Đau vai gáy là hiện tượng co cứng các cơ tại vùng cổ vai gáy, gây ra những cơn đau nhức, khó chịu và hạn chế vận động khi người bệnh quay đầu, cổ. Những cơn đau này thường xuất hiện vào buổi sáng, có thể chỉ là triệu chứng tạm thời do nhức mỏi cơ, cũng có thể là dấu hiệu của nhóm bệnh liên quan đến hệ cơ xương khớp - mạch máu tại vùng vai gáy.
Bệnh đau vai gáy thường xuất hiện đột ngột, sau một đêm ngủ dậy hoặc khi quay đầu cổ. Ban đầu, người bệnh đau vai gáy chỉ có cảm giác đau, mỏi nhẹ. Đau nặng hơn, nhiều hơn nếu kéo dài. Cơn đau càng biểu hiện rõ nét khi vận động cổ, vai, gáy nhiều, khi lao động nặng, hoặc khi gặp thời tiết lạnh.
Bệnh được phân thành 2 cấp độ:
- Đau cấp tính: Xảy ra khi bị chấn thương cơ, dây chằng vùng vai cổ hoặc do người bệnh ngủ không đúng tư thế, khiến các cơ căng giãn quá nhanh.
- Đau mạn tính: Tình trạng đau vai gáy diễn ra thường xuyên, liên tục và lâu dài nhưng không được điều trị kịp, cùng với một số triệu chứng khác như đau lan sang cánh tay, dị cảm,…
Nguyên nhân phổ biến gây đau vai gáy
- Do bệnh lý: Thoái hóa đốt sống cổ, rối loạn chức năng thần kinh, vôi hóa cột sống, viêm bao khớp vai, rối loạn khớp bả vai lồng ngực, ung thư đầu cổ, ung thư phổi hoặc một số bệnh ung thư khác,…
- Hoạt động sai tư thế: Ngồi cong lưng trong thời gian dài, ngủ gục xuống bàn, nằm gối quá cao,…
- Tập luyện sai phương pháp: Không khởi động trước khi tập thể thao hoặc tập thể thao sai kỹ thuật hoặc tập quá sức,…
- Tính chất công việc: Những công việc có tính chất nặng nhọc, thường xuyên phải bê vác đồ vật nặng hoặc phải ngồi hay đứng trong một thời gian dài,…
- Chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý: Thiếu một số vitamin, khoáng chất cần thiết, đặc biệt là canxi do chưa được bổ sung kịp thời.
- Chấn thương: Chấn thương vùng vai gáy do tai nạn hoặc vì một lý do nào đó có thể làm tổn thương đến các đốt sống, dây chằng,…
- Nhiễm lạnh: Có thể khiến máu hạn chế lưu thông và các dây thần kinh xung quanh bị tổn thương.
Dấu hiện điển hình đau vai gáy
- Đau khi thời tiết thay đổi.
- Đau nhức, mỏi vùng vai, cổ, mức độ đau tăng lên khi ngồi lâu, đi lại, vận động cột sống cổ.
- Cơn đau có thể lan xuống bả vai khiến cánh tay, cẳng tay, ngón tay khó cử động hoặc tê, mỏi,…
- Trường hợp nặng chỉ cần vận động, đi lại nhẹ nhàng cũng cảm thấy rất đau nhức và khó chịu.
Nhiều biến chứng phức tạp có thể xảy ra nếu không điều trị kịp thời, đúng cách: Chèn ép tủy sống cổ gây đau nhức dữ dội; Teo cơ, yếu cơ cánh tay; Rối loạn tiền đình, thiếu máu não gây ra mất ngủ, đau đầu, khó tập trung; Suy giảm sức khỏe và chất lượng sống.
Đau vai gáy rất phổ biến, có thể gặp ở mọi lứa tuổi, tuy không nguy hiểm tính mạng nhưng gây nhiều bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày, làm giảm chất lượng cuộc sống.
Khi có dấu hiệu, triệu chứng nghi ngờ, người dân cần đến ngay cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám, xác định rõ nguyên nhân. Người dân không nên tự ý chữa bệnh đau vai gáy bằng các bài thuốc truyền miệng chưa được khoa học kiểm chứng.
Đặc biệt, không tự ý dùng thuốc giảm đau vì có thể khiến bệnh trầm trọng hơn, hoặc gây biến chứng nguy hiểm.
Bác sĩ chuyên khoa II Lương Đình Hạ, Trưởng Khoa Nội Cơ - Xương - Khớp, Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp (Hải Phòng)
