Phóng viên Báo SK&ĐS đã có cuộc trao đổi với TS.BS. Lê Kiến Ngãi – Trưởng Khoa Dự phòng và Kiểm soát Bệnh viện Nhi Trung ương để tìm hiểu về thực trạng, những vấn đề cần quan tâm liên quan đến sự gia tăng ca bệnh Adenovirus và những khuyên cáo cho cộng đồng trước tình trạng này.
Phóng viên: Xin TS cho biết tình hình trẻ bệnh mắc Adenovirrus đến khám và điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương đang diễn ra như thế nào? Và việc gia tăng này nói lên điều gì?
TS. BS. Lê Kiến Ngãi: Adenovirus là tác nhân virus thường gây nên tình trạng viêm ở hệ thống hô hấp với biểu hiện từ trung bình đến nặng. Cũng có một tỷ lệ rất ít Adenovirus gây bệnh ở đường tiêu hóa, gây viêm bàng quang hay viêm màng não. Bệnh thường gặp quanh năm và ở mọi lứa tuổi.
Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, nhờ có hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm thường xuyên, đã sớm phát hiện được có sự gia tăng nhanh bệnh nhân có xét nghiệm Adenovirus dương tính đến khám và điều trị tại bệnh viện.
Đặc biệt số trường hợp tăng nhanh từ tuần thứ 35 (tức là tuần thứ 3 của tháng 8/2022), số ca mắc của tuần sau thì tăng gấp đôi so với tuần trước.
Tổng số bệnh nhân Adenovirus dương tính tích lũy từ đầu năm 2022 đến nay (12/9/2022) cao hơn hẳn so với năm 2021.
Như vậy việc cảnh báo dịch bệnh truyền nhiễm có nguy cơ trở lại và bùng phát sau đại dịch COVID-19 đang dần trở thành sự thật. Cúm, Rhinovirus, virus hợp bào hô hấp bùng phát trong những tháng hè và bây giờ là Adenovirus.
Bình thường mới để cuộc sống trở lại bình thường và phát triển. Nhưng lỏng lẻo, lơ là trong dự phòng thì không chỉ làm cho ca bệnh COVID-19 tăng trở lại mà các bệnh truyền nhiễm khác có tính chất lây truyền tương tự cũng gia tăng.
Phóng viên: Tại sao chúng ta lại phải đặt sự quan tâm khi số ca nhiễm Adenovirus tăng lên, thưa TS?
TS. BS. Lê Kiến Ngãi: Số ca nhiễm Adenovirus gia tăng, phản ảnh thực trạng mầm bệnh virus Adeno đang tồn tại nhiều trong cộng đồng. Thêm vào đó virus này có thể tồn tại trên các bề mặt nhiều ngày; khả năng lây lan của virus cũng khá dễ dàng qua “giọt bắn” và qua “tiếp xúc”; cơ hội để tạo ra đường lây đang rất phổ biến như nơi tập trung đông người, các sinh hoạt tập thể trong không gian kín, bí, lơ là vệ sinh tay, ít quan tâm đến vệ sinh bề mặt…
Ai cũng có thể là đối tượng cảm nhiễm của Adenovirus. Như vậy nguy cơ mỗi cá thể mắc Adenovirus rồi trở thành nguồn nhiễm mới, kể cả nguồn nhiễm không có triệu chứng là rất cao.
Cũng phải đề cập đến rằng, Adenovirus bên cạnh vai trò gây bệnh đã biết rõ ở hệ thống hô hấp, và một tỷ lệ thấp ở đường tiêu hóa, như viêm dạ dày ruột, hay hiếm gặp hơn như hiếm như viêm bàng quang, viêm màng não… còn đang là “đối tượng” bị tình nghi liên quan đến tình trạng “viêm gan bí ẩn”. Như vậy việc số ca nhiễm Adenovirus tăng lên cần phải được quan tâm ở cả khía cạnh lâm sàng, dịch tễ và cộng đồng.
Phóng viên: Vậy TS có khuyến cáo gì cho cộng đồng trước tình hình nhiễm Adenovirus đáng tăng hiện nay?
TS. BS. Lê Kiến Ngãi: Khi trẻ viêm nhiễm đường hô hấp có các biểu hiện tăng nặng như trẻ mệt hơn, ăn kém, thở nhanh, khó thở cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám, xác định căn nguyên và điều trị kịp thời.
Việt Nam chúng ta chưa có vaccine phòng bệnh đặc hiệu riêng cho Adenovirus. Nhu vậy việc tuân thủ các giải pháp phòng ngừa không đặc hiệu vẫn là giải pháp cơ bản. Đó là vệ sinh tay, vệ sinh bề mặt, đảm bảo môi trường thông thoáng; dinh dưỡng hợp lý; kiểm soát tốt các bệnh nền, bệnh mạn tính; cả người lớn và trẻ em tiêm chủng đủ vaccine phòng bệnh theo lịch trong đó có cả vaccine phòng COVID-19.
Đừng xao nhãng, lơ là mà phải chuyển những thực hành phòng bệnh đã tích lũy được phòng chống COVDI-19 thành những thói quen tốt đẹp trong phòng bệnh truyền nhiễm tương tự. Có như vậy thì dịch bệnh sẽ luôn được kiểm soát và đẩy lùi.
Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn TS.
