Cũng giống như cơ thể, bộ não của chúng ta thay đổi khi chúng ta già đi. Càng lớn lên, chúng ta càng khó nhớ lại thông tin, chẳng hạn như tên nhà hàng chúng ta đã đến hoặc nơi chúng ta để chìa khóa. Hoặc có thể mất nhiều thời gian hơn để học điều gì đó mới.
Nhưng tin tốt là chúng ta thực sự có rất nhiều quyền kiểm soát trong việc giữ cho bộ não khỏe mạnh và không bị lão hóa sớm - và điều đó bắt đầu từ những thói quen hàng ngày.
Đáng chú ý nhất là những hành vi chúng ta tránh có thể có tác động tích cực đến nhận thức của chúng ta.
Vì thế các chuyên gia đã chia sẻ những thói quen tưởng chừng như vô hại mà chúng ta đang làm hàng ngày có thể khiến não bộ bị lão hóa - và thay vào đó chúng ta có thể làm gì. Dưới đây là những sai lầm cần sửa càng sớm càng tốt:
Thiếu tương tác xã hội
Từ làm việc từ xa đến sinh con mới cho đến nghỉ hưu, có rất nhiều tình huống mà cuộc sống ném vào chúng ta có thể khiến việc ra ngoài và hòa nhập xã hội trở nên khó khăn hơn.
Tiến sĩ Zaldy Tan, cho biết: “Trong văn hóa của chúng ta, việc mất dần mạng lưới xã hội là điều hết sức bình thường . Chúng ta cần có một loại mạng lưới xã hội nào đó mà chúng ta có thể sử dụng bất cứ khi nào chúng ta cần - hoặc thậm chí nếu chúng ta không nghĩ mình cần nó”.
Vậy, xã hội hóa tác động đến não bộ như thế nào? Tan giải thích: “Mỗi khi chúng ta gặp một người mới… chúng ta tạo ra một kết nối mới trong não giữa các tế bào não”.
Thêm vào đó, mạng xã hội mạnh mẽ đã được chứng minh là có thể cải thiện tâm trạng, điều này có liên quan đến sức khỏe não bộ của chúng ta.
Giữ cho bộ não của mình hoạt động nhưng chỉ bằng cách làm đi làm lại những việc giống nhau
Finney giải thích, bạn không chỉ muốn thu hút bộ não của mình bằng cách duy trì những kỹ năng bạn đã có mà còn muốn đưa bộ não của mình ra ngoài vùng an toàn của nó.
“Nếu bạn nói, 'Tôi không còn là một đứa trẻ nữa. Tôi sẽ không lo lắng về việc học bất cứ điều gì'… Điều đó thực sự có thể phá hoại sức khỏe não bộ của bạn và dẫn đến lão hóa não sớm,” ông nói.
Cũng giống như khi chúng ta gặp một người mới, việc học một điều gì đó mới sẽ hình thành các kết nối giữa các tế bào não và giúp não bộ luôn trẻ trung.
Ông nói: “Bạn phải luôn mở rộng tầm nhìn tinh thần của mình. Nếu bạn chưa bao giờ chơi một loại nhạc cụ nào, hãy học một loại nhạc cụ. Nếu bạn chưa bao giờ đọc ngoại ngữ, hãy học ngoại ngữ”.
Gạt bỏ căng thẳng mãn tính
Căng thẳng là một phần của cuộc sống hàng ngày và cơ thể chúng ta thường có thể phục hồi nhanh chóng sau một sự kiện hoặc tình huống căng thẳng cụ thể. Vấn đề là khi sự căng thẳng này trở nên mãn tính và chúng ta không giải quyết nó.
Elissa Epel, giáo sư tâm thần học tại Đại học California, San Francisco, cho biết: “Chúng ta thực sự giỏi trong việc duy trì phản ứng căng thẳng suốt cả ngày - ở mức độ vừa phải mà chúng ta có thể không thậm chí nhận ra. Ngay cả khi không có gì căng thẳng xảy ra, chúng ta vẫn có thể mang theo sự căng thẳng vô thức.”
