miễn dịch và bệnh phổi mãn tính.

Đến nay, chưa có nghiên cứu giữa tương quan nhiễm Covid-19 và viêm phổi do Adenovirus bởi trước khi có dịch Covid-19 xảy ra, Bệnh viện Nhi Trung ương cũng tiếp nhận các ca mắc Adenovirus đến khám và điều trị.

Tuy nhiên, Adenovirus có khả năng lây lan nhanh trong cộng đồng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời như: suy hô hấp, nhiễm khuẩn huyết, suy đa tạng. "Bệnh còn có thể để lại các biến chứng lâu dài, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ như: hội chứng viêm tiểu phế quản bít tắc sau nhiễm trùng, giãn phế quản, xơ phổi, đặc biệt ở trẻ có bệnh nền. Vì thế, việc phát hiện, điều trị và giám sát để bệnh không lây lan là rất cần thiết" - PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh khuyến cáo.

Cần đi khám khi nào?

Trẻ nhiễm Adenovirus rất dễ nhầm lẫn với các loại sốt virus thông thường khác. Vì thế, khi trẻ xuất hiện sốt cao, có thể kèm đau mắt, rối loạn tiêu hóa, cha mẹ nên đưa con đến viện khám để được chẩn đoán, điều trị.

Khi xác định một bệnh nhân nhiễm Adenovirus, bệnh nhi sẽ được nhập viện điều trị, cách ly tại các phòng bệnh riêng biệt. Trong quá trình điều trị, bệnh nhân được hỗ trợ hô hấp (thở oxy hoặc thở máy) khi cần; dùng kháng sinh trong trường hợp bị bội nhiễm viêm phổi.

Điều trị các triệu chứng bằng cách: hạ sốt khi trẻ sốt cao, bù nước điện giải, bổ sung dinh dưỡng, sử dụng thuốc kháng virus đặc hiệu với những trường hợp nặng, suy giảm miễn dịch (thuốc kháng virus không được chỉ định thường quy cho tất cả bệnh nhân).

Các biện pháp phòng ngừa

"Hiện chưa có vaccine phòng ngừa Adenovirus, vì thế cách tốt nhất để kiểm soát bệnh lây lan là phát hiện sớm, cảnh giác với các yếu tố lâm sàng, yếu tố dịch tễ; tuân thủ các biện pháp dự phòng thường quy đồng thời tuân thủ tiêm chủng các vaccine phòng bệnh đang sẵn có" - TS.BS Lê Kiến Ngãi, Trưởng khoa Dự phòng và Kiểm soát nhiễm khuẩn, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết.

Ngoài ra, chuyên gia khuyến cáo thực hiện những biện pháp sau để phòng ngừa lây nhiễm Adenovirus cho trẻ:

- Cho trẻ bú sớm, ngay sau sinh, bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, bú kéo dài đến 2 tuổi.

- Đảm bảo chế độ ăn dặm của trẻ hợp lý, đủ các thành phần dinh dưỡng.

- Giữ gìn môi trường sống của trẻ sạch sẽ, thoáng mát, không có khói, bụi, khói thuốc lá.

- Vệ sinh mũi họng cho trẻ thường xuyên: nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý (với trẻ nhỏ), trẻ lớn hơn cho súc miệng nước muối sinh lý.

- Vệ sinh thân thể, rửa tay thường xuyên, cho trẻ mặc quần áo phù hợp với nhiệt độ môi trường, tránh để trẻ bị nhiễm lạnh.

- Cần đeo khẩu trang khi trẻ ra ngoài, tránh tiếp xúc với trẻ em bị ốm, bệnh.

- Tiêm vaccine phòng bệnh đầy đủ, đúng lịch theo chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia.

"Nếu trẻ có biểu hiện bất thường về hô hấp, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra" - PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh khuyến cáo.