Nguyên nhân chính xác gây ra trầm cảm sau sinh chưa được kết luận một cách rõ ràng. Đây là dấu hiệu tâm lý nên mỗi người sẽ do những nguyên nhân khác nhau. Triệu chứng này có sự kết hợp nhiều yếu tố như: tinh thần, thể chất, tâm lý. Sau đây là một số nguyên nhân chính dẫn tới trầm cảm sau sinh:
1. Nguyên nhân sinh học
Hormone thay đổi
- Một trong những thay đổi lớn nhất về thể chất của người phụ nữ sau khi sinh là liên quan đến hormone. Khi mang thai, nồng độ estrogen và progesterone của người mẹ cao hơn bình thường. Trong vài giờ sau khi sinh, nồng độ hormone lại giảm trở lại. Sự thay đổi đột ngột này có thể dẫn đến trầm cảm.
- Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng hormone vỏ thượng thận cùng với hormone tuyến giáp giảm đi cũng có thể là nguyên nhân gây ra chứng trầm cảm. - Ngoài ra, việc phụ nữ sau sinh sinh có sự thay đổi về thể tích máu, huyết áp, hệ miễn dịch và chuyển hóa sẽ gây ra mệt mỏi, cảm xúc dễ thay đổi cũng là yếu tố góp phần dẫn đến trầm cảm.
Sự thay đổi hormone là một trong những nguyên nhân gây ra trầm cảm sau sinh. (Ảnh minh họa)
Có tiền sử mắc bệnh trầm cảm
Những phụ nữ bị trầm cảm trước, trong hoặc sau khi mang thai cũng như những người đang điều trị bệnh trầm cảm sẽ có nguy cơ cao mắc chứng trầm cảm sau sinh hơn người bình thường. Ngoài ra, trong gia đình nếu có người bị trầm cảm (cha, mẹ, anh, chị) thì nguy cơ mắc bệnh cũng sẽ cao hơn.
2. Nguyên nhân về tâm lý, xã hội
Cảm xúc căng thẳng
Một số các yếu tố có thể làm cho mẹ có cảm xúc căng thẳng cũng là nguyên nhân dẫn đến trầm cảm sau sinh. Ví dụ có thể kể đến như:
- Người thân mới qua đời;
- Bản thân hoặc em bé gặp vấn đề về sức khỏe nghiêm trọng;
- Bị cô lập trong các mối quan hệ;
- Có gánh nặng về tài chính;
- Thiếu sự hỗ trợ của người thân trong việc chăm sóc em bé hoặc áp lực về giới tính của đứa trẻ cũng có thể làm người phụ nữ bị căng thẳng kéo dài;
- Gia đình không hạnh phúc, mâu thuẫn trong gia đình không được giải quyết;
- Bạo hành gia đình. Những phụ nữ bị bạo hành có tỷ lệ mắc bệnh cao gấp 5 lần so với những phụ nữ khác.
Bị thay đổi thói quen sinh hoạt
Một trong những nguyên nhân gây ra trầm cảm sau sinh là việc người mẹ phải thay đổi thói quen sinh hoạt. Chẳng hạn như trong thời gian mang thai, người phụ nữ đang là đối tượng được chăm sóc thì lại chuyển sang vai trò người mẹ sau khi sinh. Đặc biệt là đối với những người lần đầu tiên làm mẹ sẽ chưa kịp thích ứng cũng như đối mặt với các vấn đề của trẻ nhỏ. Thói quen sinh hoạt bị đảo lộn khi ban đêm cũng phải thức dậy cho bé bú.
Thiếu chất dinh dưỡng
Thông thường sau khi sinh, người mẹ sẽ dành hết sự chú ý vào việc chăm sóc bé. Vì thế mà đôi khi sẽ lơ là chăm sóc bản thân, không lưu tâm đến việc phải ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng. Từ đó, cơ thể sẽ trở nên suy nhược, mệt mỏi. Điều này sẽ góp phần dẫn đến trầm cảm sau sinh của chị em phụ nữ.
Mệt mỏi, thiếu ngủ
Sau khi sinh, nhiều phụ nữ sẽ cảm thấy vô cùng mệt mỏi. Người mẹ cần phải được nghỉ ngơi hàng tuần để có thể phục hồi sức khỏe. Nếu những sản phụ sinh con theo phương pháp mổ thì thời gian phục hồi có thể dài hơn. Bên cạnh đó, vì chăm em bé nên mẹ tốn khá nhiều công sức, cơ thể lại càng mệt mỏi, hay bị mất ngủ. Tình trạng này kéo dài mà không có sự chia sẻ, giúp đỡ động viên từ những người thân trong gia đình thì rất có thể mẹ sẽ xuất hiện những dấu hiệu trầm cảm.
Trong quá trình chăm sóc em bé sau khi sinh, mẹ bị mệt mỏi, thiếu ngủ. Nếu không có sự giúp đỡ của người thân rất dễ dẫn đến trầm cảm sau sinh. (Ảnh minh họa)
Gặp khó khăn khi cho con bú
Theo một nghiên cứu được Đại học Bắc Carolina (Mỹ) thực hiện thì các bà mẹ gặp khó khăn khi cho con bú trong 2 tuần đầu sau sinh có nguy cơ mắc trầm cảm cao hơn trong 2 tháng sau đó. Vì thế, rất có thể vấn đề khó khăn khi cho con bú cũng là một yếu tố liên quan, góp phần làm cho mẹ mắc bệnh trầm cảm.
