Sau 8 tháng phát hiện mắc và điều trị căn bệnh ung thư hạ họng, nghệ sĩ Giang Còi (Lê Hồng Giang) đã qua đời trong sự tiếc thương vô hạn của người thân và người hâm mộ trên cả nước. Suốt thời gian trị bệnh, nam nghệ sĩ luôn bày tỏ sự lạc quan. Thế nhưng do căn bệnh đã ở giai đoạn muộn, di căn nên việc điều trị gặp nhiều khó khăn và cuối cùng nghệ sĩ Giang Còi không qua khỏi.

Uống rượu, hút thuốc làm tăng nguy cơ mắc ung thư hạ họng

GS Mai Trọng Khoa - nguyên GĐ Trung tâm Y học hạt nhân và ung bướu, nguyên Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết ung thư hạ họng dù là căn bệnh phổ biến nhưng bệnh nhân thường được phát hiện muộn do các triệu chứng lâm sàng kín đáo và dễ bị nhầm lẫn.

Theo Tổ chức Ung thư toàn cầu (GLOBOCAN), năm 2018, ung thư hạ họng là bệnh khá phổ biến với 80.608 ca mắc mới và 34.894 ca tử vong mỗi năm. Bệnh chủ yếu gặp ở nam giới và liên quan nhiều đến vấn đề nghiện rượu, hút thuốc lá…

GS Khoa cho biết hút thuốc nhiều và lâu năm sẽ làm tăng nguy cơ mắc ung thư hạ họng rất lớn. Không chỉ ung thư hạ họng, hút thuốc lá còn là nguyên nhân dẫn đến nhiều loại ung thư khác như vòm họng, phổi… Một nguyên nhân khác cũng làm gia tăng mắc ung thư hạ họng là uống rượu và nghiện rượu.

Ngoài ra, căn bệnh này cũng có thể do nhiễm virus HPV, môi trường ô nhiễm, đặc biệt là hít phải khí thải độc hại. Vệ sinh răng miệng kém cũng là một yếu tố nguy cơ khi các vi khuẩn có hại phát triển mạnh gây nên các viêm nhiễm mãn tính vùng họng, kích thích viêm kéo dài là yếu tố thuận lợi của ung thư hạ họng.

Đi khám ngay khi thấy nuốt nghẹn, khàn tiếng, mất tiếng

Các dấu hiệu cảnh báo của ung thư hạ họng thường dễ bị nhầm lẫn sang các căn bệnh thường gặp khác như viêm họng, viêm amidan… Vì thế, khi xuất hiệu triệu chứng sớm, bệnh nhân thường tự điều trị bằng thuốc hoặc nếu khám ở những cơ sở y tế không chuyên sâu về ung bướu cũng khó phát hiện và dễ bị bỏ qua.

GS Mai Trọng Khoa cho biết khó nuốt, khàn tiếng, mất tiếng… là một trong số những dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư hạ họng. Theo đó, với những người xuất hiện triệu chứng khàn tiếng kéo dài trên 3 tuần hoặc mất tiếng, đặc biệt là ai có tiền sử hút thuốc, nghiện rượu và trên 40 tuổi cần được đi khám chuyên khoa ung bướu sớm, nhằm phát hiện kịp thời (nếu có).

Ngoài dấu hiệu khàn tiếng, mất tiếng, những ai có triệu trứng nuốt khó, nuốt nghẹn (rối loạn nuốt) cũng cần đặc biệt lưu ý đi khám sớm. Theo đó, người bệnh khi ăn thường có biểu hiện nuốt vướng ở hạ họng giống như có dị vật, nếu tình trạng này ngày càng tăng dần thì tuyệt đối không chủ quan.

Một vấn đề đi kèm với nuốt nghẹn, nuốt vướng nữa là có triệu chứng hay đau khi nuốt, thậm chí đau về vùng tai cũng cần phải đi khám chuyên khoa để được chẩn đoán và phát hiện kịp thời.

Ngoài ra, ung thư hạ họng cũng có thể gặp một số triệu chứng như ho dai dẳng kéo dài, khó thở, đặc biệt ở giai đoạn muộn có thể sờ thấy hạch ở vùng cổ hoặc bị sụt cân nhanh chóng.

Điều trị sẽ phụ thuộc vào giai đoạn bệnh

GS Mai Trọng Khoa cho biết việc điều trị bệnh nhân mắc ung thư hạ họng sẽ phụ thuộc vào giai đoạn bệnh phát hiện. Theo đó, ung thư hạ họng được chia làm 4 giai đoạn, đó là:

- Giai đoạn 1: Khối u nhỏ hơn 2cm, phát triển tại một vùng hạ họng, chưa xâm lấn ra xung quanh và chưa nổi hạch cổ.

- Giai đoạn 2: Khối u lớn hơn 2cm nhưng nhỏ hơn 4cm hoặc xâm lấn vị trí khác của hạ họng hoặc lan ra xung quanh nhưng chưa xâm lấn dây thanh âm, thanh quản chưa bị cố định. Bệnh nhân chưa nổi hạch cổ và chưa di căn tới cơ quan xa.

- Giai đoạn 3: Khối u lớn hơn 4cm hoặc đã ảnh hưởng đến dây thanh âm hoặc đã xâm lấn tới thực quản. Bệnh nhân có thể nổi hạch với kích thước hạch nhỏ hơn 3cm ở một bên cổ.

- Giai đoạn 4: Khối u đã xâm lấn tới sụn, xương và phần mềm. Bệnh nhân có thể nổi hạch cổ hai bên, xuất hiện các di căn xa.

GS Khoa cũng cho biết nếu như ung thư thanh quản có tiên lượng tốt thì ung thư hạ họng có tiên lượng rất xấu và điều trị rất khó khăn do thường phát hiện ở giai đoạn muộn.

Xu hướng hiện nay là tăng cường điều trị bảo tồn thanh quản, giảm thiểu phẫu thuật tàn phá lớn ảnh hưởng đến chức năng sinh lý thanh quản. Vì vậy điều trị bằng xạ trị gia tốc và kết hợp hoá chất là phương pháp được lựa chọn mang lại kết quả điều trị tốt cho những bệnh nhân ung thư hạ họng giai đoạn muộn không thể phẫu thuật.

Để phòng bệnh ung thư hạ họng, GS Khoa khuyến cáo người dân nên bỏ hút thuốc lá, bỏ hoặc hạn chế tối đa uống rượu. Ngoài ra, cần phải trang bị bảo hộ đối với những người làm việc trong môi trường độc hại, ăn uống cân bằng dinh dưỡng hàng ngày.

Trong sinh hoạt cần vệ sinh răng miệng sạch sẽ, bảo vệ vùng mũi họng đặc biệt là điều trị dứt điểm các triệu chứng bệnh thông thường như viêm mũi họng. Khi xuất hiện các triệu chứng khàn tiếng, khó thở, khó nuốt cần phải đi khám để phát hiện sớm bệnh. Nên khám sức khỏe định kỳ, mỗi 6 tháng đến một năm một lần.