Một nhà giáo dục nói: "Bản chất của giáo dục là trau dồi thói quen". Điều mở ra khoảng cách giữa những đứa trẻ không phải IQ mà là thói quen đã hình thành từ thời thơ ấu. Giai đoạn còn bé là thời gian tốt nhất nuôi dưỡng thói quen. 

Đây là 5 thói quen sẽ tạo ra khoảng cách giữa những đứa trẻ:

1. Đúng giờ: Giúp trẻ thành người đáng tin cậy

Trong một lớp vẽ có hai đứa trẻ rất khác nhau. Bé trai thường đến muộn và lười biếng trong việc luyện tập. Bé gái đến sớm, lặng lẽ ngồi vẽ trong khi chờ cô giáo. Những hôm mưa chỉ có bé gái được mẹ đưa tới lớp.

Sau một thời gian, bé gái có kỹ năng thành thục, trong khi bé trai vẫn bì bõm. Hỏi bí quyết, mẹ bé gái nói: "Không có gì đặc biệt. Học tập tốt cần có chút thiên phú, nhưng thái độ thì quan trọng hơn. Tôi yêu cầu con gái mình làm gì cũng phải nghiêm túc và điều kiện tiên quyết để chăm chỉ trong học tập là phải đúng giờ".

Thái độ xác định hành động và hành động tự nhiên xác định thành tích. Có một câu nói rằng người đúng giờ không nhất thiết phải xuất sắc nhưng người xuất sắc nhất quyết phải đúng giờ.

 Bởi vì đúng giờ là biểu hiện của người có kỷ luật, tự giác và trách nhiệm, giúp một người trở nên đáng tin cậy, dễ có được cơ hội tốt để phát triển trong tương lai.

Một số trường học ở Anh đã áp dụng tiền phạt với phụ huynh có con hay đến trễ để rèn thói quen tôn trọng giờ giấc cho trẻ. 

Thói quen này tưởng như là một chi tiết nhỏ, nhưng lại có tính quyết định thành công hay thất bại, cũng như cho thấy sự giáo dục và tu luyện của một người. Hãy dạy trẻ đúng giờ từ lúc chúng biết về thời gian.

2. Vận động: Tăng tư duy, khả năng cạnh tranh

Giáo sư Hong, một nhà khoa học não bộ cho biết: "Tập thể dục sẽ kích thích cơ thể tiết ra nhiều loại hoạt chất và tăng cường phát triển trí tuệ. Khả năng tư duy, tự kiểm soát, sức chịu đựng, khả năng cạnh tranh và hợp tác của trẻ cũng sẽ tăng lên".

Các chuyên gia Anh cũng chỉ ra rằng thể thao là một cách giáo dục ưu tú. Đối với trẻ em từ một đến 5 tuổi phải được vận động hoặc hoạt động ít nhất ba giờ mỗi ngày. Nếu có thể, bạn hãy cho con tập ít nhất một môn thể thao từ khi còn nhỏ. Sau giờ học, đừng vội để con vùi đầu vào bài tập về nhà, mà hãy cho trẻ chơi cầu lông, dây thừng, bóng hoặc chạy...

Đừng để con cái chúng ta làm những "búp bê nhựa" buồn chán trong nhà, hãy để chúng được toát mồ hôi.

3. Sắp xếp, dọn dẹp: Bồi dưỡng tính ngăn nắp và khả năng tập trung

Một chuyên gia trong lĩnh vực sắp xếp nhà cửa kể rằng, khi cô tới nhà một khách hàng đã vô cùng ngạc nhiên trước căn phòng của đứa trẻ có hàng đống sách và đồ chơi khắp mọi nơi. Quần áo bày bừa, mùi của căn phòng thật khó chịu. Mẹ đứa trẻ phàn nàn: "Nó phải học cả ngày".

Trong một căn phòng giống như nhà kho, làm sao một đứa trẻ có thể chuyên tâm học tập?

Dưới sự khuyến khích của chuyên gia, những đứa trẻ trong nhà này tham gia vào dọn rác, sắp xếp lại căn phòng. Sau vài giờ, phòng sạch sẽ và gọn gàng. Đứa trẻ ngồi vào bàn học với sự hồ hởi và đọc sách mà quên mất sự tồn tại của người xung quanh. Chỉ cần dọn dẹp, con trẻ tự nhiên đã tập trung vào việc học.

Một khảo sát của Đại học Harvard cho thấy trẻ em có bàn làm việc gọn gàng, sạch sẽ thường có điểm tốt, tính cách vui vẻ, tập trung. Ngược lại, những đứa trẻ sinh hoạt lộn xộn, vứt đồ bừa bãi, thì thường hay lề mề, lười nhác, điểm số cũng nhàng nhàng.

Không nên coi nhẹ tác dụng của việc để trẻ tự sắp xếp không gian sinh hoạt của chúng. Thông qua việc này có thể rèn năng lực quan sát, khả năng tự lập, khả năng tự quản lý của trẻ, cũng như giúp tự điều chỉnh cảm xúc. Xa hơn, giúp trẻ tự hoạch định học tập, cũng như cuộc đời mình.

4. Đọc sách: Mang lại sự giàu có cho tâm hồn

Nhà giáo dục Suhomlinski nói: "Một đứa trẻ không đọc sách tiềm ẩn khả năng học tập kém cỏi". Nghe có vẻ đáng sợ, nhưng không phải không có lý. 

Một khảo sát cho thấy, đứa trẻ thích đọc sách sẽ có thành tích học tập bình quân cao hơn nhiều so với những trẻ không chịu đọc, 80% những người thi đỗ với điểm cao nhất đều là những người thích đọc sách.

Thói quen này nên bắt đầu từ khi trẻ trong bụng mẹ. Người mẹ chạm vào bụng và đọc nhẹ nhàng để trẻ cảm nhận được nhịp điệu của ngôn ngữ và tiếp tục việc đọc khi trẻ ra đời. Đến lúc biết mặt chữ, bạn có thể để con tự đọc.

Những đứa trẻ sớm kết bạn được với sách trong đời thì sẽ có nội tâm giàu có, suy nghĩ sâu sắc, ít có khả năng rơi vào nhận thức thiên kiến, mù quáng.

Đọc sách không chỉ là một thói quen tốt, mà còn cho đứa trẻ một trái tim biết rung cảm trước mọi nhịp điệu cuộc sống.

5. Làm việc nhà: Trau dồi khả năng tự chăm sóc và trách nhiệm

Nhiều bậc cha mẹ không muốn con cái làm việc nhà, lo con mệt, không có thời gian làm bài tập hoặc sẽ gây rắc rối.

Đại học Harvard đã thực hiện nghiên cứu trong 20 năm, phát hiện rằng những đứa trẻ làm việc nhà và không làm việc nhà thì tỷ lệ có việc làm là 15:1 ở tuổi trưởng thành và tỷ lệ tội phạm là 1:10.

Nhà tâm lý học Seidz cho biết: "Con người giống như gốm sứ và thời thơ ấu giống như đất sét tạo ra gốm sứ. Loại giáo dục nào sẽ trở thành nguyên mẫu ấy".

Một đứa trẻ có khả năng bay sẽ bay cao và một đứa trẻ có thói quen tốt sẽ bay xa.