Mới đây, một bệnh nhân 56 tuổi lên cơn đau dữ dội vùng thắt lưng, sút 5 kg trong một tháng. Người này đi khám mới phát hiện đã mắc u thận ác tính, khối u có kích thước khoảng 4x5 cm. Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật cắt u thận phải và nạo vét hạch.
Trên thực tế, ung thư thận là căn bệnh hiếm gặp, đứng hàng thứ 9 ở nam giới và 14 ở nữ giới. Ung thư thận chiếm khoảng 3% các loại ung thư, với tỷ lệ mắc bệnh cao nhất ở các nước châu Âu.
Theo Bác sĩ CKI Phó Minh Tín, Khoa Tiết niệu (Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM), gần 80% các bệnh nhân ung thư thận tại đây thường phát hiện khi khám sức khoẻ định kỳ.
Qua siêu âm, bác sĩ phát hiện dấu hiệu bất thường, sau đó thực hiện hiện các chẩn đoán hình ảnh để xác định tình trạng ung thư thận. Nếu ở giai đoạn sớm, người bệnh được điều trị khỏi hoàn toàn với nguy cơ tái phát thấp. Tuy nhiên, ở giai đoạn này, bệnh lại không có triệu chứng rõ ràng.
Ở giai đoạn muộn hơn, bệnh nhân có thể có đau lưng hông, tiểu ra máu, sờ thấy khối u vùng thắt lưng hoặc sụt cân, mệt mỏi. Ngoài ra, người bệnh gặp triệu chứng như đau xương hoặc ho dai dẳng do ung thư di căn xương hoặc di căn phổi. Bên cạnh đó, nếu ung thư thận âm thầm, kéo dài có thể dẫn đến tình trạng khối bướu có chồi bướu, xâm lấn nhiều cơ quan.
Trước đó, Bệnh viện Bình Dân (TP.HCM) cũng ghi nhận một bệnh nhân 73 tuổi, chẩn đoán ung thư thận có chồi bướu nhú vào 1 phần tĩnh mạch chủ.
Chỉ 2 tuần sau, bướu đã bít kín lòng tĩnh mạch chủ bụng và lấn sang một phần tĩnh mạch thận trái, dính vào tá tràng. Diễn tiến bệnh rất nhanh. Nếu chần chừ can thiệp, chồi bướu sẽ đi theo đường tĩnh mạch, chạy lên tim gây tử vong nhanh chóng.
Các bác sĩ phải phối hợp nhiều chuyên khoa như ngoại tiêu hóa, ngoại niệu, mạch máu, gây mê... để triển khai phẫu thuật. Mục tiêu là bóc tách khối u dính ở ruột an toàn, cắt thận phải, rạch tĩnh mạch chủ để lấy chồi bướu đang bít bên trong. Ca phẫu thuật kịp thời giải quyết được nguy cơ tử vong cận kề của người bệnh.
Theo các bác sĩ, nếu bệnh diễn tiến âm thầm đến giai đoạn muộn, người bệnh phải trải qua các ca phẫu thuật phức tạp và tốn kém, chưa kể đến nguy cơ di căn. Do đó, phòng ngừa, tầm soát vẫn là ưu tiên hàng đầu để giải quyết triệt để ung thư thận.
Hiện nay, y khoa vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây bệnh mà chỉ nhận diện các yếu tố nguy cơ như béo phì, hút thuốc lá, cao huyết áp, công việc có tiếp xúc với hóa chất... Ngoài ra, còn có thêm yếu tố di truyền.
Các bác sĩ cho hay, siêu âm bụng là một trong những giải pháp được ưu tiên hàng đầu với chi phí thấp nhưng phát hiện được khối u thận hay các tổn thương để đưa ra hướng điều trị. Mỗi người cũng nên duy trì khám sức khỏe định kỳ hàng năm hoặc mỗi 6 tháng để phát hiện sớm bệnh ung thư.
Theo bác sĩ Tín, người bệnh cần đến bệnh viện thăm khám ngay khi có các triệu chứng như có máu trong nước tiểu, đau thắt lưng/bên sườn, mệt mỏi kéo dài, giảm cân, rối loạn liên quan đến máu...
