Tỏi tây hay còn được gọi là hành baro có họ hàng gần với hành, tỏi, hẹ. Tỏi tây trông giống như một củ hành lá khổng lồ nhưng có hương vị nhẹ hơn, hơi ngọt. Nhờ có giá trị dinh dưỡng phong phú, đa dạng mà loại rau gia vị này đem lại rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe.
1. Giá trị dinh dưỡng của tỏi tây
Tỏi tây có chứa rất nhiều khoáng chất và vitamin nhưng có hàm lượng calo tương đối thấp. Các dưỡng chất có trong tỏi tây bao gồm:
- Vitamin A, K, C, E
- Folate
- Sắt
- Canxi
- Đồng
- Magie
- Mangan
- Phốt pho
- Selen
- Kẽm
- Natri
- Kali
- Caroten-ß
- Lutein-zeaxanthin
2. 6 lợi ích "vàng" của tỏi tây đối với sức khỏe
2.1. Giảm viêm và tốt cho sức khỏe tim mạch
Tỏi tây có chứa một số hợp chất có lợi được cho là có tác dụng giảm viêm và bảo vệ sức khỏe tim mạch. Chẳng hạn như tỏi tây có chứa kaempferol, đây là chất có đặc tính chống viêm. Hơn nữa, những thực phẩm có chứa kaempferol có liên quan đến việc giảm nguy cơ đau tim hoặc tử vong do bệnh tim.
Đặc biệt, trong tỏi tây còn có chất allicin và các thiosulfinate khác, đây là những hợp chất lưu huỳnh có tác dụng giảm cholesterol, hạ huyết áp và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông nên có lợi cho sức khỏe tim mạch.
2.2. Chống lại một số bệnh ung thư
Kaempferol trong tỏi tây được biết là có tác dụng giảm viêm, nhờ vậy chất này có thể tiêu diệt tế bào ung thư và ngăn chặn các tế bào này lây lan.
Tỏi tây cũng là nguồn cung cấp allicin dồi dào, một hợp chất lưu huỳnh không chỉ tốt cho tim mạch mà còn được cho là có đặc tính chống ung thư.
Theo một số nghiên cứu, việc tiêu thụ các thực phẩm chi hành, bao gồm cả tỏi tây có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư dạ dày và đại trực tràng.
2.3. Tốt cho hệ tiêu hóa
Tỏi tây tốt cho hệ tiêu hoá là nhờ có chứa chất xơ hòa tan, bao gồm cả prebiotic. Loại chất xơ này có tác dụng giữ cho đường ruột khỏe mạnh, giảm viêm cũng như hỗ trợ cơ thể hấp thụ các chất dinh dưỡng quan trọng.
2.4. Hỗ trợ giảm cân
Giống như hầu hết các loại rau, tỏi tây có thể hỗ trợ quá trình giảm cân hiệu quả. Điều này là do với hàm lượng 31 calo trong 100 gam tỏi tây luộc thì loại rau gia vị này không thể gây tăng cân. Hơn nữa, tỏi tây còn là nguồn cung cấp nước và chất xơ tốt, có thể ngăn ngừa cơn đói, giữ cảm giác no lâu nên có thể giúp bạn ăn ít hơn, từ đó hỗ trợ giảm cân.
Ngoài ra, tỏi tây cũng cung cấp chất xơ hòa tan, tạo thành gel trong ruột và đặc biệt hiệu quả trong việc giảm cảm giác đói và thèm ăn.
2.5. Tốt cho phụ nữ mang thai
Tỏi tây tốt cho phụ nữ mang thai vì đây là nguồn cung cấp folate tốt. Folate là chất cần thiết cho phụ nữ trong thời kỳ mang thai vì có tác dụng ngăn ngừa sảy thai, cũng như dị tật ống thần kinh - đây là một một dạng khiếm khuyết xảy ra ở não và cột sống của thai nhi phát triển không bình thường.
Các thực phẩm thuộc họ hành cũng làm giảm nguy cơ sinh non tự phát, đặc biệt là trong thời kỳ thai kỳ từ 28 đến 31 tuần. Điều này rất quan trọng vì sinh non có thể làm tăng nhiều nguy cơ cho trẻ như vấn đề vàng da, thiếu máu, nhiễm trùng...
2.6. Chống nhiễm trùng
Tỏi tây chứa một lượng vitamin A đáng kể, nhờ đó có thể hỗ trợ sự phát triển của các tế bào hồng cầu và bạch cầu khỏe mạnh vận chuyển oxy và chống nhiễm trùng.
Ngoài ra, một loại rau cùng họ với tỏi tây, đã được nghiên cứu về đặc tính chống cúm. Người ta cho rằng khả năng chống lại virus cúm của loại rau này là do sự hiện diện của fructans, điều đặc biệt là cùng loại fructan có trong tỏi tây. Do vậy, điều này có thể cho thấy tỏi tây cũng có thể có đặc tính chống cúm tương tự.
Ngoài những lợi ích nổi bật trên, tỏi tây còn có nhiều lợi ích khác như giảm lượng đường trong máu, cải thiện chức năng não, bảo vệ mắt khỏi tổn thương oxy hóa, giữ cho xương khỏe mạnh và ngăn ngừa thiếu máu.
3. Ăn tỏi tây cần lưu ý điều gì?
Nhìn chung tỏi tây an toàn đối với hầu hết mọi người. Tuy nhiên, những người bị sỏi thận không nên ăn nhiều loại rau này. Điều này là do tỏi tây có chứa một lượng đáng kể oxalat. Đây là những chất có thể hình thành tinh thể trong nước tiểu.
Mặc dù cần hạn chế nhưng không có nghĩa là bạn không thể ăn hoặc nên loại bỏ rau này hoàn toàn khỏi chế độ ăn uống. Mọi người có thể kết hợp với nhiều loại thực phẩm khác để xây dựng chế độ ăn phong phú. Ngoài ra, việc nấu chín tỏi tây cũng sẽ làm giảm lượng oxalat đáng kể, nên điều đó không phải là vấn đề nghiêm trọng.
4. Cách bổ sung tỏi tây vào chế độ ăn uống
Tỏi tây được chế biến theo nhiều cách như luộc, chiên hoặc ăn sống và cho thêm vào một số món ăn khác, chẳng hạn như xào mực với tỏi tây, cá hấp với tỏi tây... Tuy nhiên, tỏi hấp sẽ giữ được nồng độ chất chống oxy hóa cao nhất và tốt cho sức khỏe hơn so với tỏi tây luộc.
Hướng dẫn cách sơ chế tỏi tây:
- Cắt bỏ phần rễ và phần đầu màu xanh đậm, chỉ giữ lại phần màu trắng và xanh nhạt.
- Cắt tỏi tây theo chiều dọc và rửa sạch dưới vòi nước, chà sạch bụi bẩn và cát có thể tích tụ giữa các lớp của chúng.
Mặc dù bạn có thể tìm thấy tỏi tây quanh năm, nhưng tỏi tây tươi và an toàn nhất vào mùa đông và đầu mùa xuân vì đây là mùa của tỏi tây. Ăn thực phẩm theo mùa vừa giàu dinh dưỡng lại phòng tránh được tình trạng nhiễm các loại thuốc kích thích, trừ sâu...
Khi lựa chọn tỏi tây bạn nên tìm những thân cây có kích thước đồng đều, dài, chắc, màu trắng với củ rễ khỏe mạnh (đường kính không lớn hơn 3,8cm) và tránh những cây tỏi bị ố vàng.