'Nhớ nhớ, quên quên' là bệnh gì?

Chị Vũ Thu Tr. (37 tuổi) nhập viện trong tình trạng mệt mỏi, luôn thu mình trong phòng và đôi lúc chị như người mất hồn. Chồng chị kể có lúc chị chẳng nhớ mình đã có thêm cậu con trai thứ ba mà nghĩ rằng đó là con hàng xóm.

Tình trạng “đơ đơ” này đã xuất hiện khoảng 2 năm nay, ban đầu vợ chồng chị nghĩ suy giảm trí nhớ là tình trạng bình thường của phụ nữ sau khi sinh con. Nhưng đến khi tình trạng nặng hơn, chồng chị Tr. thấy đó không chỉ đơn giản là triệu chứng đơ đơ của mấy mẹ bỉm sữa mà là bệnh.

Anh đưa chị đi kiểm tra sức khoẻ. Bác sĩ cho biết chị mắc bệnh sa sút trí tuệ và phải điều trị bằng thuốc kèm theo trị liệu tâm lý.

Để cùng vợ vượt qua những tháng ngày bệnh tật, chồng chị Tr. xin nghỉ vài tháng không lương để phối hợp với bác sĩ trị liệu tâm lý cho vợ. Nhờ thế, sau 8 tháng, tình trạng sa sút trí tuệ của chị Tr. giảm hẳn. Chị Tr. râm ran nói chuyện nhiều hơn, chị không còn thu mình trong nhà hay cơ quan.

Trường hợp của chị Nguyễn Thị H. (44 tuổi) thì khác. Chị H. hay rơi vào tình trạng không nhớ gì. Có lúc thời điểm là buổi chiều nhưng chị nghĩ là buổi sáng, thậm chí người ta hay đùa chị chưa già đã “ăn rồi bảo chưa ăn”.

Nhiều lần chị đi xuống hầm lấy xe nhưng sau đó lại lên tìm chìa khóa. Thậm chí tay cầm chùm chìa khoá vẫn đi tìm. Hay có lúc con chị gọi bảo chị đón cháu đi học thêm chị cũng không nhớ, nhầm đường về nhà, đủ các tình trạng "nhớ nhớ, quên quên".

Chị H. thường xuyên mất ngủ đêm. Không ngủ, chị lại lang thang đi trong nhà. Có lúc chồng chị giật mình tưởng “ma chơi”. Khi H. đi khám, bác sĩ cho biết chị bị sa sút trí tuệ.

Theo TS Trần Thị Hà An, Trưởng phòng Người già Viện Sức khỏe Tâm thần (Hà Nội), số người mắc sa sút trí tuệ ngày càng gia tăng. Nếu như trước đây người ta quan niệm chỉ người già mới mắc sa sút trí tuệ thì hiện nay, ngay cả người trẻ cũng mắc phải bệnh lý này. Đặc biệt, phụ nữ nhập viện ngày càng nhiều hơn. 

TS Hà An cho biết có bệnh nhân vào viện trong tình trạng không nhớ nổi chồng con mình là ai, không tự mặc được quần áo, nửa đêm thì gọi cả nhà dậy ăn cơm, thích đốt hương khắp nhà, mất ngủ kéo dài. Thậm chí có những người có học vấn cao cũng có thể mắc căn bệnh này.

Sa sút trí tuệ được xem là hội chứng lâm sàng gây ra bởi tổn thương não. Đặc trưng là các biểu hiện suy giảm trí nhớ, định hướng, chú ý, ngôn ngữ, tri giác. 

Dấu hiệu cảnh báo sa sút trí tuệ

TS Hà An nhấn mạnh theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới (WTO), 3 giây trôi qua toàn cầu lại có thêm một người mắc sa sút trí tuệ và số người mắc này sẽ tăng lên gấp đôi sau 20 năm.

Nhiều người bệnh tưởng mình mắc Alzheimer nhưng đi khám vẫn không ra bệnh gì. Có những người đi khám đủ các chuyên khoa nhưng họ cũng không nhận ra bệnh của mình, luôn trong trạng thái đơ đơ, bất thường, hoang tưởng, ảo giác, đặc biệt là mất ngủ.

TS Hà An cho biết việc điều trị sa sút trí tuệ có thể phải dùng thuốc nhưng nếu mới mắc, người bệnh chỉ cần được chăm sóc đúng sẽ giảm quá trình già hoá, làm chậm sự sa sút trí tuệ hơn.

Người bệnh nên nhanh chóng tới các cơ sở y tế chuyên khoa tâm thần để kiểm tra tình trạng sa sút trí tuệ của mình để có thể sớm điều chính, giảm nguy cơ phải nhập viện điều trị lâu dài khi có các biểu hiện sau:

Thứ nhất, người bệnh thấy giảm trí nhớ làm rối loạn cuộc sống hàng ngày.

Thứ hai, khó khăn trong việc lên kế hoạch hoặc giải quyết vấn đề.

Thứ ba, khó khăn trong việc hoàn thành các nhiệm vụ quen thuộc.

Thứ tư, nhầm lẫn về thời gian và không gian.

Thứ năm, khó nhận biết về hình ảnh trực quan và mối quan hệ trong không gian.

Thứ sáu, phát sinh vấn đề mới với từ ngữ khi viết/đọc.

Thứ bảy, đặt nhầm chỗ các đồ vật và mất khả năng nhớ lại các bước để tìm lại đồ.

Thứ tám, giảm khả năng phán đoán hoặc ra quyết định.

Thứ chín, thu mình khỏi công việc hoặc hoạt động xã hội.

Thứ mười, thay đổi cảm xúc và nhân cách.