Sa sút trí tuệ là tình trạng mất trí nhớ, ngôn ngữ, khả năng giải quyết vấn đề và các khả năng khác đòi hỏi phải suy nghĩ.

Nó thường do bệnh Alzheimer gây ra và chủ yếu ảnh hưởng đến những người từ 65 tuổi trở lên.

Thật không may, chứng sa sút trí tuệ có thể nghiêm trọng đến mức gây trở ngại cho cuộc sống hàng ngày và những người mắc chứng sa sút trí tuệ thường cần được chăm sóc thêm.

Nhà tâm lý học Blair Steel giải thích: “Chứng sa sút trí tuệ là một nhóm tình trạng đặc trưng bởi sự suy giảm ít nhất hai chức năng của não, chẳng hạn như khả năng phán đoán và mất trí nhớ. Các triệu chứng của bệnh sa sút trí tuệ bao gồm hay quên, hạn chế các kỹ năng xã hội và suy giảm khả năng suy nghĩ gây cản trở hoạt động hàng ngày”.

Vậy nguyên nhân gây ra chứng mất trí nhớ là gì? Tuổi tác, tiền sử gia đình, chủng tộc và dân tộc, sức khỏe tim mạch và tiền sử chấn thương sọ não đều là những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh này.

Nhưng một phạm trù lớn khác là thói quen lối sống. Vì vậy, mặc dù bạn không thể kiểm soát yếu tố di truyền, nhưng có một số hành vi dường như vô hại mà bạn đang thực hiện lại có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Cơ thể không vận động đủ hoặc ngồi quá lâu

Tập thể dục - đặc biệt là tập thể dục nhịp điệu - có thể giúp giảm nguy cơ suy giảm nhận thức và sa sút trí tuệ.

Tập thể dục thường xuyên, lâu dài có thể ảnh hưởng tích cực đến não và sức khỏe tổng thể của bạn, đặc biệt nếu bạn gần 60. Vận động cơ thể hàng ngày là điều bạn có thể làm để giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ.

Steel cho biết: “Việc không hoạt động sẽ ảnh hưởng đến não bộ. Cũng giống như các cơ khác, một điều cần nhớ là “Nếu bạn không sử dụng nó, bạn sẽ mất nó”.

Không tương tác xã hội đủ mức

Sức khỏe xã hội đóng một vai trò trong sự phát triển của chứng mất trí nhớ; một lối sống năng động và hòa nhập xã hội có thể bảo vệ chống lại căn bệnh này.

Kích thích não bộ bằng sự tương tác xã hội là điều quan trọng đối với mọi người, đặc biệt là khi họ già đi. Tuy nhiên, trong thời đại truyền thông xã hội, giao tiếp xã hội đã trở thành một thuật ngữ rộng hơn.

Steel giải thích: “Chúng ta dành nhiều giờ trên mạng xã hội, tuy nhiên điều này có thể không kích thích trải nghiệm kết nối của não nhiều như giao tiếp xã hội trực tiếp”,

Sức khỏe xã hội kém có thể kích thích quá mức phản ứng căng thẳng của cơ thể thông qua việc tăng nồng độ hormone căng thẳng cortisol, tăng huyết áp và giảm lưu lượng máu đến các cơ quan quan trọng cùng với các vấn đề sức khỏe khác.

Ngủ không đủ giấc

Rối loạn giấc ngủ và chứng mất trí nhớ là hai vấn đề sức khỏe phổ biến và nghiêm trọng ở người lớn tuổi. Cho dù do nghĩa vụ gia đình, công việc hay thức khuya trên điện thoại hay xem TV, luôn có điều gì đó cản trở giấc ngủ đầy đủ.

Thật không may, kiểu ngủ trong cuộc sống trước đây có thể góp phần gây ra các vấn đề sau này. Nếu bạn khó ngủ hoặc không ngủ được chút nào, thiếu ngủ có thể làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ .

Steel gợi ý: “Tránh màn hình và ánh sáng sau một giờ nhất định và cố gắng không chạm vào điện thoại nếu giấc ngủ của bạn bị gián đoạn”. Hãy thử rút phích cắm ít nhất 30 phút trước khi đi ngủ.

Bị căng thẳng lâu năm

Theo Hiệp hội Alzheimer, căng thẳng có liên quan đến chứng mất trí nhớ vì khi bạn căng thẳng và cortisol được giải phóng, nó có thể gây ra các vấn đề về trí nhớ của bạn.

Những tác động tiêu cực của căng thẳng, đặc biệt là căng thẳng mãn tính, lên não có thể dẫn đến suy giảm nhận thức do nồng độ cortisol tăng cao kéo dài - chất đóng vai trò quan trọng trong cách cơ thể bạn phản ứng với căng thẳng.

Cố gắng giảm căng thẳng thông qua các thói quen lành mạnh có thể là chìa khóa để giảm thiểu nguy cơ này.

Tập thể dục, các hoạt động hoặc sở thích sáng tạo, dành thời gian cho những người thân yêu, thiền định, xem một chương trình hay hoặc đọc một cuốn sách hay đều có thể giúp bạn thư giãn.

Tiêu thụ quá nhiều rượu

Hiệp hội Alzheimer cũng cho biết có một loại bệnh mất trí nhớ liên quan đến rượu cụ thể được coi là tổn thương não do rượu (ARBD). Điều này là do tổn thương não vì thường xuyên uống quá nhiều rượu, thường là trong nhiều năm.

Những người mắc chứng mất trí nhớ này có thể gặp các vấn đề như nấu một bữa ăn, ghi nhớ mọi thứ, suy nghĩ thấu đáo và thậm chí phải vật lộn với những nhiệm vụ phức tạp hơn như quản lý tài chính.

Một chế độ ăn uống không cân bằng

Nghiên cứu cho thấy chế độ ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ ở người lớn.

 Mặc dù không có chế độ ăn kiêng nào của ai là hoàn hảo, nhưng việc đảm bảo rằng phần lớn thời gian bạn tuân thủ các bữa ăn cân bằng, lành mạnh có thể cực kỳ có lợi.

Hãy thử ăn rau xanh, quả mọng, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, các loại hạt, cá và chất béo lành mạnh như dầu ô liu, đồng thời hạn chế thịt đỏ, đồ ngọt, phô mai, bơ và đồ ăn nhanh và chiên. Đây là những lựa chọn lành mạnh giúp tối ưu hóa sức khỏe não bộ của bạn.

Bạn có thể giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ bằng cách thay đổi các thói quen nêu trên, nhưng bạn cũng nên nói chuyện với bác sĩ nếu bạn đang gặp khó khăn với nhận thức của mình.