Mọi người đều biết rằng thịt xông khói, thịt nướng và các thực phẩm khác có chứa chất gây ung thư như nitrit và hydrocarbon thơm đa vòng nên đa phần cẩn thận, hạn chế khi ăn những thực phẩm này. Tuy nhiên, so với chúng, hạt bị mốc và các loại hạt được chế biến quá kỹ ẩn chứa nhiều rủi ro, vì không phải ai cũng nhận thức được các nguy cơ tiềm ẩn trong hạt.  

Không phải hạt nào cũng tốt, nếu ăn sai cách. (Ảnh minh họa). 

1. Hạt bị mốc

Các loại hạt bị mốc là một vấn đề nghiêm trọng về an toàn thực phẩm, đặc biệt đối với đậu phộng, hạnh nhân, quả óc chó và các loại hạt dễ bị ẩm khác. Trong quá trình bảo quản, vận chuyển, những thực phẩm này nếu điều kiện không thích hợp như nhiệt độ, độ ẩm quá cao có thể khiến chúng bị nhiễm các loại nấm mốc như Aspergillus aflatoxin và Aspergillus parasiticus.

Những loại nấm mốc này sẽ nhân lên trong điều kiện thích hợp và sinh ra độc tố nấm mốc có độc tính cao như aflatoxin B1. Aflatoxin B1 là một chất rất nguy hiểm. Nó được Tổ chức Y tế Thế giới xếp vào loại chất gây ung thư loại I, nghĩa là có nguy cơ gây ung thư cho con người. Aflatoxin B1 rất độc, độc gấp 68 lần asen và có thể gây tổn thương rất nghiêm trọng cho gan con người. Ăn thực phẩm chứa aflatoxin B1 trong thời gian dài có thể gây ung thư gan.

Bề ngoài hạt bị mốc có thể không có dấu hiệu bất thường rõ ràng nên khó nhận biết bằng mắt thường. Khi chúng ta ăn những loại hạt này thường rất khó phát hiện nấm mốc, điều này hầu như làm tăng nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe một cách âm thầm. 

Khi mua các loại hạt, hãy nhớ chọn sản phẩm ở các siêu thị lớn, uy tín. Hãy chú ý đến ngày sản xuất và hạn sử dụng để tránh mua phải sản phẩm đã hết hạn sử dụng.

Đồng thời, chú ý kiểm tra xem bao bì có còn nguyên vẹn hay không và tránh mua sản phẩm có bao bì bị hư hỏng. Ngoài ra, nếu thấy giá sản phẩm quá thấp hoặc màu sắc bất thường thì bạn cũng nên cảnh giác và tránh mua.

2. Các loại hạt được chế biến quá kỹ

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại hạt qua chế biến, tẩm ướp gia vị... Những loại hạt được chế biến quá kỹ này không tốt cho sức khỏe. Một lượng lớn đường, muối, bơ thực vật và các gia vị khác thường được thêm vào trong quá trình chế biến. Mặc dù những gia vị này có thể làm cho các loại hạt ngon hơn nhưng ăn quá nhiều chúng sẽ không tốt cho sức khỏe của bạn.

Ví dụ như các loại hạt ngào đường/muối/bơ hoàn toàn không tốt. Chế độ ăn nhiều đường dễ dẫn đến béo phì và làm tăng nguy cơ ung thư vú, ung thư tuyến tụy và các bệnh khác. Ăn quá nhiều muối có liên quan chặt chẽ đến ung thư dạ dày, ung thư thực quản và các bệnh khác. Trong khi đó, bơ có thể chứa axit béo chuyển hóa, được chứng minh là làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và một số bệnh ung thư. 

Ngoài ra, còn có một số loại hạt yêu cầu nhiệt độ cao trong quá trình chế biến như rang, chiên...  Mặc dù chế biến ở nhiệt độ cao có thể làm cho hạt giòn hơn nhưng nó cũng có thể khiến các chất dinh dưỡng trong hạt bị hư hỏng. Tệ hơn nữa, nhiệt độ cao còn có thể tạo ra các chất có hại như acrylamide. Acrylamide là chất được Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế xếp vào loại chất gây ung thư loại 2A và có liên quan đến ung thư phổi, ung thư bàng quang và các bệnh khác.

Khi chọn các loại hạt, bạn nên cố gắng chọn những loại nguyên bản, không thêm bất kỳ hương liệu nào. Những loại hạt như vậy không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn mang lại cho bạn hương vị của chính loại hạt đó.

Ngoài ra, bạn cũng nên chú ý đến lượng hạt ăn vào. Mặc dù bản thân các loại hạt rất tốt cho sức khỏe nhưng chúng cũng chứa nhiều calo. Nếu ăn quá nhiều, bạn sẽ dễ dàng tăng cân. Trong trường hợp bình thường, chúng ta mỗi ngày ăn một nắm nhỏ, khoảng 30 gam là đủ. Hãy nhớ bảo quản các loại hạt bạn mua về ở nơi thoáng mát, khô ráo và tránh ẩm ướt. Nếu bạn thấy các loại hạt có mùi lạ hoặc có màu sắc bất thường thì hãy ngừng ăn chúng.

