Đậu xanh – Món ngon giúp giải nhiệt không thể bỏ qua vào mùa hè

Trong danh sách thực phẩm giải nhiệt mùa hè, bên cạnh đậu đen vô cùng quen thuộc thì đậu xanh cũng là thực phẩm không thể bỏ qua. Vào mùa hè mà ăn canh đậu xanh, bạn sẽ cảm thấy dễ chịu hơn hẳn vời tiết trời nóng nực. Đó là chưa kể đến những món ăn vặt, giải khát từ đậu xanh…

Theo cựu đại tá, lương y đa khoa Bùi Hồng Minh (Nguyên Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội), trong Đông y, đậu xanh vị ngọt tính mát, vào tâm, vị, tính hàn, không độc, bổ nguyên khí, thanh nhiệt mát gan, giải được trăm thứ độc, có thể làm sạch mát nước tiểu, chữa lở loét, làm sáng mắt, nhuận họng, hạ huyết áp, mát buồng mật, bổ dạ dày, hết đi tả, thích hợp với các bệnh nhân say nắng, miệng khát, người nóng, thấp nhiệt, ung nhọt, viêm tuyến má, đậu mùa, nhìn mọi vật không rõ.

"Đậu xanh có tác dụng thanh nhiệt giải độc, giải thử, lợi thủy, chỉ khái, thanh can minh mục, giải nhiệt độc dược. Dùng cho các trường hợp say nắng say nóng, sốt cao mất nước phù nề, mụn nhọt, lở ngứa, ngộ độc cá, ngộ độc sắn, còn dùng để giảm mỡ máu, hạ huyết áp", lương y Bùi Hồng Minh cho biết thêm.

 Trong cuốn sách của "Nam dược thần hiệu" được danh y Tuệ Tĩnh ghi nhận, đậu xanh không độc, thanh nhiệt, có thể làm sạch, làm mát nước tiểu, chữa lở loét, làm sáng mắt, trị được nhiều bệnh. Chưa hết, trong "Bản thảo cương mục" (đời Minh ) của Lý Thời Trân cũng ghi nhận nếu bị buồn bực trong người hoặc ngộ độc thực phẩm đều có thể sử dụng đậu xanh để giải độc rất tốt.

Nghiên cứu của y học hiện đại cũng cho thấy, đậu xanh chứa protein, lipid, carbohydrat, chất xơ; ngoài ra có nhiều vitamin (A, B1, B2, B6, PP, C, axit folic, axit panthotenic) và nguyên tố Na, K, Ca, P, Fe, Cu...). Trong vỏ hạt đậu chứa flavonoid. Do đó, khi ăn đậu không nên bỏ qua nguồn dưỡng chất quan trọng này.

Ngoài công dụng giải nhiệt, chữa bệnh, đậu xanh còn có thể chăm sóc sắc đẹp cho phụ nữ. Theo BS Đông y Nguyễn Hữu Trường (Phòng chẩn trị Y học cổ truyền Y Tâm Đường, Hoóc Môn, TP. HCM), trong Đông y, đậu xanh có vị ngọt, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi niệu, tiêu khát, thanh nhiệt… Nhờ tính chất mát, giải độc hiệu quả, đây là một trong những loại thực phẩm làm đẹp da, loại bỏ trứng cá cực hiệu quả.

Những bài thuốc chữa bệnh, giải nhiệt, làm đẹp da từ đậu xanh

Theo chuyên gia, để chữa bệnh, làm đẹp da cũng như giải nhiệt hiệu quả với đậu xanh, bạn hãy tận dụng để có được những món ăn, bài thuốc phù hợp với mình như sau:

- Chữa say nắng, say nóng: Đậu xanh 50 - 100g xay vỡ, để nguyên cả vỏ, cho nước nấu nhừ, thêm ít đường phèn và ăn.

- Trị mụn trứng cá: Mỗi ngày bạn dùng 20g lá dâu tươi (hoặc 10g lá dâu khô) và 20g đậu xanh, rửa sạch, cho vào 1 lít nước, sắc cạn còn 500ml, chắt ra lấy nước uống trong ngày. Ngoài ra, bạn cũng có thể lấy lá dâu và đậu xanh với tỷ lệ bằng nhau đem giã nát rồi đắp mặt cũng giúp chữa mụn hiệu quả.

- Chữa viêm da cấp tính, sẩn ngứa, mề đay: Đậu xanh xay 30g, rong biển (hải đới) 50g, gạo nếp 50g, đường liều lượng tùy ý. Rong biển ngâm mềm, gạo và đậu đem nấu thành cháo nhừ, cho rong biển nấu tiếp khoảng 5 phút rồi cho đường khuấy đều. Ăn đều đặn, da dẻ sẽ hết ngứa và mịn màng hơn.

 - Chữa lên sởi: 15g vỏ đậu xanh, sắc với nước chia ra uống thay nước hàng ngày. Để dễ uống có thể bỏ thêm một chút đường. Uống đều đặn cho đến khi bệnh khỏi. Hoặc lấy 15 g bột đậu xanh, 30 g bột hoạt thạch nghiền vụn, trộn đều để xoa lên những chỗ bị rôm sảy.

- Ngộ độc thực phẩm: Dùng từ 30-120g đậu xanh ngâm trong nước cho đến khi đậu nở, sau đó nghiền mịn, gạn lấy nước uống.

- Chữa ho, khản cổ: Giá đỗ xanh từ 300-500g, rửa sạch, giã nát, đổ thêm chút nước đun sôi để nguội vào, chắt lấy nước uống.

Lưu ý: Người có thân nhiệt tính hàn như chân tay lạnh thiếu lực, lưng, chân đau nhức và đi ngoài phân lỏng… không nên ăn đậu xanh. Người già và trẻ em không nên ăn nhiều đậu xanh vì trong đậu xanh có chứa một số hàm lượng dinh dưỡng còn cao hơn thịt gà, nên trong thời gian ngắn khó tiêu hóa hết, dẫn đến đầy bụng và khó chịu. Khi đang đói bụng bạn cũng không nên ăn đậu xanh vì đậu xanh có tính hàn khi ăn vào bụng đói không tốt cho dạ dày, nhất là lúc dạ dày đang bị co bóp vì đói.