Trong quá trình vượt cạn, các bác sĩ sẽ tiến hành rạch (cắt) tầng sinh môn để giúp sản phụ sinh nở dễ dàng hơn. Trên thực tế, nếu tầng sinh môn của sản phụ không giãn nở được khi sinh sẽ dẫn đến rách, làm tổn thương đến bộ phận sinh dục.
Cử nhân hộ sinh Nguyễn Thu Hằng, Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM) cho biết: Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ thực hiện cắt tầng sinh môn nhằm mở rộng đường ra cho thai nhi khi sinh qua ngả âm đạo, ngăn ngừa một số tổn thương và chấn thương nghiêm trọng cho âm đạo, âm hộ khi sinh.
Theo đó, Cử nhân hộ sinh Thu Hằng thông tin: Bác sĩ thực hiện thủ thuật này bằng cách gây tê vùng âm hộ và dùng kéo cắt một đường dài từ 3 - 5cm (Từ mép âm hộ đi thẳng xuống vùng hậu môn hướng 6 giờ hoặc một đường chéo hướng 7 giờ) khi có cơn gò và đầu thai nhi áp sát vào vùng tầng sinh môn. Sau khi sinh em bé, bác sĩ sẽ khâu lại vết cắt bằng chỉ tiêu (không cần phải cắt chỉ sau này).
Giai đoạn sau sinh, việc chăm sóc vết khâu sau sinh là rất cần thiết để tránh bị nhiễm trùng.
Chăm sóc vết khâu tầng sinh môn thế nào cho đúng cách?
Cử nhân hộ sinh Thu Hằng chi biết phụ nữ sau sinh chăm sóc vết thương tầng sinh môn đúng cách chỉ sau 2 ngày đầu tiên sẽ giảm đau nhiều, giảm sưng và không nhiễm trùng. Khi đó vết thương tầng sinh môn sẽ trở thành vấn đề nhỏ đối với các mẹ sinh thường.
Để chăm sóc vết thương tầng sinh môn đúng cách, chị em cần chú ý:
Chăm sóc vết khâu tầng sinh môn bằng miếng gạc lạnh
Sau ngày sinh đầu tiên, vết khâu vẫn sẽ bị sưng và đau. Có thể làm giảm bớt các triệu chứng này bằng cách sử dụng miếng gạc lạnh hoặc túi đá lạnh chườm lên vết khâu. Việc này sẽ giúp mẹ bớt cảm giác đau và giảm sưng. Sau đó lau khô bằng khăn sạch.
Nếu chị em cảm thấy đau nhiều, đừng ngần ngại liên hệ bác sĩ. Bác sĩ sẽ thăm khám vết khâu và có thể cho thuốc giảm đau paracetamol và thuốc này không ảnh hưởng đến việc cho con bú.
Chọn tư thế ngồi thích hợp
"Người mẹ có thể cảm thấy đau mỗi khi ngồi dậy vì tư thế ngồi đè lên vết khâu tầng sinh môn. Để giảm bớt cảm giác bất tiện này, mẹ hãy chọn cho mình một tư thế ngồi ít tạo áp lực lên vết khâu, có thể lót vải mềm hai bên mông hoặc ngồi đệm hơi để không đè nén lên vết thương nhiều", Cử nhân hộ sinh Thu Hằng cho biết.
Cảm giác đau thường biến mất sau 3 – 4 ngày và khoảng sau 3 tuần vết khâu sẽ lành hoàn toàn, thậm chí sau này bạn không thể nhớ là mình đã từng có vết thương ở đây.
Vệ sinh đúng cách
Nên lau sạch vùng đáy chậu, âm hộ khoảng 2 lần/ngày để ngăn ngừa viêm và nhiễm trùng. Vệ sinh sạch sẽ sau mỗi lần đi tiêu, tiểu.
Chỉ cần sử dụng nước ấm để vệ sinh bằng cách dùng vòi sen hoặc dội nước từ từ hay dùng khăn mềm thấm nước, lau rửa sạch từ trước ra sau nhẹ nhàng.
Lưu ý: Lhông lau ngược từ sau ra trước vì sẽ mang những chất bẩn từ phía hậu môn đi ngược về vết thương, dễ gây nhiễm trùng. Sau đó lau khô lại.
Nên thay băng vệ sinh thường xuyên mỗi 4 – 6 tiếng để vết thương luôn sạch sẽ, giảm sự tích tụ của vi trùng, độ ẩm và giảm được nguy cơ nhiễm trùng. Không nên thụt rửa bên trong khi không có chỉ định của bác sĩ.
Đi bộ sau sinh
Cử nhân hộ sinh Thu Hằng chia sẻ nhiều mẹ nghĩ rằng việc đi lại sẽ làm “động” vết thương. Trên thực tế hoàn toàn ngược lại. Việc tập đi bộ sau sinh giúp lưu thông máu đến vùng tầng sinh môn, giảm sưng và giúp vết khâu mau lành hơn. Tập đi bộ còn giúp ngăn ngừa cứng khớp và đau do nằm nhiều.
Sau ngày đầu tiên, khi mẹ lấy lại sức và ngồi dậy bình thường được, hãy tập đi lại nhẹ nhàng xung quanh giường bệnh, hoặc tập đi ngoài hành lang khoa hậu sản của bệnh viện.
"Lúc đầu, việc đi lại có thể gây khó khăn và đau nhưng hãy cố gắng tập luyện bằng cách: Đi thẳng người, hai chân dang rộng ra một chút và bước đi tự tin", Cử nhân hộ sinh Thu Hằng khuyên.
Chế độ ăn uống giúp vết khâu mau lành
Phụ nữ sau sinh không ăn kiêng khem, nên ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng để phục hồi sức khỏe, nuôi con bằng sữa mẹ và giúp lành vết thương. Ăn nhiều chất xơ và uống nhiều nước để tránh táo bón. Nếu việc đại tiện khiến mẹ đau nhiều, nên dùng thuốc làm mềm phân trước.
Bên cạnh đó, việc xông hơi vùng kín cũng là phương pháp hữu hiệu giúp mẹ mau chóng vượt qua giai đoạn này. Đây là cách thức dùng nhiệt hơi nước cùng các loại thảo dược giúp sát khuẩn vùng tầng sinh môn, giảm đau, thúc đẩy se khít âm đạo và khử mùi hôi.
Sau ngày đầu tiên, khi mẹ lấy lại sức và ngồi dậy bình thường được đều có thể áp dụng phương pháp này.
Ngoài việc thực hiện những điều kể trên để vết thương mau lành, Cử nhân hộ sinh Thu Hằng cho biết mẹ đừng quên luôn quan sát tình trạng vết khâu tầng sinh môn.
Khi có một trong các dấu hiệu vết thương có nguy cơ bị viêm hoặc nhiễm trùng như: Sưng đỏ, đau, sốt, chảy máu vết khâu, hở vết khâu, vết khâu có dịch... nên đến gặp bác sĩ để kịp thời điều trị.
