Có lẽ do hôm anh đưa tôi về chơi lần đầu cũng coi như là ra mắt, tôi ăn mặc trang điểm khá cầu kì, thế nên mẹ anh thấy tôi xa cách, không ưa.
Nhưng qua nhiều kênh thông tin khác, tôi biết bà không ưng tôi là vì môt lý do nữa: Bà đã nhắm cho anh một cô gái ở cùng làng, tuy không học cao hiểu rộng, không sắc nước hương trời nhưng hiền thục nết na. Bà bảo lấy vợ, quan trọng nhất là nết ăn nết ở.
Thời gian đầu, khi biết mẹ anh phản đối tôi cũng tự ái. Tôi là gái thành phố, con nhà khá giả, học hành tới nơi tới chốn, ngoại hình cũng không phải xấu xí khó ưa. Tôi yêu anh vì thấy anh tử tế, chăm chỉ, hiền lành chứ trai thành phố theo tôi không thiếu. Tôi không chê anh, không đòi hỏi môn đăng hộ đối thì thôi, đằng này lại còn bị nhà anh chê ngược, càng nghĩ càng bực mình.
Tôi lấy anh vì yêu anh một phần, một phần vì hiếu thắng, thấy mẹ anh phản đối lại càng yêu cho bằng được. Cuối cùng thì mẹ anh dù không muốn cũng trở thành mẹ chồng tôi, tôi dù chẳng thích cũng gọi bà là mẹ chồng.
Sau khi cưới chúng tôi thuê chung cư ở thành phố, thi thoảng lắm mới về quê. Mỗi lần về giỗ chạp hay lễ tết gì, mẹ chồng cứ hay đứng bên bày vẽ tôi làm việc này việc kia trước mặt nhiều người. Tôi cho rằng bà không ưa tôi nên hay xét nét, tìm cách làm khó cho tôi mất mặt. Tôi với mẹ chồng, vốn đã không có tình cảm, càng ngày nỗi ác cảm lại càng lớn.
Từ hồi làm dâu, tôi ít mua quà tặng mẹ chồng. Vì mua gì cho bà, bà cũng nói “mẹ ở quê, ăn mặc cũng khác trên thành phố. Đồ con mua rất đẹp nhưng mẹ mặc thì không thấy hợp. Lần sau con đừng mua nữa, mẹ không dùng được thì tốn tiền của con”. Nói là vậy, nhưng có việc gì quan trọng cần đi đâu tôi cũng thấy bà mặc, ai hỏi còn tỏ vẻ hãnh diện “con dâu tôi nó mua cho”. Tôi nghĩ thầm “Mẹ chồng thích chết đi được mà còn tỏ ra làm màu”.
Đợt lễ 20/10 vừa rồi, chồng tôi bảo mua quà gì đó tặng hai bà nội ngoại. Với bà ngoại anh bảo tôi hiểu mẹ mình nhất nên tôi tự chọn. Còn với bà nội, anh dặn tôi mua tặng bà chiếc vòng ngọc trai. Anh nói có lần mẹ bảo mặc áo dài mà đeo vòng ngọc trai chắc rất đẹp. Tôi nghĩ mẹ anh ở quê bình thường có đi đến đâu mà mặc áo dài, mà đeo vòng ngọc trai. Lúc đó đầu tôi chợt lóe lên một ý nghĩ, hay mua cho bà một chiếc vòng ngọc trai giả. Thay vì mất đến mấy triệu thì đổi lại chỉ mất vài trăm là cùng thôi. Giả hay thật có lẽ mẹ chồng cũng không biết, mà lỡ bà có biết, mình nói mình bị lừa là được rồi.
Hôm nhận quà, mẹ chồng lại thái độ như cũ: “Hai đứa mua làm gì cho tốn kém. Vòng ngọc trai cũng đắt tiền lắm đấy, mẹ già rồi, đi đâu mà trang sức ăn diện”. Xong rồi bà nói bà cất để dành, đi đâu bà mới đeo chứ quanh quẩn ruộng vườn đeo vòng ngọc làm gì.
