Bệnh nhân tại Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Chợ Rẫy. Ảnh: Duy Hiệu. |
Ngày 2/1, Vụ Bảo hiểm Y tế, Bộ Y tế, tổ chức hội nghị toàn quốc thông tin về thông tư quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT).
Phát biểu tại hội nghị, bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ BHYT, cho biết cho biết Luật BHYT mới có nhiều chính sách đổi mới quan trọng liên quan đến quyền, lợi ích của người tham gia BHYT, cải cách thủ tục khám bệnh, chữa bệnh…
Lý do chỉ 62 bệnh, mặt bệnh được 'vượt tuyến'
Bộ Y tế ban hành danh mục 167 bệnh, nhóm bệnh được thông cấp BHYT ở tuyến khám, chữa bệnh cơ bản, chuyên sâu. Ở nhóm khám, chữa bệnh ở cơ sở y tế chuyên sâu có 62 mặt bệnh, nhóm bệnh.
Với quy định mới này, bệnh nhân chỉ cần nhớ mã thẻ BHYT, có thể "đi tay không" đến cơ sở khám chữa bệnh mà không cần giấy chuyển viện mà vẫn được BHYT thanh toán 100% chi phí khám, chữa bệnh theo tỷ lệ % mức hưởng được quy định.
Danh mục 62 bệnh được công bố không cần giấy chuyển viện, người bệnh vẫn được hưởng 100% mức hưởng BHYT gồm các bệnh thuộc nhóm nhiễm trùng, ung thư, rối loạn chuyển hóa, bệnh lý thần kinh, tim mạch, dị tật bẩm sinh và những tình trạng đặc biệt như kháng thuốc chống lao, ghép tạng, di chứng, dị tật bẩm sinh...
Cụ thể, người bệnh được hưởng quyền lợi sau khi đã được một cơ sở y tế chẩn đoán xác định mắc bệnh thuộc danh mục 62 bệnh này. So với danh mục cũ, danh mục mới tăng 20 loại bệnh.
Người mắc các bệnh này được phép đến thẳng cơ sở chuyên sâu mà không cần giấy chuyển viện và hưởng đủ quyền lợi BHYT theo quy định.
Theo bà Trần Thị Trang, nếu danh mục mở rộng như tất cả bệnh ung thư hoặc bệnh không lây nhiễm như tăng huyết áp, đái tháo đường, các bệnh viện lớn sẽ quá tải vì số lượng bệnh nhân quá lớn. Bà Trang lấy ví dụ bệnh ung thư có hơn 1.000 mã bệnh nhưng chỉ một số bệnh như u ác tính tuyến tụy, tuyến ức, não, tủy sống... được phép vượt tuyến.
Theo Thứ trưởng Y tế Trần Văn Thuấn, Việt Nam hiện có khoảng 354.000 người sống chung với ung thư. Trong khi đó, bệnh lý đái tháo đường có gần 5 triệu người Việt mắc phải.
Nếu "thông cấp chuyên sâu" toàn bộ các bệnh này mà không phân luồng theo mức độ, tình trạng, tính chất chuyên môn, đại diện Bộ Y tế cho rằng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của hàng nghìn bệnh nhân nặng khác.
Vì vậy, với bệnh lý như đái tháo đường, chỉ những người có biến chứng nghiêm trọng như loét bàn chân độ 2, bệnh thận mạn giai đoạn 3 trở lên hoặc kèm nhiều biến chứng khác như tim mạch, mắt, thần kinh mới được vượt tuyến lên cấp chuyên sâu.
"Việc lựa chọn phải dựa trên tính nghiêm trọng của bệnh, mức độ điều trị tại cấp ban đầu, để đảm bảo cân đối nguồn lực và quyền lợi người bệnh", bà Trang cho hay,
141 bệnh, nhóm bệnh được chuyển viện trong thời hạn 1 năm
Một trong những quy định mới về giấy chuyển tuyến năm dương lịch (tức bệnh chỉ cần xin giấy chuyển tuyến 1 năm/lần) tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia BHYT. Cụ thể, trước đây danh mục bệnh chuyển tuyến 1 năm/lần bao gồm 62 bệnh. Thì hiện nay, danh mục này bao gồm 141 bệnh, tăng 79 bệnh.
"Ngoài ra, nếu trước đây giấy chuyển tuyến này có giá trị hết năm dương lịch, tức nếu người bệnh xin giấy chuyển tuyến vào ngày 1/12 thì đến ngày 30/12 giấy chuyển tuyến đã hết hiệu lực, người dân phải xin cấp lại. Theo quy định mới, giấy chuyển tuyến sẽ có giá trị trong vòng 1 năm, tức 12 tháng. Như vậy, nếu người bệnh xin giấy chuyển viện năm từ ngày 1/12 thì ngày 1/12 năm sau mới hết hiệu lực", bà Trang giải thích.
