Tuổi thơ gian khó, quân ngũ rèn bản lĩnh

Nhậm Chính Phi sinh năm 1944 (một số tài liệu ghi 1939) tại Tuân Nghĩa, Quý Châu, vùng đất nghèo miền núi Tây Nam Trung Quốc. Trong gia đình đông con, cha mẹ đều là giáo viên, ông sớm thấm thía sự thiếu thốn và giá trị của ý chí vươn lên.

Năm 1963, ông gia nhập Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc với tư cách kỹ sư xây dựng. Quãng thời gian trong quân đội đã rèn cho ông kỷ luật thép, tư duy chiến lược và khả năng ứng biến trong khủng hoảng. Những phẩm chất ấy trở thành nền tảng quý giá, giúp Nhậm Chính Phi sau này lèo lái Huawei vượt qua vô số thử thách.

Năm 1987, ở tuổi 43, cái tuổi nhiều người đã ổn định sự nghiệp, Nhậm Chính Phi quyết định bắt đầu lại. Ông cùng vài cộng sự thành lập Huawei tại Thâm Quyến với số vốn ít ỏi, chỉ khoảng 21.000 nhân dân tệ. Ban đầu, Huawei chủ yếu nhập khẩu và phân phối tổng đài điện thoại nhỏ.

Theo cuốn sách "The Huawei Way" của tác giả Tian Tao, thời gian đầu công ty kinh doanh như một nhà cung cấp thiết bị và gặp rất nhiều khó khăn. Huawei phải vật lộn để giành thị phần và ông Nhậm đối mặt với “những lo lắng và trầm cảm nghiêm trọng trong những ngày đen tối nhất của công ty".

Nhà sáng lập Huawei yêu cầu nhân viên làm việc nhiều giờ và làm bất cứ điều gì cần thiết để đảm bảo công việc kinh doanh. Không thể cạnh tranh ở các thành phố lớn, Huawei ban đầu tập trung vào các thị trấn và làng mạc nhỏ của Trung Quốc. Trong thời gian đó, ông Nhậm Chính Phi đã đầu tư rất nhiều vào nghiên cứu và phát triển, thúc đẩy Huawei tạo ra công nghệ của riêng mình để có thể cạnh tranh với các đối thủ lớn hơn.

Trước sự cạnh tranh khốc liệt của những “ông lớn” phương Tây, Huawei như một kẻ tí hon. Nhưng Nhậm Chính Phi nhận ra nếu không tự làm chủ công nghệ, công ty mãi mãi chỉ là người đi sau. Ông kiên quyết đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D), dù rủi ro cao và tốn kém. Sự kiên định ấy đã giúp Huawei tạo ra những sản phẩm viễn thông đầu tiên của riêng mình trong thập niên 1990, phá thế độc quyền của các tập đoàn ngoại quốc và mở ra một hướng đi mới cho ngành công nghệ Trung Quốc.

Nhậm Chính Phi xây dựng Huawei dựa trên triết lý đơn giản nhưng bền vững: “Lấy khách hàng làm trung tâm, lấy nhân viên làm gốc, lấy đổi mới làm động lực”.

Ông khuyến khích văn hóa “sói” – kiên cường, linh hoạt, không ngại va chạm để thúc đẩy tinh thần chiến đấu trong đội ngũ. Đồng thời, ông đặc biệt coi trọng việc chia sẻ lợi ích với nhân viên, hàng chục nghìn nhân viên Huawei được sở hữu cổ phần, trở thành “chiến binh – cổ đông” cùng đồng cam cộng khổ với công ty.

Trong một phát biểu nổi tiếng, Nhậm Chính Phi từng khẳng định: “Huawei không có vị cứu tinh nào cả. Chỉ có sự nỗ lực không ngừng nghỉ của chúng ta mới cứu được Huawei”. Triết lý tự lực, tự cường ấy đã thấm sâu vào văn hóa Huawei, giúp tập đoàn này bền bỉ tiến lên ngay cả khi đối diện với sóng gió.

Kể từ năm 2018, Huawei rơi vào tâm bão căng thẳng thương mại Mỹ - Trung. Hàng loạt lệnh trừng phạt khiến công ty bị cắt nguồn cung chip và công nghệ lõi, đặc biệt giáng đòn nặng nề vào mảng smartphone. Nhưng thay vì gục ngã, Huawei chọn cách tự đứng lên.

Nhậm Chính Phi kiên quyết thúc đẩy nghiên cứu chip “cây nhà lá vườn”, phát triển hệ điều hành riêng, đồng thời đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Trong mắt ông, khủng hoảng chính là cơ hội và chỉ có đổi mới không ngừng mới giúp Huawei tồn tại. Thực tế cho thấy, dù chịu nhiều áp lực, Huawei vẫn duy trì vị thế hàng đầu trong 5G và công nghệ viễn thông.

Ở tuổi ngoài 80, Nhậm Chính Phi đã dần rút khỏi quản lý trực tiếp nhưng tầm ảnh hưởng của ông đối với Huawei vẫn sâu đậm. Ông không chỉ xây dựng một tập đoàn công nghệ trị giá hàng trăm tỷ USD, hiện diện tại hơn 170 quốc gia mà còn để lại một triết lý kinh doanh giàu tính nhân văn: doanh nghiệp tồn tại là để tạo ra giá trị cho xã hội.

Câu chuyện của Nhậm Chính Phi truyền cảm hứng cho hàng triệu doanh nhân khắp nơi. Chỉ cần kiên định đổi mới, bền bỉ vượt khó vẫn có thể vươn tầm thế giới. Huawei, dưới sự dẫn dắt của ông đã trở thành biểu tượng cho sức mạnh công nghệ Trung Quốc, đồng thời là minh chứng cho khát vọng vươn lên của doanh nghiệp châu Á.