Nhiều người Việt Nam thường có thói quen sử dụng những chai nước khoáng, chai nước ngọt đã sử dụng xong rồi để tái sử dụng và đựng nước uống tiếp. Mới nhìn qua, đây có lẽ là một ý tưởng vừa tiết kiệm vừa thân thiện với môi trường. Thế nhưng, theo các chuyên gia thì đây là một thói quen vô cùng tai hại, trực tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe.
Tùy vào chất liệu nhựa, chai có thể phân hủy tạo ra nhiều chất hóa học nguy hiểm hòa lẫn vào trong nước. Vậy nên không phải chai nhựa nào cũng có thể tái sử dụng. Để biết loại nào được phép dùng lại, loại nào không, hãy chú ý đến những hình tam giác được đánh số dưới đáy chai.
Ký hiệu ở dưới chai cho bạn biết đâu là nhựa có thể tái chế và không. Ảnh: Brightside
- Nếu chai đó có nhãn ghi số 1 (PET hay PETE): Nó chỉ an toàn cho một lần sử dụng. Khi tiếp xúc với ôxy không khí hay nhiệt độ cao (bao gồm cả ánh nắng mặt trời), những loại chai như thế này sẽ phân hủy thành những chất độc hại.
- Tránh sử dụng những loại nhựa có nhãn ghi số 3 hay 7 (PVC và PC) vì đó là hai hóa chất độc hại và dễ dàng hòa lẫn vào thức ăn, nước uống của bạn. Sử dụng lâu dài loại chai này thậm chí có thể khiến bạn gặp những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
- Những chai nhựa được làm từ polyethylene (số 2 và 4) và polypropylene (số 5 và PP) phù hợp cho việc sử dụng nhiều lần. Tuy nhiên hãy lưu ý rằng chúng chỉ an toàn nếu như bạn dùng để chứa nước lạnh và phải làm sạch thường xuyên.
Các nhà khoa học đã so sánh: "Uống nước từ chai nhựa đã qua sử dụng hầu như giống uống nước từ bồn cầu hay bát ăn của chó"... Họ cũng cho biết lượng vi khuẩn trong những chai như vậy thường vượt quá giới hạn an toàn. Mọi người thường cầm chai lọ bằng tay bẩn, không rửa kỹ hoặc làm sạch quá sơ sài như sục rửa chai bằng nước thường ở nhiệt độ phòng. Cách này không đủ để làm sạch chai nhựa.
Rửa bằng nước thường không có tác dụng làm sạch chai nhựa hoàn toàn.
Trong một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Y tế cộng đồng Canada, các nhà khoa học đến từ Đại học Calgary đã thu thập 76 mẫu nước đến từ chai của học sinh tiểu học. Trong đó nhiều chai nước thuộc loại đã được tái sử dụng nhiều lần.
Qua nghiên cứu, họ phát hiện ra gần 2 phần 3 số mẫu nước có nồng độ vi khuẩn vượt quá giới hạn cho phép của nước uống. Những hao mòn vật lý trong quá trình sử dụng tạo ra những vết nứt, đây là chiếc tổ hoàn hảo cho vi khuẩn. Trong một nghiên cứu khác, các nhà khoa học thu thập mẫu vi khuẩn trên cổ chai nhựa được sử dụng liên tục trong một tuần mà không rửa.
Kết quả chỉ ra rằng quần thể vi khuẩn này chứa cả những tác nhân có thể khiến người trưởng thành bị ốm, tương đương ngộ độc thực phẩm. Richard Wallace, bác sĩ y khoa đến từ Đại học Y tế Texas nói: "Chúng có thể gây buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy".
Thói quen tái sử dụng chai nhựa nhiều lần có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Ảnh: Boldsky.
Bên cạnh đó, các nhà khoa học đã chứng minh, chất BPA trong nhựa có thể gây ra các biến chứng về nhiễm sắc thể đối với thai nhi và dẫn đến các khuyết tật bẩm sinh.
Ngoài ra, các chất hóa học trong nhựa có thể rối loạn các hormone giới tính như estrogen, dẫn đến hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ. Nhiều nghiên cứu cho thấy, những người sử dụng nước đóng chai chất lượng thấp có thể tăng nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến, ung thư vú và ảnh hưởng tới khả năng sinh sản.
Các chuyên gia khuyên bạn nên tránh sử dụng chai nhựa để lưu trữ nước ấm. Nhiệt độ cao có thể xúc tác cho phản ứng hóa học giữa nước và các thành phần của vỏ chai, tạo ra các hợp chất gây ung thư. Bạn nên sử dụng chai thủy tinh hoặc chai kim loại chất lượng tốt để lưu trữ nước uống.