Theo bà Trang, đây là quy định đặc biệt có ý nghĩa trong việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh để người bệnh được tiếp cận và điều trị kịp thời một số bệnh cần chuyên môn sâu mà cơ sở cấp cơ bản, cấp ban đầu chưa đủ điều kiện triển khai.
Theo đó, danh mục 141 bệnh được cấp giấy chuyến tuyến năm bao gồm: nhiễm nấm chromoblastomycosa (nấm màu) và áp xe do phaeomyces; các thiếu máu tan máu di truyền khác; suy tủy xương và các bệnh thiếu máu khác; đông máu nội mạch rải rác (hội chứng tiêu fibrin); ban xuất huyết và các tình trạng xuất huyết khác; hội chứng thực bào tế bào máu liên quan nhiễm trùng; suy thận mạn tính...
Theo bà Trang, những quy định này vừa bảo đảm quyền lợi của người bệnh được quản lý, theo dõi bệnh và sử dụng thuốc, thiết bị y tế mới, có chất lượng và hệ thống y tế cơ sở có điều kiện hơn để phát triển chuyên môn kỹ thuật.
Dưới đây là các bệnh cụ thể được phép vượt tuyến:
| Nhóm | Tên cụ thể |
| Bệnh lao và nhiễm trùng nấm | Viêm màng não do lao (G01*); u lao màng não (G07*); lao khác của hệ thần kinh; lao hệ thần kinh, không xác định (G99.8*); nhiễm mycobacteria ở phổi; nhiễm histoplasma capsulatum ở phổi cấp tính; nhiễm nấm blastomyces ở phổi cấp tính, nhiễm nấm paracoccidioides ở phổi; nhiễm sporotrichum ở phổi (J99.8*); nhiễm aspergillus ở phổi xâm lấn; nhiễm cryptococcus ở phổi; nhiễm mucor ở phổi; nhiễm mucor lan tỏa. |
| Bệnh lý ung thư | U ác tụy; u ác tuyến ức; u ác của tim, trung thất và màng phổi; u ác của xương và sụn khớp ở vị trí khác và không xác định; u ác của màng não; u ác của não; u ác của tủy sống, dây thần kinh sọ và các phần khác của hệ thần kinh trung ương; u ác thứ phát của não và màng não; nhóm u ác tính; u ác của hệ lympho, hệ tạo máu và các mô liên quan. |
| Bệnh chuyển hóa hiếm | Hội chứng loạn sản tủy xương; các thể suy tủy xương khác; bệnh tăng đông máu khác (hội chứng kháng phospho lipid); hội chứng thực bào tế bào máu liên quan đến nhiễm trùng; bệnh đái tháo đường phụ thuộc insuline (có đa biến chứng); bệnh đái tháo đường không phụ thuộc insuline (có đa biến chứng); rối loạn chuyển hóa acid amin thơm; rối loạn chuyển hóa acid amin chuỗi nhánh và rối loạn chuyển hóa acid béo; các rối loạn khác của chuyển hóa acid amin. |
| Bệnh thần kinh | Rối loạn dự trữ thể tiêu bào (bệnh Pompe, bệnh MPS, bệnh Gaucher, bệnh Fabry); rối loạn chuyển hóa đồng (bao gồm cả bệnh Wilson); thoái hóa dạng bột; rối loạn trầm cảm tái diễn; rối loạn ám ảnh nghi thức; viêm não, viêm tủy và viêm não-tủy; xơ cứng rải rác; viêm tủy thị thần kinh Devic; nhược cơ; bệnh lý võng mạc của trẻ đẻ non; suy tim; hoại tử thượng bì nhiễm độc (Lyell/Steven Johnson). |
| Bệnh lý sau phẫu thuật và khác | Hội chứng sau mổ tim; rối loạn chức năng khác sau phẫu thuật tim; bệnh phổi mô kẽ khác; áp xe phổi và trung thất; mủ lồng ngực (nhiễm trùng nặng ở phổi); bệnh Crohn (viêm ruột từng vùng); pemphigus; viêm mạch mạng lưới; bệnh da tăng bạch cầu trung tính có sốt (hội chứng Sweet); bệnh Lupus ban đỏ hệ thống có tổn thương phủ tạng; đái tháo đường sơ sinh; dị tật bẩm sinh khác của não; các dị tật bẩm sinh khác của tủy sống. |
| Dị tật bẩm sinh và di chứng | Nhóm các dị tật bẩm sinh của hệ thống tuần hoàn; biến dạng bẩm sinh của khớp háng; kháng (các) thuốc chống lao; di chứng của hoạt động chiến tranh (di chứng do vết thương chiến tranh); tình trạng của mảnh ghép cơ quan và tổ chức. |
