Trao đổi với PV Phụ nữ Sức khỏe, bác sĩ Trần Quốc Khánh, Bệnh viện Việt Đức cho biết, thói quen uống bia rượu của người Việt chính là nguyên nhân khiến lá gan bị tổn thương sớm nhất và nghiêm trọng nhất.

“Gan giống như một kho hậu cần tiếp nhận mọi chất cơ thể nạp vào, phân loại, thải bỏ chất độc và tạo ra “tinh chất” để dòng máu mang đi nuôi các tế bào. Hay nói cách khác, gan như “người hung thầm lặng” của cơ thể.

Tuy nhiên, có một thực tế là hầu hết mọi người đều đối xử tệ với lá gan của mình. Đặc biệt, không một cơ thể khoẻ mạnh nào có thể chịu đựng được thói quen uống bia rượu của người Việt. Uống mỗi lần vô cùng nhiều cũng như uống rất nhiều lần trong ngày, trong tuần. Khi đó, gan là cơ quan bị tổn thương sớm nhất, nghiêm trọng nhất. Và một tỷ lệ lớn trong đó đã bị suy, bị xơ, bị ung thư gan. Khi gan đã bị suy hay ung thư, tiên lượng sẽ vô cùng kém, trừ khi có gan ghép mới có thể duy trì sự sống”, bác sĩ Trần Quốc Khánh phân tích.

Bác sĩ Trần Quốc Khánh, Bệnh viện Việt Đức. Ảnh: BSCC

Bác sĩ Khánh khẳng định chỉ có những giải pháp dự phòng, hạn chế nguy cơ bị tổn thương gan trong lối sống hằng ngày mới chính là “chìa khoá” ưu việt nhất giúp lá gan quý giá được khoẻ mạnh. 10 giải pháp bảo vệ gan dưới đây không chỉ áp dụng trong dịp Tết mà cả trong ngày thường ai cũng nên thực hiện.

Hạn chế bia rượu là giải pháp số 1

Chất alcohol sau khi uống sẽ tiếp xúc với gan rất nhanh, các tế bào gan vô cùng vất vả để xử lý cũng như thải độc. Tuy nhiên, hầu hết chúng ta hiện nay đang dùng một lượng rượu bia lớn trong mỗi lần uống, vượt quá khả năng xử lý và chịu đựng của gan. Từ đó dẫn tới tế bào gan bị tổn thương, phá huỷ rất khủng khiếp sau mỗi lần uống. Trong khi đó, sự tái tạo của tế bào gan không thể “đấu” lại được với mức độ phá huỷ này.

Khuyến cáo chỉ nên dùng một ly rượu mỗi ngày với nữ giới và hai ly với nam giới (rượu 40 độ trở lại). Nguy hại cho gan nói riêng và cho cơ thể nói chung sẽ xuất hiện khi ta dùng quá 8 ly mỗi tuần với nữ giới và 15 ly với nam giới.

“Thực tế là hầu hết nam giới đang chỉ cần một bữa nhậu đã có thể phá vỡ con số “quota”15 ly cho mỗi tuần và những ngày còn lại trong tuần thêm không biết bao lần nhậu. Nguy hiểm hơn nhiều người còn uống rượu ngâm hỗn hợp nhiều loại động vật khác nhau dẫn đến mối họa suy gan cấp”, bác sĩ Khánh nhấn mạnh.

Thói quen nhậu triền miên khiến lá gan bị phá hủy khủng khiếp. Ảnh minh họa.

Kiểm soát dùng thuốc chữa bệnh

Hiện nay nhiều bệnh nhân nhập viên cấp cứu do suy gan, suy thận cấp sau dùng thuốc nam, thuốc gia truyền không rõ nguồn gốc. Kể cả những thuốc giảm đau không cần kê đơn như Acetaminophen, Aspirin, Ibuprofen cũng có thể làm hỏng gan của nếu uống thường xuyên, quá liều hoặc kết hợp với rượu.

