Vì sao chất lượng không khí ở Hà Nội xấu đột biến?

Theo thông tin từ website Tổng Cục môi trường, trong những ngày gần đây của tháng 9/2019, vấn đề chất lượng không khí tại các đô thị lớn như TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đang nhận được sự quan tâm của cộng đồng.

Liên tục trong nhiều ngày, có những thời điểm chỉ số chất lượng không khí AQI của Hà Nội ở mức kém, ở TP. Hồ Chí Minh cũng xuất hiện hiện tượng sương mù quang hoá gây cản trở tầm nhìn.

Bụi che mờ cầu Nhật Tân dù đã 9h30 sáng. Ảnh: Thu Hà

Việc gia tăng mức độ ô nhiễm và hiện tượng sương mù quang hoá đã gây những ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ cộng đồng.

Đây là hiện tượng thường gặp trong thời gian này do đây là giai đoạn giao mùa, chất lượng không khí chịu tác động rất nhiều của các yếu tố thời tiết kết hợp với các nguồn ô nhiễm vốn có.

Tại Hà Nội, trong thời gian từ ngày 12/9 đến ngày 29/9, chất lượng không khí (AQI) tại Hà Nội liên tục có những ngày nồng độ bụi PM2.5 vượt ngưỡng cho phép của tiêu chuẩn QCVN 05:2013/BTNMT. 

Trong các ngày từ 15-17/9 và 23-29/9 có đến trên 75% giá trị PM2.5 trung bình 24 giờ của các trạm vượt tiêu chuẩn. 

Đặc biệt trong các ngày từ 25 đến 29/9, toàn bộ các trạm đều có giá trị PM2. Trong sáng ngày liên tiếp các ngày từ 25-30/9 ghi nhận một số trạm AQI giờ đã vượt ngưỡng 200, ở mức xấu. Từ 27-30/9 là những ngày có nhiều trạm và nhiều giờ AQI ở mức xấu nhất trong 2 tuần qua. 

Theo nhận định của Tổng Cục môi trường, xu hướng biến động của PM10 và PM2.5 tại các thành phố phía Bắc Việt Nam, trong đó có Hà Nội phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện thời tiết khí hậu.

"Nguyên nhân PM2.5 tăng cao do đây là thời điểm giao mùa, thời tiết thay đổi, khối không khí lạnh từ phía Bắc khuếch tán xuống phía Nam tạo nên dãy hội tụ nhiệt đới kết hợp với không khí lạnh gây hiện tượng nghịch nhiệt làm gia tăng nồng độ các chất ô nhiễm trong không khí.

Đặc biệt vào thời gian sáng sớm, là khoảng thời gian gió lặng nên khả năng phát tán các chất ô nhiễm thấp. Khi có ánh sáng mặt trời đốt nóng lớp không khí gần mặt đất, không còn hiện tượng nghịch nhiệt, bụi PM2.5 được phát tán, chất lượng không khí được cải thiện hơn. Bên cạnh đó, những ngày này, hoạt động đốt rơm rạ trong mùa thu hoạch ở khu vực ngoại thành cũng góp phần làm gia tăng nồng độ bụi PM2.5 trong không khí", Tổng Cục môi trường lý giải. 

Hơn nữa, thời gian gần đây toàn bộ khu vực Hà Nội không có mưa. Đây cũng có thể là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng nồng độ bụi trong không khí của Hà Nội cao đột biến. 

Săn lùng khẩu trang chống bụi mịn xách tay

Thực trạng ô nhiễm không khí trong những ngày qua đã ít nhiều khiến cuộc sống của người dân thủ đô xáo trộn. 

Đi biển 4 ngày về đến Hà Nội, chị Thùy (Q. Tây Hồ, Hà Nội) cảm thấy sốc khi cảm nhận màu không khí "tím lịm" và cảnh báo chất lượng không khí kém ở thủ đô.

Vốn là một bà mẹ bỉm sữa cầu toàn với các vấn đề sức khỏe, chị đã mua ngay khẩu trang xách tay có tác dụng lọc bụi mịn mà không cần quan tâm giá cả.

"Thực sự cảm thấy ngộp thở, phải mua ngay khẩu trang 3M xách tay Hàn Quốc về dùng, loại dành cho người lớn và trẻ con. Đây là hàng xách tay đầu tiên trong đời mình mua mà không cần nghĩ đến giá cả", chị Thùy bộc bạch. 

Khẩu trang 3M trở thành mặt hàng "hot" khi không khí bị ô nhiễm.

Theo chị Thùy, thị trường hiện vô số loại khẩu trang với "một rừng" giá cả khác nhau. Vì thế chị chấp nhận chi tiền triệu để mua loại khẩu trang xịn có tác dụng lọc không khí về dùng.

"Khẩu trang này sử dụng 4 lớp vải dệt có than hoạt tính, cùng van thở 1 chiều giúp bạn vừa tránh khỏi tác hại của bụi mịn, các mùi khó chịu, mùi khói bụi, khói thuốc trong môi trường ô nhiễm và vừa có thể thoải mái khi hô hấp.

Giá khẩu trang cho người lớn là 650.000 đồng/ hộp 25 cái, khẩu trang cho trẻ em giá 720.000 đồng/ hộp 30 cái. Đắt xắt ra miếng, vẫn phải mua về dùng trong những ngày Hà Nội ô nhiễm thôi", chị Thùy nói. 

Chưa bao giờ khẩu trang chống bụi mịn loại xách tay lại trở thành từ khóa "hot" được nhiều bà mẹ tìm kiếm như thời điểm này. Theo tìm hiểu của PV, hiện trên mạng khẩu trang quảng cáo có tác dụng chống bụi mịn được bán với rất nhiều mức giá, xuất xứ khác nhau. 

Ra đường những ngày Hà Nội ô nhiễm, ai cũng "kín như bưng". Ảnh: Thu Hà

Giá bán lẻ từ 29.000 đồng/ chiếc, còn một hộp có giá khoảng nửa triệu đồng tùy loại. Dù đắt đỏ và loại khẩu trang này không thể giặt, tái sử dụng lâu dài như khẩu trang thông thường, chưa biết thực hư khả năng chống bụi mịn ra sao nhưng mặt hàng này vẫn trở nên "sốt sình sịch" và được chị em săn lùng. 

Tổng Cục môi trường khuyến cáo trong khoảng thời gian này và những ngày tiếp theo, với đặc điểm thời tiết giao mùa, ban ngày nắng khá mạnh, hanh khô, ban đêm nhiệt độ không khí mặt đất khá thấp, hiện tượng nghịch nhiệt vẫn có thể tiếp diễn, nồng độ bụi PM2.5 có thể vẫn tiếp tục duy trì ở mức cao tại một số thời điểm trong ngày, đặc biệt là vào buổi đêm và sáng sớm.

Do đó, người dân và đặc biệt là trẻ em, người lớn tuổi, phụ nữ mang thai, người mắc các bệnh hô hấp nên hạn chế ra bên ngoài, tham gia giao thông và các hoạt động ngoài trời, nếu có nhu cầu ra ngoài cần trang bị khẩu trang, đeo kính che mắt.