Đến hẹn lại lên, tối 30 Tết, trước thời khắc chuyển giao của đất trời, nhiều gia đình lại quây quần trước màn ảnh nhỏ để xem Gặp nhau cuối năm, hay vẫn còn được biết đến với tên gọi Táo Quân.
Khi tiếng pháo không còn, nhiều người thành thật Táo Quân đã trở thành một hương vị của ngày Tết. Thế nên, dù nhiều năm nay, chương trình bị nhận xét là không còn hấp dẫn như xưa, nhưng rating trên VTV vẫn cao, báo giá quảng cáo ngất ngưởng.
Sự săn đón của doanh nghiệp, nhãn hàng cũng thể hiện rất rõ trong Táo Quân 2019. Chương trình năm nay bị nhận xét ngập tràn quảng cáo ở phần đầu. May mắn là nội dung phần sau đã cứu lại nhờ đả kích nhiều vấn đề gai góc của xã hội, tuy vẫn còn chung chung.
Sự sâu cay của tiếng cười “tống cựu nghênh tân”
Táo quân 2019 có thời lượng khoảng 2 giờ, 30 phút. So với buổi ghi hình trước đó, nội dung chương trình cô đọng hơn, những chi tiết đắt giá gần như không bị cắt.
Năm nay, bộ ba Ngọc Hoàng, Nam Tào, Bắc Đẩu vẫn do Quốc Khánh, Xuân Bắc và Công Lý đảm nhận. Có 4 Táo lên chầu là Táo Giáo dục (Chí Trung), Giao thông (Tự Long), Kinh tế (Quang Thắng) và Xã hội (Chí Trung). Có 3 nghệ sĩ trẻ tham gia là Dũng Hớn, Trung Ruồi và Đỗ Duy Nam, lần lượt đóng Thiên Lôi và 2 Phó Thiên Lôi. Ở phần đầu, hai Phó Thiên Lôi giả danh Nam Tào – Bắc Đẩu trước khi bị phát hiện là điểm mới đầu tiên của chương trình.
Chương trình vẫn giữ format cũ, tức hình thức báo cáo, đúng tinh thần “Táo Quân chầu trời” của người Việt. Tuy nhiên, thay vì lần lượt vào chầu, năm nay có màn chầu đôi của Táo Xã hội và Táo Kinh tế, qua đó đả kích vấn nạn né tránh, đùn đẩy trách nhiệm của người có cương vị, chức quyền.
Táo Xã hội (Vân Dung) phải đối mặt với sự chất vấn của Nam Tào, Bắc Đẩu về sự xuống cấp của đạo đức xã hội như việc thầy giáo đánh học sinh, phụ huynh đánh thầy giáo… Tuy nhiên, giữ sự ngồn ngộn của các vấn đề xã hội năm qua, màn chất vất Táo Xã hội vẫn chưa thực sự đã.
Trong khi đó, ngoài sự xuất hiện hoành tráng, Táo Kinh tế tương đối mờ nhạt, không có nhiều điểm nhấn. Điều thú vị nhất của Táo Kinh tế năm nay là cứ nhắc đến từ “bắt” hay "tóm" là ngã vật. Nội dung này được cho là phản ánh những vụ đại án liên quan đến kinh tế đã và đang được xét xử.
Không nằm ngoài dự đoán, Giáo dục trở thành lĩnh vực nóng nhất trên thiên đình năm nay. Vụ gian lận điểm thi ở nhiều tỉnh vùng cao, độc quyền, lãng phí sách giáo khoa đã bị Nam Tào, Bắc Đẩu châm biếm khiến Táo Giáo dục do Chí Trung thủ vai phải “toát mồ hôi hột”.
Trong phần chầu của Táo Giao thông, vấn đề “thu phí” đổi thành “thu giá” được nhắc đến. Ngoài ra, những nhức nhối của trạm BOT cũng được đề cập. Tuy nhiên, tương đối tiếc là câu chuyện về việc lạm dụng xe biển xanh liên quan đến một bộ trưởng đã không được đề cập, dù đây là câu chuyện rất được quan tâm năm vừa qua.
Điều đó chứng tỏ Táo Quân vẫn còn nhiều e ngại. Nhiều vấn đề nổi cộm năm vừa qua được khán giả chờ đợi, nhưng chưa được Táo Quân đề cập.
Điểm nhấn của chương trình là màn soi gương của các Táo. Tuy nhiên, chỉ có Ngọc hoàng soi còn đa phần đùn đẩy trách nhiệm, né tránh, e ngại. Thực tế đây là một trong những phần châm biếm tương đối nặng của chương trình.
Sau 16 năm, Táo Quân cần đổi mới?
Táo Quân vẫn được xem là một thương hiệu của tiếng cười trào phúng, sâu cay giữa thị trường hài đang bị cho là đi xuống về chất lượng.
Chương trình năm nay được đầu tư chỉn chu, thiết kế sân khấu và trang phục khó có thể chê trách. Không thể phủ nhận sự đầu tư chỉn chu, công sức của các đạo diễn Đỗ Thanh Hải và các nghệ sĩ sáng tạo.
Rõ ràng, đội ngũ kịch bản cũng chủ ý chắt lọc nhiều vấn đề xã hội trong năm để xây dựng nội dung. Nhiều câu nói trong Táo Quân 2019 đang được chia sẻ trên mạng xã hội, ví như “Quan lấy tiền của dân thì được, nhưng dân lấy tiền của quan thì tội to lắm”.
Sự xuất hiện của NSND Lan Hương và câu nói gây bão cũng là một điểm lắng đọng trong chương trình năm nay.
Tuy nhiên, sau 16 năm, Táo Quân cũng đã cho thấy sự đuối sức với format có phần cũ kỹ. Nhiều câu chuyện về nội dung cũng là lặp lại trong cách chế biến. Nhiều vấn đề gai góc trong năm đã không xuất hiện. Do vậy, tiếng cười cũng đã bớt đi đôi phần.
Về diễn xuất, sự xuất sắc của các diễn viên hài gạo cội là không thể phủ nhận. Những cũng dễ thấy sự lặp lại trong nét diễn của các nghệ sĩ. Một vài diễn viên trẻ tương đối duyên dáng, nhưng đất diễn lại chưa quá nhiều.
Táo Quân có lẽ đã đến lúc cần tìm kiếm một format mới hơn, để vừa giữ vững thương hiệu của tiếng cười trào phúng tử tế, nhưng sẽ hấp dẫn và hứng khởi hơn, xứng tầm một chương trình trước thời khắc giao thừa.
Và tất nhiên, cũng không nên “ép” các Táo quảng cáo lộ liễu cho các thương hiệu, nhãn hàng... Một chương trình có thương hiệu về lên án những tiêu cực xã hội, có lẽ, không nên làm khó cho mình với những màn gây bức xúc bằng quảng cáo.
