Sáng nay (04/1), gia đình NSƯT Chánh Tín thông báo ông đã qua đời tại nhà riêng ở tuổi. Vợ ông - ca sĩ Bích Trâm, cho biết chồng mình mắc bệnh cảm cúm nhẹ, sức khỏe bắt đầu yếu dầu. Trong suốt 10 năm qua, ông đã sống phải sống chung với căn bệnh đái tháo đường. 

Căn bệnh cả triệu người mang

Liên đoàn đái tháo đường thế giới (IDF) cho biết cứ mỗi giờ có thêm hơn 1.000 người bệnh ĐTĐ mắc mới, và cứ mỗi 8 giây có 1 người chết do ĐTĐ. Hiện nay trên toàn thế giới, có hơn 425 triệu người đang sống chung với bệnh ĐTĐ. Riêng tại Việt Nam có khoảng 3,5 triệu người mắc bệnh đái tháo đường.

Nghệ sĩ Chánh Tín mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 đã nhiều năm - Ảnh: Internet

Chi phí y tế điều trị ĐTĐ đang trở thành gánh nặng không chỉ cho bệnh nhân, cho gia đình mà còn cho toàn xã hội. Bởi biến chứng của đái tháo đường rất nặng nề. Đái tháo đường gây ra biến chứng toàn thân từ tim mạch, thận, huyết áp, mù loà tới biến chứng thần kinh gây ra tàn tật cho người bệnh.

Thạc sĩ Nguyễn Huy Cường, nguyên bác sĩ nội tiết Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) chia sẻ ở Việt nam hiện nay, cứ 1 người biết mình mắc bệnh đái tháo đường sẽ có 2 người khác đã bị mắc bệnh song chưa được chẩn đoán.

Phát hiện bệnh càng sớm điều trị sẽ càng dễ và rẻ tiền. Khoảng một nửa số người mắc đái tháo đường tuýp 2 khi mới phát hiện bệnh đã có biến chứng này nọ. Điều này chứng tỏ bệnh được phát hiện quá muộn.

Bệnh đái tháo đường đang gia tăng - Ảnh minh họa: Internet

Bác sĩ Cường chia sẻ hầu hết người bệnh cũng không biết rằng nếu được phát hiện sớm, được điều trị đúng phương pháp người mắc bệnh đái tháo đường vẫn có cuộc sống bình thường. Vì vậy, đa số chỉ đến với bác sĩ khi bệnh đã vào giai đoạn mạn tính.

Hiện nay, sự tàn phá sức khỏe người bệnh và gây ra tổn thất về kinh tế của bệnh đái tháo đường được WHO ví như "cơn sóng thần thế giới". Do đó, việc cảnh báo về những nguy cơ và phổ biến kiến thức về căn bệnh tới rộng rãi trong cộng đồng là vô cùng cần thiết. 

Để chẩn đoán được bệnh, cách duy nhất là thử đường máu lúc đói hoặc thời điểm bất kỳ không phụ thuộc vào tình trạng đói hay no.

Nếu đường máu lúc đói >=7,0 mmol/l hay >=126mg/dl hoặc đường máu thời điểm bất kỳ >=11 mmol/l hay >=200mg/dl rất có thể bạn bị mắc bệnh ĐTĐ. Bạn cần phải đến các cơ sở chuyên khoa về ĐTĐ có uy tín để xác định bệnh. Thử nước tiểu là một cách đơn giản để tìm bệnh. Khi có đường trong nước tiểu có nghĩa là đường máu tăng nhiều. Thử nước tiểu không có ý nghĩa chẩn đoán sớm bệnh ĐTĐ.

Ai có nguy cơ mắc?

Để biết mình có nguy cơ mắc đái tháo đường hay không, bác sĩ Cường cho rằng mỗi người chỉ cần trả lời các câu hỏi sau đây, viết số điểm được ghi bên cạnh cho câu trả lời “Có”, nếu trả lời “Không” ghi 0 điểm. Cộng dồn các điểm.

  1. Tôi là phụ nữ đẻ con > 4 kg nếu có cộng 1 điểm
  2. Tôi có anh, chị em mắc tiểu đường có cộng 2 điểm
  3. Tôi có cha mẹ mắc tiểu đường có cộng 3 điểm
  4. BMI >=23kg/m2) có cộng 4 điểm
  5. Tôi < 65 tuổi và ít/không vận động có cộng 5 điểm
  6. Tuổi của tôi 45-64 tuổi
  7. Tuổi của tôi > 65 tuổi

Nếu điểm tổng cộng >= 10 điểm, bác sĩ Cường cho biết người đó có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Nhất là phụ nữ sống ở thành thị.

Nếu từ 3-9 điểm, bạn có nguy cơ thấp bị mắc bệnh, không nên chủ quan bạn cần gắng giữ cân nặng không để béo phì, tập thể dục và vận động đều đặn, tránh ăn nhiều mỡ và uống nhiều đường, hãy ăn rau, quả và ngũ cốc toàn phần.

Bệnh đái tháo đường nguy hiểm do nhiều biến chứng - Ảnh minh họa: Internet

Khi bị đái tháo đường, việc điều trị và theo dõi đường huyết vô cùng quan trọng. Với bệnh nhân đường huyết đã ổn định, bác sĩ Cường chia sẻ cần tăng cường luyện tập thể dục bên cạnh bữa ăn khoa học. Người bệnh có thể lựa chọn các bài tập thể dục đơn giản.

Lối sống của bệnh nhân đái tháo đường để sống khoẻ đó là thư giãn, giảm stress, chia tay muộn phiền. Người bệnh có thể chọn các bài tập thể dục như đi bộ, đi dạo quanh vườn, đi bộ đường dài, chơi cầu lông, bơi lội, bóng bàn thậm chí thường xuyên đi chơi cũng giúp đường huyết ổn định.

Người bệnh đái tháo đường không cần ăn kiêng chữa bệnh tiểu đường nữa. Bác sĩ Cường cho biết từ hơn 40 năm nay, chế độ ăn được khuyến cáo ăn cân bằng đủ chất và gần tương tự người không mắc tiểu đường.

Có khác chăng là người tiểu đường nên chú ý nhiều hơn đến cân nặng, lượng chất bột đường trong từng bữa ăn, biết cân bằng khối lượng ăn với mức đường máu tùy theo từng thời điểm.

Không cấm ăn bất cứ loại thức ăn nào, dù đó là chất bột đường hay chất béo, vì cơ thể cần tất cả những chất đó để sống. Bí quyết ở đây là khối lượng được ăn và thời điểm ăn. Mỗi bệnh nhân sẽ được bác sĩ tư vấn phù hợp.