Tổn thương bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường là một trong những biến chứng thường gặp bởi ba nguyên nhân chính là tổn thương thần kinh ngoại biên, tổn thương mạch máu và nhiễm trùng. Do đó bệnh nhân đái tháo đường cần lưu ý những vấn đề sau khi chăm sóc bàn chân.

Kiểm tra bàn chân hàng ngày

Bệnh nhân đái tháo đường hãy biến công việc này như thói quen. Chọn nơi đủ ánh sáng để có thể quan sát kỹ bàn chân, các kẽ ngón chân, phát hiện các vết nứt, phỏng nước hoặc những chỗ đau trên da.

Trường hợp không thể cúi xuống để nhìn bàn chân được thì có thể dùng một chiếc gương thích hợp hoặc nhờ người thân giúp đỡ.

Vệ sinh chân hàng ngày

Bệnh nhân đái tháo đường cần rửa sạch chân, đặc biệt là kẽ ngón chân với nước ấm và xà phòng trung tính nhưng không được ngâm quá lâu.

Sau khi rửa, dùng khăn bông mềm thấm khô chân, đặc biệt các kẽ ngón chân. Nếu da chân khô có thể dùng kem dưỡng da bôi lên trên mu chân và dưới lòng bàn chân để giữ cho da được ẩm và trơn, nhưng không bôi vào kẽ ngón chân.

Cắt móng chân

Thời gian để thực hiện việc này có thể là mỗi tuần hoặc bất cứ khi nào người bệnh thấy móng chân đã mọc dài.

Khi cắt cần chú ý cắt tỉa móng theo đường vòng của ngón, không để móng dài, không cắt quá ngắn, không cắt sâu vào các khóe móng, không tự ý cắt bỏ chai chân hay thực hiện bất kỳ nỗ lực nào để loại bỏ vết chai này như dùng dao cạo hay băng dính…

Lưu ý trong việc chọn giày dép

Bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường rất dễ tổn thương nhưng họ lại không cảm nhận được nên việc chọn giày dép khi sử dụng đóng vai trò quan trọng. 

Bệnh nhân cần luôn mang giày dép thích hợp để bảo vệ bàn chân kể cả khi đi lại trong nhà và lúc lao động ngoài trời. Khi bắt đầu đi giày, dép, luôn cần kiểm tra trong lòng giày dép xem có gạch đá, vật nhọn, những chỗ gồ ghề, thủng rách hay không để loại bỏ, đi tất (loại không có chỗ nối) nhằm tránh cho bàn chân bị tổn thương.

Nên chọn loại giày bằng chất liệu mềm, vừa chân, bên trong có miếng lót mềm. Không đi giày cao gót hoặc các loại giày bó lấy bàn chân và gót chân, không đeo trang sức ở bàn chân.

Nên mua giày vào buổi chiều hoặc cuối ngày khi chân to nhất, chọn giày vừa cả chiều rộng, chiều dài, vừa cả gót và mõm. Khi thử giày, bệnh nhân phải đo cả hai chân, đứng để thử giày.

Không nên đi giày mới cả ngày mà nên đi thử từ từ, mỗi ngày khoảng 1 đến 2 giờ trong một vài tuần đầu để chân được làm quen.

Sự lưu thông của mạch máu

Giữ cho mạch máu được lưu thông là việc làm hết sức quan trọng giúp máu di chuyển đều đặn nuôi dưỡng bàn chân. Do đó, trong hoạt động hàng ngày, khi ngồi, bệnh nhân không nên bắt chéo chân quá lâu mà nên đặt chân ở tư thế ngang kết hợp cử động các ngón chân trong khoảng 5-10 phút, luyện tập đi bộ, đạp xe hoặc bơi lội…

Bàn chân không nên đi tất chật, đàn hồi hay có vòng cao su ở quanh cổ chân.