Người bệnh chỉ dùng thuốc chữa bệnh khi thực sự cần thiết và nghiêm ngặt tuân thủ theo đơn của bác sĩ. Tuyệt đối không được dùng quá liều so với đơn bác sĩ kê, không được phối hợp thuốc đông - tây y, thuốc tây với thuốc nam.

Thận trọng với hóa chất

Các hóa chất phổ biến có thể gây tổn thương gan bao gồm dung môi làm sạch khô carbon tetrachloride, một chất gọi là vinyl clorua (được sử dụng để sản xuất nhựa), paraquat trong thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu và một nhóm hóa chất công nghiệp gọi là biphenyls polychlorin hóa. Vì thế, hãy thực hiện tất cả các biện pháp phòng ngừa cần thiết để bảo vệ tránh phơi nhiễm như dùng khẩu trang, găng tay, mũ và áo quần bảo hộ.

Tiêm phòng đầy đủ vắc xin phòng viêm gan A, B

Một động tác rất nhỏ những đóng vai trò vô cùng lớn lao giúp chúng ta tránh được nguy cơ bị lây nhiễm vi rút viêm gan A và B. Đặc biệt là trẻ nhỏ và những người làm việc trong môi trường có nguy cơ cao bị phơi nhiễm như nhân viên y tế, thợ cắt tóc, thợ xăm hình...cần được tiêm phòng đầy đủ.

Bảo vệ lá gan để tránh mối nguy suy gan, ung thư gan. Ảnh minh họa.

Kiểm tra sức khoẻ định kỳ

Đăc biệt với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ để phát hiện sớm các dị tật, bệnh lý gan mật để được xử lý sớm, tránh ứ mật, viêm, xơ gan.

Cẩn thận với độc tố Aflatoxin gây ung thư gan có trong thực phẩm

 Chất gây ung thư gan này được tạo ra bởi một loại nấm có trong đậu phộng, lúa mì, đậu nành, hạt lạc, ngô, gạo bị mối hoặc bảo quản trong môi trường ẩm ướt. Ở những quốc gia phát triển như Hoa Kỳ, Châu Âu, việc kiểm tra thực phẩm về việc có nhiễm aflatoxin là điều bắt buộc.

Lối sống lành mạnh

Nghiêm ngặt tuân thủ dùng kim tiêm, dụng cụ riêng, vô trùng khi xăm hình, truyền máu, cắt tóc, cạo râu. Nên dùng bao cao su khi quan hệ tình dục....

Tránh tiếp xúc tối đa với máu cũng như các chất dịch cơ thể của người khác vì vi rút viêm gan có thể lây lan qua những con đường đó. Cần tẩy giun sán định kỳ 6 tháng/1 lần cho cả gia đình để loại trừ các loại giun, sán lá gan.

Giảm cân, tránh béo phì và kiểm soát đường máu tốt

Đặc biệt với những người bị đái tháo đường càng phải lưu ý điều này. Bởi chính béo phì và tình trạng tăng đường huyết kéo dài cũng là nguyên nhân gây bệnh lý gan nhiễm mỡ.

Sàng lọc sớm

Chúng ta có thể sàng lọc sớm bằng công nghệ gene nếu trong gia đình có người thân bị đột biến gen nhất định liên quan đến những tổn thương gan, từ đó chủ động đưa ra những giải pháp dự phòng cần thiết để bảo vệ gan.

Tránh xa mối nguy tổn thương gan

Phụ nữ dường như chuyển hóa một số độc tố chậm hơn nam giới. Vì thế, gan của nữ sẽ tiếp xúc với nồng độ các chất có hại trong máu cao hơn trong một thời gian dài. Điều này làm tăng nguy cơ viêm gan độc hại. Với người già cũng vậy, việc thải loại các chất có hại cũng chậm hơn, dẫn tới các độc tố tồn tại trong cơ thể lâu hơn, nguy cơ tổn thương gan sẽ cao hơn.

Với trẻ nhỏ, cha mẹ cần giữ tất cả các loại thuốc và vitamin bổ sung tránh xa tầm tay để tránh con trẻ uống nhầm và dẫn đến hệ lụy xấu với lá gan chưa phát triển hoàn thiện.

