Vô sinh nam là mối quan tâm ngày càng tăng trên toàn thế giới với cứ 6 cặp vợ chồng thì có 1 cặp gặp vấn đề về khả năng sinh sản. Theo truyền thống, mối lo ngại về khả năng sinh sản chủ yếu liên quan đến phụ nữ, tuy nhiên, ngày càng có nhiều nỗ lực nâng cao nhận thức về các vấn đề sinh sản của nam giới. Theo nghiên cứu gần đây, vô sinh nam xảy ra ở 30-50% các trường hợp và mặc dù đã có thuốc để giải quyết thách thức này nhưng cũng có những phương pháp tự nhiên để tăng cường khả năng sinh sản.

Trong một cuộc phỏng vấn với Hindustan Times Lifestyle, Tiến sĩ Aswati Nair, Chuyên gia về sinh sản tại Nova IVF Fertility tại Rajouri Garden ở Delhi, đã chia sẻ: “Các nguyên nhân phổ biến nhất gây vô sinh bao gồm các tình trạng như giãn tĩnh mạch thừng tinh, hút thuốc, phóng xạ, nhiễm trùng đường tiết niệu và thiếu hụt dinh dưỡng. Ngoài ra, các yếu tố môi trường và stress oxy hóa ảnh hưởng xấu đến tỷ lệ sinh sản của một người.

Căng thẳng oxy hóa ảnh hưởng đến khoảng 50% nam giới đang phải vật lộn với chứng vô sinh. Một nghiên cứu 'Khoa học Sinh sản Con người năm 2019' chỉ ra rằng căng thẳng oxy hóa dẫn đến giảm khả năng vận động của tinh trùng, tổn thương DNA của tinh trùng tăng cao, cũng như tăng nguy cơ sẩy thai và các bất thường về di truyền". 

Căng thẳng oxy hóa xảy ra như thế nào?

Tiến sĩ Aswati Nair trả lời: “Các phân tử gốc tự do không ổn định được hình thành liên tục trong cơ thể và gây bất lợi cho DNA trong tế bào và mô nếu mức độ trở nên quá cao, từ đó liên kết chúng với nhiều bệnh khác nhau như ung thư, tiểu đường và bệnh tim. Trong khi các gốc tự do đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phân chia tế bào và hỗ trợ các tế bào miễn dịch chống lại nhiễm trùng, thì sự dư thừa của các phân tử này, còn được gọi là các loại oxy phản ứng (ROS), sẽ dẫn đến stress oxy hóa (OS).

Cơ thể tự nhiên sản xuất các hợp chất chống oxy hóa để chống lại các gốc tự do. Tuy nhiên, sự mất cân bằng giữa ROS và chất chống oxy hóa dẫn đến OS, làm tổn hại DNA của tinh trùng và cản trở quá trình thụ tinh do phá vỡ chức năng bình thường của tinh trùng. Do đó, duy trì sự cân bằng bằng cách vô hiệu hóa ROS bằng chất chống oxy hóa là rất quan trọng đối với chức năng bình thường của tinh trùng". 

Vai trò nổi bật của chất chống oxy hóa

Theo Tiến sĩ Aswati Nair, chất chống oxy hóa là những chất hoặc hợp chất có tác dụng trung hòa các gốc tự do, phá vỡ các phản ứng dây chuyền dẫn đến căng thẳng oxy hóa. Cô giải thích: “Bằng cách khôi phục sự cân bằng và loại bỏ các loài oxy phản ứng (ROS), chất chống oxy hóa sẽ cải thiện khả năng vận động và hình thái, đồng thời ngăn ngừa tổn thương DNA đối với tinh trùng. Những hợp chất có lợi này phổ biến trong thực phẩm, đặc biệt là các nguồn có nguồn gốc thực vật như trái cây và rau quả. Các vitamin và khoáng chất quan trọng, bao gồm vitamin C, vitamin E, kẽm và selen, hoạt động như chất chống oxy hóa. Vì vậy, những hợp chất thiết yếu này đóng vai trò then chốt trong việc giúp cơ thể duy trì trạng thái cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa, thúc đẩy sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng thể". 

Danh sách thực phẩm giàu chất chống oxy hóa giúp nam giới cải thiện sức khỏe sinh sản

Dt Nisha, Chuyên gia tư vấn và Chuyên gia dinh dưỡng tại Motherhood Hospitals, Ấn Độ, đã gợi ý những thực phẩm giàu chất chống oxy hóa sau đây có lợi cho sức khỏe tinh trùng.

Quả óc chó và các loại hạt: Quả óc chó rất giàu axit béo omega-3, vitamin E, selen và chất chống oxy hóa, quả óc chó có thể giúp cải thiện chất lượng, khả năng vận động và hình thái của tinh trùng. Hạt hạnh nhân có nhiều vitamin E, một chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào tinh trùng khỏi bị hư hại do oxy hóa và có thể cải thiện khả năng vận động của tinh trùng.

Hạt bí ngô chứa kẽm, cần thiết cho việc sản xuất testosterone và hình thành tinh trùng, cũng như các chất chống oxy hóa như vitamin E và selen. Quả hạch Brazil là nguồn cung cấp selen tuyệt vời, một khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong sản xuất và vận động của tinh trùng, đồng thời giúp ích cho việc sản xuất tinh trùng, bảo vệ tinh trùng khỏi stress oxy hóa.

Nghệ: Một loại gia vị phổ biến trong ẩm thực, nghệ có chứa chất curcumin, một chất chống oxy hóa mạnh với đặc tính chống viêm có thể có lợi cho sức khỏe tinh trùng.

Gừng: Một loại gia vị chủ yếu khác trong món ăn châu Á, gừng có chứa gingerol, một hợp chất hoạt tính sinh học có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm có thể hỗ trợ sức khỏe sinh sản.

Trà xanh: Được tiêu thụ rộng rãi ở các nước châu Á, trà xanh rất giàu catechin, chất chống oxy hóa mạnh có thể giúp bảo vệ tinh trùng khỏi tổn thương oxy hóa và cải thiện chất lượng tinh trùng.

Rau lá xanh: Các loại rau như rau bina và bông cải xanh rất giàu chất chống oxy hóa như vitamin C, beta-carotene và lutein, có thể giúp bảo vệ tinh trùng khỏi stress oxy hóa và cải thiện sức khỏe sinh sản tổng thể.

Quả mọng: Các loại quả mọng như dâu tây, quả việt quất và quả mâm xôi rất giàu chất chống oxy hóa như vitamin C và anthocyanin, có thể giúp cải thiện chất lượng và khả năng vận động của tinh trùng.

Tỏi: Tỏi có chứa allicin, một hợp chất có đặc tính chống oxy hóa có thể giúp cải thiện chất lượng tinh trùng và bảo vệ chống lại tổn thương oxy hóa.