Ngày hôm sau, vợ chồng cô em gái chồng về, hình như mẹ chồng tôi đem vòng ngọc trai ra khoe. Lúc đó tôi tắm xong, bước vào nhà thì nghe tiếng mẹ chồng và em gái chồng ở trong buồng. Giọng cô em gái tỏ vẻ khó chịu: “Chẳng hiểu bà ý nghĩ sao mà tặng mẹ chồng chiếc vòng ngọc trai giả. Mẹ không nói để con nói. Bả khinh nhà mình nghèo nên làm vậy đây mà. Nói ra cho anh hai biết vợ mình là thế nào, suốt ngày cứ hở ra là bênh vợ”.
Giọng mẹ chồng thì thào: “Trời ạ, mày be bé cái mồm thôi. Mày xem, nếu mẹ không sơ ý làm xớt xát ra thì đâu có biết là giả hay thật. Giờ đồ giả người ta cũng làm tinh y thật vậy. Chắc chị dâu mày không biết, bị người ta lừa thôi. Đừng có nói ra, nó ngại, tội nó”.
Tôi nghe chuyện, mặt nóng bừng đúng kiểu làm việc xấu bị bắt quả tang. Suốt ngày hôm đó, cô em chồng nhìn tôi mặt nặng mày nhẹ, còn bóng gió xỏ xiên mấy câu. Mẹ chồng thì vẫn thân tình cởi mở.
Sáng hôm sau, tôi theo mẹ chồng đi chợ sớm. Mấy bà bán hàng quen đầu chợ thấy mẹ chồng tôi liền xởi lởi: “Bà Tư hôm nay đi chợ sớm thế. Thường ngày chẳng mấy khi đi chợ, hôm nay có con dâu về nên phục vụ con dâu đây”. Mẹ chồng nắm tay tôi, vừa kéo đi vừa nói “Con dâu tôi thì tôi phục vụ, phải con dâu mấy bà đâu mà mấy bà lắm chuyện ha”. Nói xong rồi mọi người cùng cười vang.
Trưa đó, hai mẹ con cùng làm cơm. Mẹ chồng kể tôi nghe thời mẹ làm dâu vất vả khổ cực thế nào. Hồi đó mẹ chồng tôi hiếm muộn, cưới bốn năm vẫn chưa có con. Ông bà nội bắt bố chồng tôi bỏ vợ để lấy vợ khác, còn nói “mày không nghe tao thì nhà này tuyệt tông tuyệt tự. Đến khi nào trâu đực có chửa thì con vợ mày nó mới đẻ được con”. Có lẽ do trời thương mẹ hiền lành nên năm sau đó mẹ có bầu chồng tôi, rồi năm sau có thêm cô út nữa.
Bố chồng tôi mất sớm, mình mẹ nuôi hai đứa con, chăm sóc bố mẹ chồng già cả ốm đau. Đến khi ông bà mồ yên mả đẹp, hai con lớn khôn thì mẹ chồng cũng bắt đầu già rồi. Mẹ chồng nói với tôi: “Hồi chồng con mới lớn, mẹ hay nói với nó, sau này mày đi đâu thì đi, nhất định phải lấy vợ gần nhà để nó ở với tao, rồi chúng mày có con, tao bế ẵm cho chứ về già ở một mình buồn lắm. Muốn thì muốn vậy, chớ cuộc sống ai người nấy lo, hạnh phúc ai người nấy hưởng, phải không con”. Tôi nhìn mẹ chồng, thật lòng muốn ôm bà một cái, nhận ra mình nhỏ mọn, ích kỉ, xấu xa biết chừng nào.
Hết hai ngày nghỉ, vợ chồng tôi trở lại thành phố. Tôi nói với mẹ chồng: “Hôm trước con vô tình nghe mẹ và cô nói chuyện về chiếc vòng ngọc trai. Con xin lỗi mẹ do con không tinh ý, để con mua cho mẹ chiếc vòng khác nhé”. Mẹ chồng lại ôm tôi: “Các con sống thật khỏe, thật vui là món quà lớn nhất dành cho mẹ rồi, những thứ khác không quan trọng đâu con, đừng bận tâm nhé”.
Hôm đó, ngồi trên xe, tôi bảo với chồng: “Sau này mẹ già, mình đón mẹ lên ở với vợ chồng mình cho tiện chăm sóc nhé”. Anh xiết tay tôi, mắt nhìn thật lâu rồi nói: “Có lẽ mẹ sẽ không đi đâu đâu, vì mẹ còn phải khói hương cho ông bà, cho bố, nhưng có được lời này của em, anh thật sự rất vui”.