Cách chọn hạt cho an toàn

Khi chọn các loại hạt, trước tiên bạn phải bắt đầu từ hình thức bên ngoài của chúng. Lấy quả óc chó làm ví dụ. Vỏ quả óc chó tốt phải có màu nâu sẫm, trông chắc chắn và có hình dạng đều đặn, không thiếu các góc hoặc hình dạng kỳ quặc.

Đối với hạt điều cũng vậy, bạn phải chọn những hạt còn nguyên hình lưỡi liềm. Nếu bạn thấy các loại hạt có màu sẫm, có vết nứt hoặc biến dạng, hãy tránh xa. Điều này thường có nghĩa là chúng đã được bảo quản quá lâu và độ tươi cũng như chất lượng không tốt.

Tiếp theo, bạn có thể lắc nhẹ nhàng khi lắc hạt tươi sẽ phát ra âm thanh giòn và dễ chịu. Nếu nó phát ra âm thanh bị bóp nghẹt khi lắc hoặc bạn nghe thấy âm thanh rỗng rõ ràng thì bạn nên cẩn thận, vì rất có thể bên trong đã bị côn trùng ăn hoặc đã xuống cấp.

Mùi cũng là một cách để nhận biết chất lượng của các loại hạt. Các loại hạt tươi có mùi thơm, chẳng hạn như quả óc chó có mùi đậm đà độc đáo và hạt điều có mùi thơm nhẹ.

Nếu bạn ngửi thấy mùi mốc, lạ hoặc đặc biệt hăng, điều đó có nghĩa là những loại hạt này có thể không còn tươi nữa và bạn sẽ không cảm thấy an tâm khi ăn chúng khi mua về nhà.

Nói chung, các loại hạt nặng hơn có xu hướng có chất lượng tốt hơn vì cùi bên trong các loại hạt nặng hơn sẽ đầy hơn và có vị ngon hơn. Vì vậy khi mua các loại hạt bạn có thể so sánh một số loại và chọn loại nặng.

Cuối cùng, có một yếu tố cần xem xét, đó là nơi xuất xứ. Các loại hạt được sản xuất ở những nơi khác nhau có thể có chất lượng và hương vị khác nhau. Khi mua, bạn có thể hỏi người bán hạt được sản xuất ở đâu và cố gắng chọn những hạt có nguồn gốc rõ ràng.

Những loại hạt tốt cho sức khỏe nên sử dụng

Hạt điều

Các nguyên tố vi lượng như canxi, phốt pho, sắt có trong hạt điều mang lại lợi ích rất lớn cho cơ thể. Canxi có thể giúp xương chắc khỏe hơn, phốt pho đóng vai trò chính trong việc duy trì sự cân bằng axit-bazơ của cơ thể và sắt có thể bổ sung máu.

Dầu bên trong hạt có thể có tác dụng nhuận tràng và làm cho đường ruột của chúng ta trơn tru hơn. Nếu đường ruột không bị tắc nghẽn thì việc tiêu hóa tự nhiên sẽ tốt hơn, cơ thể sẽ khỏe mạnh hơn.

Dù hạt điều có nhiều lợi ích nhưng chúng cũng chứa nhiều calo. Với những người đang giảm cân hoặc cần kiểm soát cân nặng thì hạt điều có thể không phù hợp để ăn quá nhiều. Rốt cuộc, việc nạp quá nhiều calo có thể dễ dàng dẫn đến béo phì.

Hạt phỉ

Cứ 100 g hạt phỉ chứa 316 mg canxi, 556 mg phốt pho và 8,3 mg sắt. Ăn nó có thể giúp chúng ta củng cố xương và giữ cho máu khỏe mạnh.

Phỉ có rất nhiều vitamin, chẳng hạn như vitamin A, vitamin B1 và ​​vitamin B2, rất cần thiết cho cơ thể. Điều đáng kinh ngạc hơn nữa là chất béo trong hạt phỉ không phải là loại chất béo có hại cho cơ thể mà chủ yếu là axit béo không bão hòa đơn và axit béo không bão hòa đa. Ăn hạt phỉ có thể giúp chúng ta giảm cholesterol và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Ngoài những thứ này, còn có một thứ gọi là taxol, có tác dụng chống ung thư. Y học cổ truyền Trung Quốc cũng cho rằng ăn hạt phỉ có thể tăng cường sức lực, cải thiện thị lực và nuôi dưỡng lá lách và dạ dày.

Hạt phỉ có nhiều lợi ích cho sức khỏe. (Ảnh minh họa). 

Hạt óc chó

Quả óc chó rất giàu axit linoleic và DHA, là những chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển chức năng não và thị giác. Ăn quả óc chó thường xuyên có thể bổ sung cho não một số chất dinh dưỡng cần thiết và giúp chúng ta thông minh hơn.

Gần 15% mỗi quả óc chó là protein, đây là nguồn cung cấp protein thực vật quan trọng.

Ngoài ra, quả óc chó rất giàu chất xơ cũng như nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin E, magie, đồng, mangan... Những chất dinh dưỡng này bảo vệ tế bào của chúng ta, hỗ trợ chức năng hệ thống miễn dịch và duy trì sức khỏe của xương.