Bát đĩa bẩn chất đống trong bồn rửa của bạn. Quần áo sạch lẫn lộn với quần áo bẩn trên sàn nhà. Thư rác nằm trên bàn làm việc của bạn. Ồ, đó có phải là giấy gói thức ăn cũ dưới ghế dài không?

Nếu ngôi nhà của bạn bừa bộn hoặc vô tổ chức, chúng tôi sẽ ở bên bạn.

Nhà tâm lý học Michael Tompkin cho biết: “Rất ít người thực sự trải nghiệm một cuộc sống không rối tung hoặc không lộn xộn”.

Mặc dù một số người có thể coi bừa bộn là dấu hiệu của sự lười biếng, nhưng thực tế là có nhiều lý do không ngờ khiến bạn trở nên bừa bộn - từ giai đoạn cuộc đời, đặc điểm tính cách đến tình trạng sức khỏe tâm thần.

Các chuyên gia đã chia sẻ về những lý do này là gì và làm thế nào để biết liệu bừa bộn là một phần vô hại trong lối sống của bạn hay là một vấn đề khiến bạn đau khổ. Hãy đọc tiếp để biết những lý do có thể không rõ ràng đằng sau sự bừa bộn của bạn:

Bị chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD)

Nhà tâm lý trị liệu cho biết Terry Matlen cho biết sự không gọn gàng là một trong những “triệu chứng đặc trưng” của rối loạn tăng động giảm chú ý. Chức năng điều hành bị ảnh hưởng chung trong não bộ của người mắc ADHD.

Điều này bao gồm khó khăn trong việc lập kế hoạch, khởi đầu và hoàn thành công việc, và các vấn đề liên quan đến trí nhớ làm việc.

Tompkins giải thích: “Khi bạn gặp khó khăn với trí nhớ làm việc... bạn sẽ rất khó thực hiện từ đầu đến cuối một số nhiệm vụ nhất định. Điều đó có nghĩa là bạn có thể dễ dàng bị phân tâm”.

Ví dụ, khi bạn bước vào nhà, bạn có thể bị phân tâm bởi con chó chạy đến chào bạn, và vì vậy bạn đặt chìa khóa xuống ghế thay vì để trong bát được chỉ định của chúng.

Tompkins nói: “Đó thậm chí không phải là một quyết định có ý thức. Người đó gặp khó khăn trong việc giữ ý tưởng… bỏ chìa khóa của họ vào bát. Sự lộn xộn sau đó có thể xảy ra sau đó”.

Đang phải đối mặt với chứng trầm cảm và/hoặc lo lắng.

Dattilo giải thích: “Trạng thái không gian vật lý của chúng ta có thể phản ánh trạng thái tinh thần của chúng ta. Ngôi nhà của chúng ta có thể bừa bộn và bừa bộn vì tinh thần chúng ta bị choáng ngợp và thiếu tổ chức, hoặc đơn giản là quá kiệt sức và kiệt sức để theo kịp.”

Một người đang bị trầm cảm có thể cảm thấy năng lượng thấp và thiếu động lực.

Dattilo nói: “Động lực của chúng ta đến từ một phần não dự đoán phần thưởng và khi chúng ta chán nản, phần não đó sẽ ngừng hoạt động một cách hiệu quả.Điều này có thể tạo ra cảm giác thờ ơ… khiến việc tạo ra năng lượng cần thiết để bắt đầu một nhiệm vụ khó khăn như sắp xếp, dọn dẹp càng trở nên khó khăn hơn”.

Tompkins cho biết trầm cảm và lo lắng cũng có thể gây khó tập trung, khiến những nhiệm vụ nhỏ trở nên quá sức.

Ngoài ra, “các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự bừa bộn trong nhà của chúng ta có liên quan đến mức cortisol cao – loại hormone gây căng thẳng”, Dattilo lưu ý.

Đang trải qua một giai đoạn chuyển tiếp căng thẳng trong cuộc sống

Những thay đổi lớn trong cuộc sống có thể gây căng thẳng và có thể ảnh hưởng đến khả năng quản lý sự bừa bộn của một người - ngay cả đối với một người thường ngăn nắp.

Tompkins giải thích: Nếu một người gặp phải “tác nhân gây căng thẳng tâm lý xã hội”, điều đó có thể làm giảm khả năng đối phó của họ. “Bởi vì họ bị căng thẳng... nên họ có thể không ưu tiên làm những việc nhà nữa. Ai chưa có trải nghiệm đó?”

Matlen cho biết việc có con có thể là một quá trình chuyển đổi đặc biệt khó khăn, đặc biệt đối với các bậc cha mẹ mắc chứng ADHD.

Cảm thấy khó khăn khi dọn dẹp

Joseph Ferrari , giáo sư tâm lý học tại Đại học DePaul, cho biết: “Việc dọn dẹp có thể gây căng thẳng về mặt cảm xúc vì nó có thể là nguyên nhân dẫn đến quá khứ”.

Ví dụ: dọn dẹp hoặc sắp xếp những món đồ cụ thể, như cốc lưu niệm, vé xem hòa nhạc hoặc quà lưu niệm, có thể gợi lại những kỷ niệm đầy cảm xúc.

“Bạn nhặt món đồ đó lên và nói, 'Ồ, tôi nhớ chuyến đi đó. Ồ, tôi nhớ người đó rồi.” Nó [có thể] mang lại những cảm xúc tích cực, vì vậy bạn không muốn loại bỏ nó. Nó có thể mang lại một số cảm xúc tiêu cực... vì vậy [bạn] sẽ đặt nó xuống và không giải quyết nó”, Ferrari nói.

Có tính cách thoải mái

Tính cách có thể đóng vai trò quyết định mức độ ngăn nắp của bạn, đặc biệt khi nói đến sự tận tâm.

Dattilo nói: “Những người tận tâm có xu hướng thể hiện mức độ ngăn nắp, trách nhiệm và kỷ luật tự giác cao… Hãy nghĩ đến 'Loại A'. Những người thiếu tận tâm có xu hướng dễ dãi hơn, mất trật tự và ít hướng tới mục tiêu hơn”.

Cô ấy nói rằng hầu hết mọi người nằm ở giữa, nhưng những người thiếu tinh thần tỉ mỉ có thể gặp khó khăn trong việc duy trì một không gian gọn gàng. Tuy nhiên, họ cũng không quan tâm nhiều đến sự bừa bộn.

Thiếu quyết đoán

Ferrari cho biết: “Những người có nhiều sự bừa bộn… có xu hướng thiếu quyết đoán hơn”.

Với sự do dự (còn gọi là sự trì hoãn khi đưa ra quyết định), mọi người thường không đưa ra lựa chọn nên không thể đổ lỗi cho kết quả của quyết định đó, Ferrari cho biết,.

Nếu bạn không muốn đưa ra quyết định về nơi để những món đồ nhất định, hoặc nên cho đi hay giữ chúng, cuối cùng bạn có thể sẽ tránh đưa ra quyết định đó và vì vậy sự lộn xộn vẫn ở nguyên đó.