Các thí nghiệm trên loài gặm nhấm đã mở ra con đường hiểu rõ hơn về những thay đổi tế nhị xảy ra trong não của người mẹ khi mang thai và nuôi con. Một nhóm nghiên cứu đã kiểm tra hoạt động tế bào não của hàng chục con chuột cái và xem xét cách thông tin âm thanh di chuyển qua các khu vực khác nhau của não để thúc đẩy quá trình tiết sữa.
Theo nghiên cứu, đã xác nhận rằng khi chuột con khóc trong 30 giây, chuột mẹ sẽ tiết ra oxytocin, một hormone trong não điều chỉnh phản ứng tiết sữa. Oxytocin là một trong những hormone quan trọng, được biết đến là hormone hỗ trợ co bóp tử cung và tiết sữa mẹ, đồng thời là một loại hormone có vai trò vô cùng quan trọng đối với cơ thể của cả nam giới và nữ giới. Vì vậy oxytocin thường được gọi là "hormone tình yêu".
Khi chuột con khóc, thông tin âm thanh được truyền đến nhân trung gian phía sau của đồi thị (PIL), vùng não của chuột mẹ. PIL, hoạt động như một cơ quan chuyển tiếp thông tin cảm giác, một lần nữa gửi tín hiệu đến các tế bào não giải phóng oxytocin ở vùng dưới đồi, nơi điều chỉnh các chức năng nội tiết tố.
Thông thường, các tế bào não vùng dưới đồi bị "khóa" bởi các protein ngăn ngừa lãng phí sữa, nhưng khi tiếng khóc tiếp tục trong 30 giây và tín hiệu PIL tích lũy, chúng lấn át các protein ức chế và bắt đầu giải phóng oxytocin.
Về lý do tại sao việc tích lũy tín hiệu là cần thiết, Robert Froemke, nhà nghiên cứu chính của nghiên cứu này và là Giáo sư Di truyền học tại Khoa Khoa học thần kinh và Sinh lý học Langone tại Đại học New York, cho biết: “Bộ não xác định liệu em bé có thực sự ở đó hay không và có vẻ não đang cố gắng xác nhận liệu có em bé hay không. Chỉ khi chắc chắn rằng có em bé thì 'cánh cửa' dẫn đến các tế bào não sẽ thúc đẩy quá trình tiết oxytocin mở ra".
Sau khi được kích thích, lượng hormone tăng vọt kéo dài khoảng 5 phút rồi giảm dần, cho phép chuột con bú cho đến khi cảm thấy no hoặc bắt đầu khóc trở lại. Ngoài ra, sự gia tăng oxytocin không xảy ra ở chuột cái chưa bao giờ sinh con và chỉ được xác nhận ở chuột cái mẹ sinh con. Ngoài ra, mạch não của chuột mẹ không phản ứng với giọng nói máy tính bắt chước tiếng kêu của chuột con mà chỉ phản ứng với tiếng kêu thật của chuột con.
Nghiên cứu đã xác nhận rằng những thay đổi trong não này cũng ảnh hưởng đến việc nuôi dạy con cái. Theo nhóm nghiên cứu, khi chuột mẹ rời khỏi khu vực được chỉ định, nó sẽ nhanh chóng quay trở lại với con của mình nhiều lần. Tuy nhiên, khi sự liên lạc giữa PIL và tế bào não oxytocin bị chặn về mặt hóa học, chuột mẹ nhanh chóng kiệt sức và từ bỏ việc tìm kiếm con của mình.
Giáo sư Robert Froemke giải thích: “Qua nghiên cứu, chúng tôi nhận thấy những thay đổi trong não của chuột mẹ do tiếng khóc của chuột con không chỉ thúc đẩy quá trình tiết sữa mà còn ảnh hưởng đến khả năng trông chừng và chăm sóc chuột con của chuột mẹ ngay cả khi chuột mẹ kiệt sức".
Nghiên cứu này được kỳ vọng rằng việc biết nguyên lý giải phóng oxytocin có thể mở ra hướng cung cấp giải pháp cho những bà mẹ muốn cho con bú nhưng gặp khó khăn khi tiết sữa. Tuy nhiên, một số nhà khoa học chỉ ra rằng vẫn còn quá sớm để áp dụng trực tiếp điều này cho con người.
Giáo sư Robert Froemke cũng chỉ ra rằng nghiên cứu này không quan sát việc cho con bú mà chỉ xác nhận việc giải phóng hormone thúc đẩy tiết sữa, đồng thời nhận xét rằng kết quả của nghiên cứu này sẽ cung cấp cho các nhà khoa học lộ trình để xác nhận liệu nguyên tắc hoạt động này có áp dụng cho con người hay không.
Kết quả nghiên cứu này được công bố trực tuyến trên tạp chí khoa học Nature vào ngày 20/9/2023.
