Lâu nay người dân vẫn thường có thói quen dùng nước muối pha loãng để ngâm các loại rau củ trước khi nấu hoặc ăn sống. Theo lý giải của các bà nội trợ, việc làm này sẽ giúp tiêu diệt các vi khuẩn gây hại, diệt trừ các loại ký sinh trùng, cũng như làm giảm tồn dư hóa chất (nếu có) trên rau.
Tuy nhiên, phân tích của các chuyên gia cho thấy, thực chất việc ngâm rau vào nước muối loãng không thật sự mang lại tác dụng như mọi người vẫn thấy. Thậm chí, việc làm này còn có nguy cơ gây hại cho sức khỏe.
Trao đổi với chúng tôi, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (chuyên gia về công nghệ thực phẩm) cho rằng, việc người dân cho rằng ngâm rau bằng nước muối có thể loại bỏ được các tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất là hoàn toàn sai lầm.
“Hiện nay chưa một dung dịch nào có thể loại trừ hoàn toàn thuốc trừ sâu, hóa chất bảo quản trên các loại rau, củ và các thực phẩm khác”, PGS Thịnh khẳng định.
Theo vị chuyên gia này, nước muối chỉ có tác dụng sát khuẩn, loại nước này vô dụng trong việc loại bỏ hóa chất. Các loại hóa chất thuốc trừ sâu dễ hòa tan trong môi trường nước, cơn mưa rào to có thể gột rửa 70-80% thuốc trừ sâu trên ngọn rau, ngọn cây…
Hơn nữa, những nhà sản xuất khi đưa các loại thuốc ra thị trường đều có ghi rõ hướng dẫn, khi sử dụng bao nhiêu ngày sau mới được sử dụng. Vì thế, người dân nên tuân thủ và thực hiện theo dướng dẫn này.
Còn đối với việc, ngâm nước mối để diệt vi khuẩn, ký sinh trùng. Theo PGS Thịnh, việc làm này chỉ là kinh nghiệm truyền tai nhau và mọi người thực hiện, chứ chưa có nghiên cứu về việc nước muối pha loãng (thường là 0.9%) có thể diệt được ký sinh trùng như giun sán.
“Ở trong môi trường nước muối pha loãng, các loại vi khuẩn có thể bị ức chế sự phát phát triển. Nhưng khi rau không còn ngâm trong nước muối thì vi khuẩn sẽ sinh sôi trở lại, chứ nước muối không tiêu diệt được hoàn toàn”, PGS Thịnh nói.
Trả lời về vấn đề này, TS Từ Ngữ (Tổng thư ký Hội dinh dưỡng Việt Nam) cũng cho biết, việc người dân ngâm rau vào nước muối với mục đích loại bỏ vi khuẩn và hóa chất là quan điểm chưa chính xác.
Không chỉ có vậy, TS Từ Ngữ còn cho rằng, việc lạm dụng nước muối khi ngâm rau có thể gây ra tác hại xấu cho sức khỏe. Theo đó, nếu ngâm nước muối với nồng đồ cao sẽ làm tăng áp lực thẩm thấu khiến rau quả bị nhiễm mặn. Tạo ra thói quen ăn mặn cho người Việt và sẽ tạo ra gánh nặng cho thận, cao huyết áp và bệnh tim mạch.
Để đảm bảo an toàn, các chuyên gia cho rằng, người dân nên thực hành sản xuất thực phẩm nói chung, các loại rau nói riêng an toàn theo quy định. Tuân thủ việc sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Khi mua rau về cần loại bỏ những lá vàng, lá gốc rồi mới sơ chế. Rửa rau cần rửa nhiều lần dưới vòi nước, giúp loại bỏ trứng các loại ký sinh bám trên bề mặt. Các chuyên gia về ký sinh trùng cũng khuyến cáo không ngâm rau với nước muối, mà nên ngâm rau trong thuốc tím với nồng độ cho phép để diệt ấu trùng.
Cuối cùng, người dân hạn chế ăn rau sống, nên thực hiện ăn chín, uống sôi.
