"Kế hoạch kiểm soát, quản lý bền vững dịch bệnh COVID-19, giai đoạn 2023-2025" do Bộ Y tế xây dựng thể hiện sự chủ động, sẵn sàng của ngành y tế, ứng phó với mọi tình huống dịch có thể xảy ra. 

Theo đó, trong trường hợp dịch COVID-19 có biến thể mới nguy hiểm, bùng phát trên diện rộng, có khả năng làm giảm hiệu quả vaccine hoặc miễn dịch, khiến số mắc, số ca nặng hoặc tử vong tăng lên, thì các đơn vị trực thuộc Bộ, các bệnh viện, cơ sở y tế sẽ thực hiện theo Phương án đảm bảo công tác y tế trong tình huống dịch COVID-19 có biến chủng mới nguy hiểm, bùng phát mạnh trên diện rộng, vượt quá năng lực của hệ thống y tế.

Cụ thể, trong tình hình COVID-19 đã chuyển sang bệnh truyền nhiễm nhóm B nhưng xuất hiện biến thể mới nguy hiểm có khả năng lây lan nhanh hơn, có khả năng làm giảm hiệu quả vaccine hoặc miễn dịch, khiến số mắc, số ca nặng hoặc tử vong tăng lên, dịch có nguy cơ bùng phát mạnh, trên diện rộng, vượt quá năng lực của hệ thống y tế, 4 tiêu chí sau sẽ xác định tình huống dịch COVID-19 trở nên nguy hiểm.

4 tiêu chí đánh giá tình huống dịch bệnh COVID-19 nguy hiểm:

- Về virus: biến thể mới của virus có sự tăng độc lực và ảnh hưởng tới hiệu quả của vaccine, dịch bệnh có xu hướng gia tăng đột biến về số mắc, số trường hợp nặng và tử vong.

- Vaccine phòng COVID-19: Vaccine hiện tại giảm hoặc mất hiệu quả với biến thể mới của virus SARS-CoV-2

- Tình hình dịch: số mắc, số ca nặng và tử vong tăng nhanh, đặc biệt là tại các tỉnh, thành phố trọng điểm (đông dân cư, giao lưu lớn, du lịch, nhiều khu công nghiệp):

+ Tỷ lệ ca mắc mới trong tuần trên địa bàn tỉnh, thành phố/100.000 dân ≥ 450.

+ Tỷ lệ ca bệnh phải thở ô xy trung bình trong 7 ngày qua ghi nhận trên địa bàn tỉnh, thành phố/100.000 người: ≥ 32.

- Vượt quá năng lực của hệ thống y tế: thiếu giường điều trị, người dân không được tiếp cận để tư vấn điều trị:

+Tỷ lệ giường bệnh dành cho người bệnh COVID-19 còn trống tại các cơ sở thu dung, điều trị trên địa bàn cấp tỉnh, thành phố /100.000 dân tại thời điểm đánh giá: ≤10.

+ Tỷ lệ giường điều trị tích cực (ICU) có đủ nhân viên y tế phục vụ/100.000 dân: <4/100.000 dân.

Trước các tình huống có thể xảy ra, ngành y tế đã chuẩn bị mọi điều kiện, cách thức ứng phó với mục tiêu bảo đảm kiểm soát dịch hiệu quả, kiểm soát tốc độ lây lan trong cộng đồng, bảo vệ tối đa sức khỏe, tính mạng của người dân, hạn chế đến mức thấp nhất các trường hợp mắc bệnh nặng, tử vong do dịch COVID-19, tránh quá tải hệ thống y tế, góp phần khôi phục và phát triển kinh tế - xã hội.

Trong các tình huống dịch nói trên, ngành y tế đã chuẩn bị các phương án từ chỉ đạo điều hành, cách ly y tế, điều trị, tiêm vaccine, xử lý chất thải, các biện pháp dự phòng cá nhân … đều được tính đến. Ngoài ra việc truyền thông, tập huấn, hậu cần cũng được chuẩn bị kỹ càng…. trong các tình huống dịch bệnh có thể xảy ra.

Để thực hiện được việc đáp ứng tình huống dịch bệnh bất ngờ, ngành y tế không chỉ huy động tất cả các cục/vụ/ viện và các cơ sở y tế trực thuộc Bộ tùy theo chức năng nhiệm vụ của mình đánh giá mức độ dịch bệnh, xây dựng các hướng dẫn chuyên môn, hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo… sẵn sàng hỗ trợ cho các tỉnh trong tình huống dịch bệnh vượt quá khả năng điều trị của địa phương. Ngoài ra, ngành y tế còn chuẩn bị phối hợp liên ngành, phối hợp với UBDN các tỉnh thành phố để chỉ đạo các cơ sở y tế thực hiện đúng theo hướng dẫn của ngành y tế trong những tình huống khó khăn của dịch bệnh.

Theo Bộ Y tế, phương án bảo đảm công tác y tế trong tình huống có biến chủng mới nguy hiểm hơn, dịch COVID-19 bùng phát mạnh, trên diện rộng, vượt quá năng lực của hệ thống y tế sẽ được cập nhật và điều chỉnh theo diễn biến dịch bệnh và các biện pháp triển khai công tác phòng, chống dịch trên thực tế. Các đơn vị, địa phương tham khảo bản phương án này để xây dựng phương án triển khai thực hiện tại đơn vị, địa phương và chủ động điều chỉnh các biện pháp phù hợp với thực tế diễn biến của dịch bệnh và năng lực đáp ứng.