Collagen là một loại protein, được tìm thấy trong da, tóc, móng, gân, sụn và xương. Trong cơ thể, collagen kết hợp với các chất khác như axit hyaluronic và elastin để duy trì độ đàn hồi, thể tích và độ ẩm của da. Chất này cũng giúp hình thành các protein như keratin, tạo nên da, tóc và móng.
Cơ thể con người có khả năng tự sản xuất collagen bằng cách sử dụng các axit amin từ thực phẩm giàu protein hoặc giàu collagen như nước dùng xương, thịt và cá. Tuy nhiên, lão hóa, tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời, hút thuốc và uống rượu đều làm giảm sản xuất collagen.
Đồ uống và thực phẩm bổ sung collagen thường chứa collagen từ nhiều nguồn khác nhau như cá, gia súc, lợn hoặc gà. Nhưng ầu như chưa có bằng chứng nào cho thấy việc sử dụng collagen giúp cải thiện tóc và móng.
Một bài đánh giá phân tích 19 nghiên cứu, được công bố trên Tạp chí Da liễu Quốc tế đã chứng thực điều này. Theo đó, tổng cộng 1.125 người tham gia các nghiên cứu đã sử dụng thực phẩm bổ sung collagen đều cho biết làn da có sự cải thiện về độ săn chắc, độ mềm mại và độ ẩm cũng như các nếp nhăn xuất hiện mờ hơn. Tuy nhiên, các nhà khoa học lại không chắc những cải thiện về da này có thực sự là do collagen hay không.
Hầu hết thử nghiệm đều sử dụng các thực phẩm bổ sung có sẵn trên thị trường chứa nhiều chất hơn collagen như vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, coenzyme, axit hyaluronic và chondroitin sulfate.
Bên cạnh đó, một số thử nghiệm ngẫu nhiên cho thấy việc uống các chất bổ sung collagen với hàm lượng cao các peptide prolylhydroxyproline và hydroxyprolylglycine có thể cải thiện độ ẩm, độ đàn hồi, nếp nhăn và độ thô ráp của da. Tuy nhiên, vẫn chưa có các nghiên cứu lớn chứng minh điều này có an toàn và nên sử dụng trong thời gian dài hay không.
Một nghiên cứu nhỏ năm 2017 trên 25 người bị móng giòn cho thấy việc dùng 2,5 gam collagen mỗi ngày trong 24 tuần giúp cải thiện tình trạng giòn và mọc móng. Nghiên cứu này không có nhóm đối chứng dùng giả dược để so sánh với nhóm dùng thực phẩm bổ sung collagen, do đó vẫn chưa đảm bảo tin cậy.
Theo Tạp chí Y khoa Harvard, hiện không có bằng chứng y khoa nào hỗ trợ cho các tuyên bố tiếp thị rằng thực phẩm bổ sung hoặc đồ uống collagen có thể cải thiện sự phát triển, độ bóng, độ phồng và độ dày của tóc.
Thay vào đó, nếu muốn cải thiện kết cấu và độ đàn hồi của da, giảm thiểu nếp nhăn, bà Maryanne Makredes Senna, Phó giáo sư ngành Da liễu tại Trường Y Harvard (Mỹ), khuyên mọi người tốt hơn hết nên tập trung vào việc chống nắng và sử dụng retinoid tại chỗ. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh các biện pháp này có hiệu quả.
Bên cạnh đó, nếu chọn thực phẩm bổ sung hoặc đồ uống collagen, mọi người cần chú ý kỹ bảng thành phần; tránh các loại thực phẩm bổ sung có quá nhiều chất phụ gia. Các sản phẩm có chứa hàm lượng prolylhydroxyproline và hydroxyprolylglycine cao sẽ tốt hơn trong việc giảm nếp nhăn và cải thiện độ ẩm của da.
Mọi người cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ loại thực phẩm bổ sung mới. Những người dễ bị bệnh gout hoặc có các tình trạng bệnh lý khác đòi hỏi phải hạn chế protein thì không nên sử dụng thực phẩm bổ sung hoặc đồ uống collagen.