Thời gian gần đây, trẻ dậy thì sớm đến khám tại Viện Nhi Trung ương tăng lên đáng kể.
TS Bùi Phương Thảo, Phó khoa Nội tiết – Chuyển hóa – Di truyền (Bệnh viện Nhi Trung ương) lý giải, môi trường tiếp cận thông tin của trẻ hiện nay là một trong số những tác nhân dẫn đến dậy thì sớm. Trước đây, trẻ em không hề biết đến internet, mạng xã hội, video… Nhưng ngày nay, internet là một phần cuộc sống của trẻ. Nếu phụ huynh không quản lý tốt vấn đề này, trẻ dễ bị tác động lên tâm sinh lý và đó cũng là lý do khiến trẻ dậy thì sớm.
Trong khi đó, theo một số chuyên gia dinh dưỡng, nguyên nhân không thể không kể đến là vấn đề môi trường và dinh dưỡng, thực phẩm.
Nhiều gia đình dở khóc, dở cười khi thấy con trẻ dậy thì sớm. Nhiều trẻ có thân hình vạm vỡ, dáng dấp cao hơn bạn cùng trang lứa, giọng nói ồm ồm, mặt xuất hiện trứng cá, mọc lông mu ở dương vật.
Trẻ dậy thì sớm thường có dấu hiệu tăng trưởng rất nhanh, chiều cao phát triển từ 7-15 cm/năm. Ở bé gái có tuyến vú to bất thường, có thể to một bên, âm đạo tăng tiết nhày, kinh nguyệt có trước 8 tuổi. Lông mu và lông nách xuất hiện trước đó hoặc sau khi tuyến vú to ra.
Đối với bé trai, biểu hiện dậy thì sớm là giọng trầm, mụn trứng cá, cơ bắp vạm vỡ, mọc lông mu, mọc ria mép, thể tích tinh hoàn tăng trên 4ml, dương vật to, dài, xẫm màu.
Đối với những trẻ dậy thì sớm, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ để lại hậu quả nghiêm trọng. Rất nhiều phụ huynh khi thấy con có biểu hiện dậy thì sớm nhưng vẫn khỏe mạnh, thậm chí còn tự hào khi thấy con mình có thân hình vạm vỡ hơn chúng bạn nên không đưa con đi khám. Những trường hợp này đến tuổi trưởng thành chắc chắn trẻ sẽ lùn hơn so với chiều cao tiêu chuẩn vì hormone sinh dục kích thích sự phát triển của xương làm các đầu xương đóng sớm khiến trẻ không thể phát triển chiều cao.
Ngoài ra, dậy thì sớm còn khiến trẻ bị khủng hoảng cảm xúc, khủng hoảng tâm lý. Trẻ lúc nào cũng hoang mang, lo lắng và tự ti về thân hình của mình. Một hậu quả nghiêm trọng mà các nhà tâm lý học báo động, đó là tình trạng trẻ dậy thì sớm thường tò mò, bắt chước chuyện của người lớn dẫn đến hậu quả mang thai ngoài ý muốn.
Ngày nay, trẻ có biểu hiện dậy thì sớm hơn ngày xưa rất nhiều do môi trường sống, do thực phẩm chăn nuôi còn tồn dư chứa nhiều chất kích thích.
Các chuyên gia khuyến cáo phụ huynh cần thường xuyên theo dõi khi con gái có tuyến vú sớm trước 8 tuổi, con trai có tinh hoàn phát triển trước 9 tuổi. Tiêu chuẩn chung cho cả 2 giới là tốc độ tăng chiều cao 7-15 cm/ năm.
Có nhiều trẻ nhỏ dậy thì sớm về sinh lý nhưng lý trí, tâm lý lại phát triển không song hành. Vì vậy, nhiều trẻ dậy thì sớm lớn hẳn so với các bạn, nồng độ sinh dục tăng cao nên có nhu cầu sinh lý như người trưởng thành, từ đó rất dễ bị quấy rối tình dục. Mặt khác, những đứa trẻ dậy thì sớm còn nhiều nguy cơ khác như nhiễm trùng sinh dục, bất lực do thủ dâm và kéo dài “cậu nhỏ” sớm.