Anh N.T.D, 39 tuổi ở Phú Yên có tiền sử mắc bệnh bạch cầu, mới đây phải ra Viện Huyết học -Truyền máu Trung ương để điều trị hóa chất. Khi tới viện, bệnh nhân có ho, kèm theo sốt nên được thăm khám tổng thể. Qua siêu âm ổ bụng, phát hiện anh có khối ở gan, được chẩn đoán theo dõi áp xe gan và chuyển tuyến đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương khám và điều trị.
Tại BV Nhiêt đới Trung ương, anh D cho biết có sở thích ăn rau sống, đặc biệt là rau muống được trồng dưới ao, hồ và rau ngổ sống. Đặc biệt, anh D nghiện ăn món cá ồ nướng quấn với rau muống và món thịt vịt quay hay thịt vịt hấp ăn với rau ngổ sống. Ngay cả khi đang nằm điều trị tại bệnh viện trong Phú Yên, anh vẫn thường xuyên ăn món này.
TS.BS Vũ Minh Điền, phó Trưởng khoa Nội Tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, qua thăm khám lâm sàng và khai thác tiền sử, bệnh nhân được cho đi xét nghiệm và chụp phim cộng hưởng từ gan, kết quả hướng nhiều đến bệnh sán lá gan lớn. Để xác định người có bị mắc sán lá gan lớn hay không phải dựa vào kỹ thuật xét nghiệm tìm trứng sán trong phân hoặc xét nghiệm máu để tìm kháng thể trong huyết thanh của bệnh nhân.
Hình ảnh lá gan bị sán làm tổ vì thói quen ăn rau sống của bệnh nhân. Ảnh: BVCC.
Theo bác sĩ Điền, người mắc bệnh sán lá gan thường có triệu chứng đau hạ sườn phải âm ỉ, không đặc hiệu. Người bệnh thường có cảm giác mệt mỏi, đầy bụng và khó tiêu. Rất nhiều trường hợp không có biểu hiện lâm sàng rõ rệt. Nhiễm sán lá gan cấp tính có thể gây đau bụng, gan to, buồn nôn, sốt, nổi mề đay, sụt cân… Nếu một người nhiễm sán lá gan lớn mãn tính không được điều trị lâu ngày có thể dẫn các biến chứng: viêm đường mật; sỏi mật; viêm túi mật; viêm tụy; xơ đường mật và xơ hóa gan.
Trường hợp ăn phải thực vật thủy sinh hoặc uống nước lã có ấu trùng sẽ bị nhiễm sán lá gan lớn. Khi người ăn sống rau mọc dưới nước hoặc uống nước có nhiễm ấu trùng sán, ấu trùng sán vào dạ dày, xuống tá tràng, tự tách vỏ và xuyên qua thành tá tràng vào khoang phúc mạc đến gan, đục thủng bao gan và xâm nhập vào nhu mô gan gây tổn thương gan. Đây cũng chính là giai đoạn kích thích cơ thể phản ứng miễn dịch mạnh nhất.
Bác sĩ Điền khuyến cáo, đây là bệnh liên quan đến thói quen và tập quán ăn uống của người dân, vì vậy phòng bệnh là vấn đề quan trọng và cần thiết. Người dân không nên ăn sống các loại rau nọc dưới nước như: rau muống, rau ngổ, rau cần, cải xoong, rau rút..., không uống nước lã. Khi nghi ngờ nhiễm sán lá gan lớn, mọi người nên đến cơ sở khám chữa bệnh (chuyên khoa) để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Những người vốn có thói quen ăn các loại rau mọc dưới nước, ăn sống hoặc không được chế biến kỹ, cũng nên đi khám, tầm soát bệnh.