Tâm lý “không muốn đi học” sau kỳ nghỉ hè là điều bình thường

Cảm xúc tiêu cực “không muốn đi học” của trẻ về cơ bản khác với cảm xúc mà chúng ta thường gọi là “mệt mỏi vì đi học”.

Mệt mỏi trong học tập thường đề cập đến một kiểu phản ứng hành vi trong đó trẻ có những sai lệch trong hiểu biết về việc học và phản ứng tiêu cực với các hoạt động học tập. Tình trạng này xảy ra trong học tập và cuộc sống hàng ngày, khiến trẻ phát triển các vấn đề tâm lý. Tuy nhiên, trẻ không muốn đến trường sau kỳ nghỉ dài thường là do sự thay đổi về môi trường sống, học tập khiến các em tạm thời khó chịu.

Cảm xúc này sẽ không kéo dài quá lâu. Thông thường, trẻ chỉ mất một tuần để thích nghi hoàn toàn với cuộc sống học đường.

Nỗi lo lắng sẽ không chỉ xuất hiện ở học sinh mà ở nhiều giáo viên, áp lực tâm lý của họ sẽ tăng gấp đôi trước khi khai giảng.

Có một khái niệm trong tâm lý học gọi là hiệu ứng bánh đà.

Để làm cho bánh đà đứng yên quay, ban đầu bạn phải dùng nhiều sức và đẩy nó liên tục hết vòng này đến vòng khác. Mỗi vòng quay rất tốn công sức nhưng nỗ lực trong mỗi vòng sẽ không hề uổng phí. Nó càng lúc càng nhanh và khi về phía sau, bạn không cần phải tốn nhiều sức, bánh đà vẫn sẽ quay nhanh.

Vì vậy, trẻ cảm thấy áp lực lớn nhất khi bắt đầu học kỳ mới. Mọi thứ luôn khó khăn khi bắt đầu. Giai đoạn này cũng là lúc trẻ cần lấy lại sự tự tin và dũng khí để bước những bước đi đầu tiên.

Khi nhiều bậc phụ huynh nghe tin con không muốn đến trường, họ luôn cố gắng truyền cho chúng một sự thật: “Nếu con không học thì chuyện gì sẽ xảy ra? Nêis con không đến trường bây giờ, tương lai bạn sẽ làm gì?".

Việc nhiều lần nhấn mạnh đến hậu quả của việc không đến trường càng làm tăng thêm gánh nặng tâm lý cho trẻ.

Chúng ta cũng có thể đặt mình vào vị trí của người khác. Giả sử gần đây bạn đã làm việc rất chăm chỉ nhưng vẫn về tuyên bố với gia đình: "Con không muốn đi làm nữa!"

Chắc hẳn bạn không muốn nghe người khác nói: “Không đi làm thì gia đình bạn sẽ sống ra sao?” mà chỉ muốn được hỏi han rằng: “Trong công việc có gặp khó khăn gì không?”.

Điều tương tự cũng xảy ra với một đứa trẻ khi trẻ phàn nàn với bạn: “Con không muốn đi học” không có nghĩa là trẻ thực sự không muốn đi học. Trẻ chỉ muốn bạn hiểu cho trẻ. Sự lo lắng của con bạn sẽ tốt hơn nhiều nếu bạn thừa nhận cảm xúc của con và sẵn sàng hỏi han và lắng nghe.

Chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi vào năm học mới

Sau khi chúng ta hiểu được lý do tại sao trẻ không muốn đến trường, bước tiếp theo là giúp trẻ giải quyết vấn đề từ gốc.

Việc trẻ ngại đến trường sau kỳ nghỉ hè nói chung là do các nguyên nhân như áp lực học tập, không muốn xa bố mẹ, nhịp sống thay đổi và áp lực xã hội ở trường.

Áp lực học tập

Trước khi bắt đầu vào năm học, trẻ thường làm bù bài tập sau cả quãng nghỉ hè.

Giai đoạn này thường là lúc mâu thuẫn giữa cha mẹ và con cái bùng phát nhiều nhất, bởi cha mẹ không thể không phàn nàn về kỳ nghỉ lãng phí của con cái.

Thực tế, những lúc như thế này càng nhiều, chúng ta càng cần cùng con đối mặt với những khó khăn trong học tập, động viên nhiều hơn và ít chỉ trích hơn, quên đi một số bài tập còn dang dở.

Điều này được thực hiện để tăng sự tự tin của trẻ khi bắt đầu đi học và cho phép trẻ bắt đầu đi học mà không gặp bất kỳ gánh nặng nào.

Không muốn xa bố mẹ

Không chỉ trẻ mẫu giáo mắc chứng lo âu chia ly, trẻ lớn hơn cũng có thể nảy sinh thái độ miễn cưỡng và lo lắng vì phải rời xa cha mẹ.

Nỗi nhớ cuộc sống gia đình có thể khiến trẻ phản đối việc bắt đầu đi học.

Về vấn đề này, chúng ta chỉ cần là một người bạn tốt và cho con biết rằng sau khi đi học sẽ không ảnh hưởng đến sự quan tâm và đồng hành của bạn dành cho con chẳng hạn, chúng ta vẫn còn thời gian dành cho nhau vào buổi tối và cuối tuần.

Thay đổi trong môi trường sống và nhịp sống

Cuộc sống ở trường rất đều đặn. Việc chuẩn bị trước cho con bạn có thể giảm bớt các vấn đề về thích ứng sau giờ học.

Điều chỉnh thói quen ăn uống và trở lại chế độ ăn uống bình thường gồm ba bữa một ngày;

Thực hiện trước lịch trình hàng ngày của con bạn trong thời gian ở trường.

Tăng cường vận động phù hợp để giải phóng trẻ khỏi màn hình điện tử.

Việc chuẩn bị những điều này có thể giúp trẻ tạm biệt sự lười biếng trong kỳ nghỉ một cách hiệu quả, dễ dàng kết nối các công việc thường ngày sau khi khai giảng và chào đón học kỳ mới với tinh thần tràn đầy năng lượng.

Những khó khăn trong giao tiếp

Những gì trẻ phải đối mặt ở trường không chỉ là việc học mà còn là mối quan hệ giữa bạn cùng lớp và thầy cô.

Lý do những đứa trẻ này không muốn đến trường rất đơn giản: chúng không có bạn bè ở trường.

Thế giới của trẻ em không phải lúc nào cũng vui vẻ. Lúc này, chúng ta không chỉ cần hướng dẫn trẻ về mặt cảm xúc mà còn cần đưa ra các phương pháp xã hội và hướng dẫn kỹ năng phù hợp.

Chẳng hạn, có ý thức tăng cường các hoạt động xã hội, tích cực mời trẻ cùng tuổi trong cộng đồng đến chơi ở nhà, khuyến khích trẻ liên hệ trước với các bạn cùng lớp,..