Theo bác sĩ chuyên khoa II Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (Cơ sở 3), tàu hũ (hay còn gọi là tào phớ, đậu hũ) là món ăn được làm từ đậu nành, có màu trắng ngà, mịn tan, vị hơi ngọt.
Tàu hũ rất giàu chất dinh dưỡng, protein, ít chất béo bão hòa, nhiều axit béo không bão hòa đa, không có cholesterol, có lượng calo thấp, không chứa gluten và là nguồn cung cấp β-vitamin, khoáng chất (canxi, sắt, phospho…), isoflavone và chất chống oxy hóa (carotenoid, vitamin C và E, hợp chất phenolic và thiol (SH) và các axit amin thiết yếu). Tàu hũ ăn vào được cơ thể tiêu hoá và hấp thu nhanh.
Tác dụng của tàu hũ
Trong Đông y, tàu hũ được xem là món ăn giải nhiệt, bổ dưỡng, giúp hạ nhiệt bên trong và bồi bổ cơ thể.
Theo nguyên lý Đông y, cơ thể con người có sự cân bằng âm dương, mất cân bằng sẽ dẫn đến các vấn đề về sức khỏe. Tàu hũ được coi là một món ăn mang tính âm, có thể giúp cân bằng dương quá mức trong cơ thể. Khi ăn với nước đường gừng, tàu hũ giúp làm ấm cơ quan tiêu hóa, hỗ trợ tiêu hoá, chống buồn nôn, tăng cường khả năng miễn dịch.
Ngoài chức năng tăng cường dinh dưỡng, hỗ trợ tiêu hóa, tàu hũ còn có lợi cho sự tăng trưởng và phát triển của răng, xương, hỗ trợ trong chức năng tạo máu.
Tàu hũ không chứa cholesterol, rất có lợi cho người bị cao huyết áp, mỡ máu cao, tăng cholesterol máu, xơ cứng động mạch và bệnh mạch vành.
Nghiên cứu cho thấy tiêu thụ đậu nành và sản phẩm từ đậu nành giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, giảm lượng cholesterol xấu (LDL) trong cơ thể và duy trì lượng cholesterol tốt (HDL).
Tàu hũ cũng rất giàu isoflavone, có tác dụng ngăn ngừa và ức chế loãng xương, ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt và ung thư máu, giảm nguy cơ tiểu đường và bệnh tim, cải thiện chức năng não, chống trầm cảm, đồng thời giúp giảm bớt một số triệu chứng thời kỳ mãn kinh.
Một đánh giá toàn diện năm 2015 về các nghiên cứu có liên quan của Cơ quan An toàn Thực phẩm Châu Âu (EFSA) đã kết luận rằng isoflavone không làm tăng nguy cơ ung thư vú, tuyến giáp hoặc tử cung ở phụ nữ mãn kinh.
Ngoài ra, nhiều người lo lắng việc ăn quá nhiều tàu hũ có gây hại cho nam giới hoặc trẻ em. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy cả lượng đậu nành và isoflavone trong tàu hũ đều không ảnh hưởng đến mức testosterone ở nam giới. Lượng đậu nành mà trẻ em nạp vào không ảnh hưởng tiêu cực đến nội tiết tố cũng như sự phát triển ở tuổi dậy thì.
Lưu ý khi ăn tàu hũ
Theo các chuyên gia, mọi người không nên ăn quá 200 g tàu hũ mỗi ngày. Nếu được ăn quá nhiều, tàu hũ sẽ gây ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe như đầy bụng, khó tiêu; tăng lượng calo dẫn đến tăng cân; tăng tích tụ acid uric có thể dẫn đến bệnh gout.
Ngoài ra, tàu hũ có chứa phytates cản trở sự hấp thụ các chất dinh dưỡng quan trọng (canxi, sắt, kẽm,.. đặc biệt là i-ốt). Do đó, ăn quá nhiều tàu hũ cũng có thể gây ra tình trạng thiếu chất.
Phụ nữ ăn quá nhiều tàu hũ có thể làm rối loạn quá trình sản xuất estrogen, dẫn đến các vấn đề về nội tiết tố. Người có khối u vú nhạy cảm với estrogen cũng nên hạn chế ăn thực phẩm này.
Người bị suy giáp nên tránh ăn tàu hũ do hàm lượng goitrogen trong đó có thể gây rối loạn sản xuất hormone tuyến giáp.
Bác sĩ Vũ cho hay mọi người có thể chia tàu hũ thành nhiều phần riêng biệt, đậy kín và cho vào tủ lạnh nếu không thể ăn hết. Thực phẩm này có thể bảo quản trong tủ lạnh khoảng 4-5 ngày.
Người ăn chay có thể làm tàu hũ bằng bột thạch cao hoặc nigari. Thông thường, tàu hũ dùng chất làm đông là gelatin (có nguồn gốc từ collagen động vật, không thuần chay.
Tuy nhiên, chuyên gia này khuyến cáo mọi người không nên sử dụng thạch cao mức độ lớn vì có thể ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ, thậm chí ngộ độc nguy hiểm tính mạng.
Người dân cũng chỉ nên mua tàu hũ ở những nơi bán uy tín, hợp vệ sinh để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.