Ý nghĩa của ngày tảo mộ
Tảo mộ hay còn được gọi là chạp mả, là việc dọn dẹp, sửa sang lại phần mộ của tổ tiên vào ngày trước Tết. Sau khi dọn dẹp sạch sẽ xong, con cháu sẽ đem hương hoa, lễ vật đến và thắp hương để mời tổ tiên về nhà ăn Tết cùng gia đình.
Đây chính là dịp để gia đình, con cháu đoàn tụ, sum vầy và giãi bầy những tâm tư, tình cảm với những người đã khuất trong một năm vừa qua.
Tảo mộ còn có ý nghĩa thể hiện lòng hiếu kính, sự biết ơn của con cháu với ông bà, tổ tiên, nhắc nhở con cháu về đạo lý "chim có tổ, người có tông".
Lâu dần, tảo mộ đã trở thành một nét đẹp truyền thống, đặc trưng riêng của người Việt mỗi khi Tết đến xuân về. Vì vậy dù có đi xa nhưng vào mỗi dịp Tết, người dân Việt Nam đều dành thời gian trở về quê hương để thăm viếng phần mộ của người đã khuất
Khi đi tảo mộ cần chuẩn bị: Nến, trà, rượu, nước, tiền vàng, trầu cau, nhang và trái cây. Các gia đình có thể chuẩn bị lễ chay hoặc lễ mặn. Đối với lễ chay, cần chuẩn bị thêm bánh, gạo, muối, chén mật, xôi chè. Lễ mặn sẽ có thêm chân giò, gà luộc hoặc giò.
Lễ vật đem đi tảo mộ không cần quá cầu kỳ nhưng cần phải thể hiện được sự thành kính của con cháu đối với ông bà, tổ tiên. Ngày tảo mộ thường diễn ra từ ngày 20 tháng Chạp đến tối 30 Tết tùy theo truyền thống của từng gia đình.
Gợi ý 3 ngày đẹp để đi tảo mộ
Từ nay tới 30 tháng Chạp còn 3 ngày đẹp nhất để làm lễ tạ mộ, giúp con cháu được tổ tiên phù hộ, năm sau tài lộc tốt hơn năm trước là:
- Ngày 24 tháng Chạp (15/1/2023)
- Ngày 26 tháng Chạp (17/1/2023)
- Ngày 28 tháng Chạp (19/1/2023)
Không có quy định cụ thể về ngày tạ mộ nên gia chủ có thể chọn ngày cho phù hợp với gia đình.
Lưu ý:
- Các ngày 23, 29 và 30 tháng Chạp là những ngày bình thường.
- Khoảng thời gian từ nay tới 30 tháng Chạp có 3 ngày xấu: Ngày 22, 25 và ngày 27 âm lịch (ngày 22 và 27 âm lịch là ngày Tam nương).
Văn khấn tảo mộ theo văn khấn cổ truyền Việt Nam
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. Con kính lạy ngài Địa tạng Vương Bồ Tát.
- Con kính lạy ngài Kim Niên Đương cai Thái Tuế Chí đức Tôn thần, Kim niên hành binh, Công tào Phán quan.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng Chư vị Đại Vương quản cai nơi nghĩa trang.
- Con kính lạy Ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa Tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ Long Mạch Tôn thần, các ngài Tiền Chu tước, Hậu Huyền vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản trong nơi nghĩa trang này.
Con kính lạy hương linh cụ:…………………..
Hôm nay là ngày… tháng Chạp năm Canh Tý, năm cũ sắp qua, năm mới sắp đến.
Tín chủ (chúng) con là:…………..
Ngụ tại:…………..
Chúng con sắm sanh phẩm vật, hương hoa trà quả, kim ngân tài mã, dâng hiến trình cáo Tôn thần, kính rước vong linh bản gia tiên tổ chúng con là:............... có phần mộ táng tại………… được về với gia đình đón mừng năm mới, để cho cháu con được phụng sự trong tiết xuân thiên, báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính. Cúi xin Tôn thần, Phủ thùy doãn hứa.
Âm dương cách trở
Bát nước nén hương
Thành tâm kính lễ
Cúi xin chứng giám. Phù hộ độ trì
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)