Thông tin từ BV SAIGON-ITO Phú Nhuận TP.HCM cho biết, tại đây vừa tiếp nhận xử trí cho một trường hợp bị tai nạn đứt lìa 3 ngón tay.

Anh H (SN 1974, quê Đồng Tháp) được đưa đến bệnh viện cấp cứu trong tình trạng bàn tay phải bị dập nát đứt lìa hoàn toàn ngón 2,3,4.

Các bác sĩ cho biết, mặc dù anh và gia đình ý thức được việc bảo quản lạnh chi bị đứt lìa để mang theo đến bệnh viện, nhưng do làm chưa đúng cách vì để trực tiếp chi đứt lìa vào thùng nước đá mà không bao bọc lại và thời gian di chuyển quá lâu (gần 9 giờ đồng hồ từ Đồng Tháp lên Sài Gòn) nên các mô tế bào đã bị hoại tử.

Các bác sĩ cho biết, với các trường hợp chi đứt lìa, thành công của ca phẫu thuật nối chi phụ thuộc vào cách bảo quản ban đầu đối với phần chi đứt lìa. Nếu khâu này thực hiện không đúng thì việc khâu nối sẽ thất bại.

Nguyên nhân là do phần cơ thể bị đứt lìa sẽ không được tưới máu, các mô thiếu oxy và dưỡng chất; trong khi đó, quá trình chuyển hóa ở tế bào lại tạo ra Co2 và các chất độc hại sẽ dần phá hủy các mô tế bào (hoại tử), làm các mô chết dần trong khoảng 2-3 giờ sau đó. Do vậy, nếu được bảo quản đúng cách có thể tăng thời gian sống của nó lên 1-1,5 lần với điều kiện môi trường bảo quản đạt từ 2-8oC. Thời gian vàng để khâu nối cứu sống thường không được quá 6 giờ sau đó.

May mắn hơn anh H, thời gian qua Bệnh viện SAIGON-ITO đã tiếp nhận nhiều trường hợp bị tai nạn bị đứt lìa bàn tay, bàn chân, ngón tay nhưng do biết bảo quản chi tốt và thời gian vận chuyển người bệnh đến Bệnh viện ngắn nên các bệnh nhân đã được thực hiện vi phẫu khâu nối chi thành công.

Các bác sĩ khuyến cáo, chứng kiến một phần cơ thể bị đứt rời ra khỏi cơ thể là một điều khủng khiếp gây hoảng loạn cho bản thân người bị nạn và gia đình hoặc những người có mặt tại hiện trường tai nạn. Do đó, khi gặp trường hợp đó điều quan trọng là phải thật bình tĩnh và nhanh chóng sơ cứu người bị nạn ngay lập tức để đảm bảo sự an toàn cho người bị nạn và có cơ hội được khâu nối phần chi đã bị đứt lìa.

Cách xử trí và sơ cứu người bị nạn đứt lìa chi:

Di chuyển người bị thương ra khỏi môi trường bị nạn, cầm máu vết thương. Gọi xe cấp cứu 115 để được cấp cứu khẩn cấp, nếu vị trí bị nạn cách xa bệnh viện, hãy nhờ thêm sự trợ giúp của nhiều người khác.

Đối với các chi nhỏ (ngón tay-chân, bàn tay, cổ tay): Có thể băng ép trọng điểm cầm máu.

Đối với các chi lớn (bàn chân, cổ chân, cánh tay, cẳng chân..): Garo cầm máu, nếu trong điều kiện khó khăn không có sự hỗ trợ y tế có thể dùng vải sạch quấn nhiều vòng quanh chi lưu ý không siết quá chặt phía trên vết đứt rời 10cm để garo (nếu thời gian vận chuyển người bệnh từ nơi bị nạn đến bệnh viện dài thì nên xả garo 90 phút một lần).

Thực hiện các bước để tránh sốc:

+ Đặt người bệnh nằm và giữ ấm cơ thể bằng cách đắp chăn lên người.

+ Nâng cao vị trí vết thương lên cao bằng tim để duy trì tuần hoàn và lưu lượng máu tới các cơ quan quan trọng.

* Yêu cầu: Tránh mất máu là ưu tiên trong bước sơ cứu này.

Bảo tồn chi bị đứt lìa:

+ Nhẹ nhàng rửa chi bằng nước muối hoặc nước sôi để nguội nhằm làm trôi đi các dị vật.

+ Bao gói phần chi đứt bằng miếng gạc sạch hoặc vải sạch.

+ Đặt chi đã được bao gói vào túi nylon sạch và buộc chặt miệng túi.

+ Đặt túi đựng chi vào xô (túi, hộp, thùng) có chứa nước đá lạnh.

* Yêu cầu các thao tác bảo tồn cần làm nhanh nhưng phải cẩn thận, nhẹ nhàng.

Vận chuyển ngay người bị nạn và phần chi được bảo quản đến Bệnh viện chuyên khoa Chấn thương chỉnh hình trong thời gian nhanh nhất có thể để việc khâu nối có cơ hội thành công.

Những điều không nên làm:

+ Không rửa chi đứt lìa bằng xà phòng hoặc bỏ vào chậu nước.

+ Không bỏ trực tiếp chi đứt lìa vào thùng nước đá lạnh.