Chăm sóc da đầu là điều cực kỳ quan trọng, đóng vai trò nền tảng như đất trồng cho cây cối. Một da đầu khỏe mạnh thường có màu sắc trong suốt và hơi xanh, với các lỗ chân tóc giống như những rãnh nhỏ trên cuống táo, giúp cho tóc phát triển mạnh mẽ, bồng bềnh và óng ả. Ngược lại, nếu da đầu bị bức bối, viêm nhiễm, hoặc tắc nghẽn lỗ chân lông, bạn sẽ gặp phải nhiều vấn đề như mùi hôi, ngứa ngáy, đỏ rát, gàu, chân tóc mỏng và thậm chí là rụng tóc do lão hóa.
Được biết khoảng 90% người trưởng thành gặp tình trạng gàu ngứa ít nhất một lần trong đời. Gàu thường xuất hiện khi chu kỳ thay mới da đầu bị rối loạn. Nguyên nhân do thời tiết hanh khô, khói bụi, ô nhiễm không khí, việc sấy uốn tóc thường xuyên hoặc các tác động cơ học từ bên ngoài như gội đầu mạnh bằng móng tay, gãi đầu, sử dụng các chất hóa học nhuộm uốn…
Ngoài ra, việc xuất hiện của các vi sinh vật như nấm Pityrosporum kí sinh trên da đầu cũng là nguyên nhân phổ biến khiến tình trạng gàu ngứa trầm trọng hơn. Gội đầu là cách tốt nhất để làm sạch gàu. Tuy nhiên, nhiều người chưa biết cách gội đầu đúng nên gàu thậm chí không sạch mà xuất hiện ngày càng nhiều hơn.
Tại sao da đầu hay bị ngứa và dễ có gàu?
Trong Đông y, ngứa là biểu hiện của khí huyết không thông, giống như đau. Gãi ngứa thực ra là một cách giúp thông khí huyết, đó là phản ứng bình thường, nhưng có thể thay thế bằng cách vỗ nhẹ, cũng có thể giảm ngứa. Bên cạnh đó, tình trạng gàu xảy ra khi da đầu quá khô, thiếu độ ẩm thích hợp, dẫn đến mất cân bằng giữa dầu và nước trên da, làm da đầu càng gội càng ngứa.
Trên thực tế việc ngứa và có nhiều gàu liên tục xảy ra khi làn da bị viêm nang lông. Theo bác sĩ da liễu, các vấn đề như ngứa và gàu thường dễ xảy ra khi thời tiết thay đổi thất thường, đặc biệt là trong giai đoạn giao mùa. Ngoài ra còn có hai nguyên nhân chính dẫn đến các vấn đề về da đầu.
Nguyên nhân thứ nhất là viêm nang lông do vi khuẩn sinh sôi khi làn da của bạn tiết quá nhiều dầu. Khi dầu nhờn tích tụ làm tắc nghẽn lỗ chân lông, gây viêm và làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
Nguyên nhân thứ hai từ các sai lầm phổ biến nhất là gội/sấy tóc bằng nước quá nóng, khiến da đầu bị khô và tăng tiết bã nhờn nhiều hơn để bù ẩm, đây là yếu tố khiến nấm phát triển. Nhiều trường hợp càng gãi đầu càng ngứa, nguyên nhân là do việc chà xát làm da đầu tổn thương, gây phản ứng viêm khi tiếp xúc với các chất hóa học trong dầu gội. Quá trình da đầu phục hồi hư tổn bằng cách bong vảy và “lên da non” cũng gây gàu ngứa nhiều hơn.
Nguyên nhân thứ ba là nằm ở thói quen sinh hoạt . Ví dụ, việc thức khuya, không thường xuyên thay vỏ gối, hoặc đội mũ bảo hiểm trong thời gian dài đều gây ra ngứa và gàu. Chính vì thế việc gội đầu sạch và đúng cách rất quan trọng để bạn không chỉ có được mái tóc suôn mượt mà còn giúp cho da đầu không bị gặp các vấn đề viêm nhiễm.
Ngoài ra, nhiều người thay đổi dầu gội liên tục hay chọn dầu gội thương mại trên thị trường chứa thành phần chất tạo bọt, chất tẩy rửa sulfate… khiến tóc và da đầu khô xơ. Lâu dần, da đầu bị nhờn, thiếu ẩm, dễ kích ứng, các vảy gàu bong tróc nhiều hơn.
Hướng dẫn cách gội đầu đúng để giảm ngứa và gàu?
Thực ra, việc gội đầu hàng ngày là có thể, quan trọng nhất là phải làm sạch da đầu. Da đầu có chất bẩn tồn dư sẽ gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Theo bác sĩ da liễu, khi gội đầu, trước tiên hãy làm ướt tóc, sau đó tạo bọt sản phẩm làm sạch trên lòng bàn tay rồi mới thoa lên da đầu. Điểm quan trọng là lực gội nhẹ nhàng, thoải mái, không nên cào hoặc gãi bằng tay. Quá trình gội đầu nên kéo dài từ 2-3 phút, cuối cùng phải rửa sạch hoàn toàn, không để sản phẩm còn sót lại trên tóc.
Chọn dầu gội như thế nào để tóc đảm không bị ngứa và gàu?
Theo bác sĩ da liễu, bạn nên chọn dầu gội dịu nhẹ, không gây kích ứng nhưng có khả năng làm sạch đủ tốt. Nếu sau khi gội mà tóc khô sơ thì đây là dấu hiệu để bạn biết loại dầu gội bạn dùng đang không phù hợp. Ngoài ra, mùa hè dễ làm làn da trở nên nhờn rít vậy nên hãy chọn dầu gội có thành phần kiểm soát dầu (ví dụ: axit salicylic) và thành phần kháng khuẩn.Nếu dễ bị ngứa da đầu, nên chọn sản phẩm có chứa menthol để giảm ngứa.
Bên cạnh đó, bạn không cần phải thay đổi sản phẩm thường xuyên, chỉ cần tìm được loại phù hợp với mình là có thể duy trì sử dụng, tránh bị kích ứng khi tiếp xúc với thành phần mới. Bác sĩ da liễu cũng khuyên bạn không nên sử dụng dầu gội khô hoặc bột chăm sóc da đầu thường xuyên. Những sản phẩm này chỉ làm cho tóc trông khô thoáng, đạt hiệu quả giả tạo của việc gội đầu, nhưng dễ gây nhờn da đầu và làm tình trạng viêm nang lông trở nên nghiêm trọng hơn.