Cô ấy nói rằng điều quan trọng là phải nhận thức được sự căng thẳng này và giải phóng nó suốt cả ngày, chẳng hạn như chú ý đến những suy nghĩ của chúng ta và làm chậm nhịp thở.
Cô nói thêm, việc tạo ra “trạng thái căng thẳng cấp tính ngắn hạn trong cơ thể chúng ta” thực sự có thể giúp giảm bớt căng thẳng, chẳng hạn như sử dụng phòng tắm hơi, tắm nước lạnh hoặc thử tập luyện cường độ cao.
Điều này mang lại cho chúng ta nhiều trạng thái thư giãn hơn vào ban ngày và chất lượng giấc ngủ tốt hơn vào ban đêm.
Phụ thuộc quá nhiều vào đồ ăn nhanh
Tan nói: “Khi chúng ta… bận rộn với cuộc sống nghề nghiệp và xã hội, xu hướng tự nhiên là chọn thứ gì đó nhanh chóng [mà] bạn có thể cho vào lò vi sóng hoặc lái xe qua mua. Nhưng về lâu dài, điều đó có thể không thực sự là điều tốt nhất cho bộ não của chúng ta.”
Thức ăn nhanh thường được chế biến nhiều và chứa đầy chất béo bão hòa và đường bổ sung. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn nhiều loại thực phẩm này trong nhiều năm có thể dẫn đến nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao hơn.
Vì thế hãy cố gắng tập trung vào chế độ ăn nhiều axit béo Omega-3, chẳng hạn như rau lá xanh, cá, dầu ô liu và các loại hạt. Omega 3 đã được chứng minh là có tác dụng tăng cường trí nhớ, khả năng học tập và lưu lượng máu trong não.
Đặt mục tiêu ngủ đủ giấc mỗi đêm nhưng chất lượng giấc ngủ không tốt
Ngay cả khi bạn đặt mục tiêu ngủ từ 7 đến 9 tiếng mỗi đêm như khuyến nghị, nhưng nếu chất lượng giấc ngủ kém, bạn có thể thức dậy với cảm giác mệt mỏi vào ngày hôm sau. Và cả số lượng và chất lượng giấc ngủ đều cần thiết cho sức khỏe não bộ.
“Trong khi ngủ, những ký ức trong ngày được sắp xếp và đặt ở đúng nơi để chúng ta có thể tiếp cận trong tương lai… Ngoài ra beta-amyloid, loại protein gây tàn phá não bộ của những người mắc bệnh Alzheimer, sẽ bị loại bỏ trong khi ngủ. Khi giấc ngủ quá ngắn hoặc chất lượng kém… các quá trình này bị gián đoạn.”
Ngày hôm sau, bạn có thể khó tập trung hoặc khó nhớ lại thông tin. Nhưng qua nhiều năm, giấc ngủ kém có thể làm tăng nguy cơ lão hóa não sớm và phát triển chứng mất trí nhớ.
Để cải thiện chất lượng giấc ngủ, Tan khuyên bạn nên thiết lập giờ đi ngủ cố định giảm thiểu uống rượu, giảm lượng chất lỏng uống trước khi đi ngủ, tránh dùng thuốc an thần và thuốc ngủ, đồng thời hạn chế ngủ trên giường (không lướt web hoặc xem TV trên giường).
Không kết hợp hoạt động thể chất vào lối sống của mình
Finney nói: “Tập thể dục, đặc biệt là các bài tập về tim mạch và thậm chí cả các bài tập xây dựng cơ bắp, rất quan trọng để giữ cho bộ não… trẻ trung. Nó thực sự có thể làm tăng hormone tăng trưởng trong não, giống như các yếu tố thần kinh giúp tăng cường sức khỏe và thể trạng của não”.
Ngoài việc tập thể dục, Tan khuyên bạn nên biến hoạt động thể chất thành một phần trong lối sống của mình. Cho dù đó là… làm vườn hay… đi bộ đường dài, có một số điều chúng ta có thể kết hợp vào cuộc sống hàng ngày mà về lâu dài có lẽ bền vững và có lợi hơn việc dành một giờ trong phòng tập thể dục mỗi tuần một lần”.
