Nghị định 168 chính thức có hiệu lực từ đầu năm đã tăng nặng mức phạt với nhiều hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ.

Một số lỗi vi phạm có thể dẫn đến mức phạt hàng chục triệu đồng, cao gấp nhiều lần so với quy định trước đây ở Nghị định 100 hay Nghị định 123.

Chở trẻ em sai cách sẽ bị phạt nặng

Bên cạnh mức phạt đến 1 triệu đồng khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 m trên ghế phụ ôtô có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, Nghị định 168 cũng chỉ ra một số cách chở trẻ bằng phương tiện xe 2 bánh đã có thể dẫn đến mức phạt khá cao từ đầu năm nay.

Cụ thể, điểm h khoản 9 Điều 7 của Nghị định 168 quy định mức phạt tiền từ 8 triệu đến 10 triệu đồng cho hành vi ngồi phía sau vòng tay qua người ngồi trước để điều khiển xe, trừ trường hợp chở trẻ em dưới 6 tuổi ngồi phía trước.

Người vi phạm quy định này còn bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 10 tháng đến 12 tháng.

 

Trẻ em trên 6 tuổi không được ngồi phía trước xe máy. Ảnh: Quỳnh Trang.

Cũng trong Nghị định 168, điểm g khoản 2 Điều 7 quy định mức phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng cho hành vi điều khiển xe 2 bánh chở theo 2 người trên xe, trừ trường hợp chở người bệnh đi cấp cứu, trẻ em dưới 12 tuổi, người già yếu hoặc người khuyết tật.

Các quy định này đồng nghĩa người điều khiển môtô, xe gắn máy sẽ bị phạt tối đa 10 triệu đồng, tước bằng lái tối đa 12 tháng nếu chở trẻ em trên 6 tuổi ngồi phía trước.

Với trẻ em từ trên 6 tuổi đến dưới 12 tuổi, người điều khiển phương tiện xe 2 bánh sẽ không bị xử phạt nếu chở trẻ ngồi phía sau cùng với một người lớn khác.

Trẻ em từ 12 tuổi trở lên sẽ được xem như người lớn khi tham gia giao thông bằng phương tiện xe 2 bánh. Do đó, tài xế sẽ chỉ được phép chở một trẻ ở độ tuổi này ngồi ở sau lưng, có thể kèm thêm một trẻ dưới 6 tuổi khác phía trước nếu có.

Trên thực tế, các quy định này đã có sẵn từ khá lâu tại Việt Nam. Tuy nhiên, độ tuổi trẻ em trong nội dung các điều khoản là khác nhau, còn mức phạt khi vi phạm cũng không cao như hiện tại.

Khoản 1 Điều 30 Luật trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2008 quy định người lái môtô, xe 2 bánh, xe gắn máy chỉ được chở một người, trừ một số trường hợp được chở tối đa 2 người, trong đó có trẻ em dưới 14 tuổi. Ở Luật trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, độ tuổi trẻ em được phép chở tối đa 2 người bằng xe máy điều chỉnh về 12 tuổi.

 

Nhiều người có thói quen chở trẻ em phía trước xe máy. Ảnh: Việt Linh.

Còn trong Nghị định 100 có hiệu lực từ 1/1/2020, nội dung điểm m khoản 2 Điều 6 từng quy định mức phạt 200.000-300.000 đồng khi người điều khiển môtô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện) có hành vi ngồi phía sau vòng tay qua người ngồi trước để điều khiển xe, trừ trường hợp chở trẻ em ngồi phía trước.

Như vậy theo nội dung ở Nghị định 100, người điều khiển xe 2 bánh sẽ được xem là vi phạm khi chở trẻ em ngồi phía trước. Quy định này có phạm vi áp dụng rộng hơn, bởi Luật trẻ em quy định trẻ em là người dưới 16 tuổi, còn Nghị định 168 có hiệu lực từ đầu năm nay đã giới hạn độ tuổi người được ngồi phía trước xe máy là dưới 6 tuổi.

Nghị định 100 cũng đề ra mức phạt tiền 200.000-300.000 đồng cho hành vi điều khiển môtô, xe gắn máy chở theo 2 người trên xe, trừ trường hợp chở người bệnh đi cấp cứu, trẻ em dưới 14 tuổi.

Vị trí an toàn cho trẻ em khi di chuyển với xe 2 bánh

ỞẤn Độ, chính quyền nước này quy định trẻ em ngồi sau xe 2 bánh phải đeo dây đai an toàn và đội mũ bảo hiểm, theo Business Today.

Người điều khiển phương tiện xe 2 bánh cũng bị giới hạn tốc độ di chuyển ở 40 km/h khi đang chở trẻ em. Hành vi vi phạm sẽ khiến người điều khiển phương tiện đối diện mức phạt tiền 1.000 rupee (khoảng 294.000 đồng) và tước quyền sử dụng giấy phép lái xe trong 3 tháng.

 

Đại diện tổ chức Save the Children ở Thái Lan kêu gọi nước này đề ra quy định mới, trong đó không cho phép trẻ em dưới 2 tuổi tham gia giao thông bằng phương tiện xe 2 bánh, theo The Nation.

Save the Children cho rằng trẻ em dưới 2 tuổi chưa thể đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn bảo vệ, do đó dễ đối diện với thương tích nghiêm trọng.

Theo bà Allison Zelkowitz - Giám đốc Save the Children Thái Lan, trẻ em từ 2 đến 5 tuổi khi tham gia giao thông bằng xe 2 bánh nên được bố trí ngồi trước, đội mũ bảo hiểm vừa vặn với đầu và cài chặt quai.

Thông tin đăng tải trên website Bộ Y tế cho biết vị trí an toàn nhất để chở trẻ em trên xe máy là sau lưng người lớn, có dây đai để nịt chặt trẻ vào bụng người chở.

Cũng theo bài viết này, vị trí phía trước người lái là nơi nguy hiểm nhất khi chở trẻ tham gia giao thông bằng xe 2 bánh.

Khi xe phanh gấp, lực quán tính sẽ đẩy trẻ về phía trước, khiến phần ngực đập vào tay lái và gây nguy hiểm cho các cơ quan nội tạng của trẻ ở khu vực này, kể cả tim.

Trong trường hợp xe 2 bánh bị ngã, vị trí phía trước cũng là nơi chật chội, dễ bị chèn ép. Tay lái cũng có thể quay ngang và chọc vào bụng trẻ, gây ra những tổn thương nghiêm trọng.