Xin chào bác sĩ, gia đình tôi thường rất ngại nấu ăn sáng nên ra ngoài hàng cho tiện, đồ ăn phong phú, các con tôi cũng thích hơn. Tuy nhiên, gần đây tôi đọc thông tin cho rằng ăn sáng ở ngoài ảnh hưởng tới sự phát triển cả về thể chất và tinh thần, trẻ có nguy cơ rối loạn hành vi nhiều hơn. Xin bác sĩ tư vấn giúp tôi? Nguyễn Lệ Hằng (41 tuổi, Nghĩa Tân, Cầu Giấy)

Tiến sĩ, bác sĩ Trương Hồng Sơn - Viện trưởng Viện Y học Ứng dụng Việt Nam trả lời:

Bữa sáng là bữa ăn quan trọng trong ngày, không thể bỏ. Sự lựa chọn ăn ở nhà hay bên ngoài phụ thuộc vào hoàn cảnh của từng người.

Tác hại, nguy cơ của việc ăn sáng bên ngoài bao gồm: 

Thứ nhất, mất vệ sinh: Vấn đề lớn nhất đối với việc ăn uống ở bên ngoài là vệ sinh thực phẩm, có thể bị bệnh sau khi ăn. 

Thứ hai, bạn không kiểm soát được chất lượng: Khi nói đến chất lượng của thực phẩm, ăn ngoài hàng có thể không phải là lựa chọn tốt nhất. Bạn không kiểm soát được các nguyên liệu trong món ăn. Thêm vào đó, ăn ở ngoài thường xuyên sẽ khiến bạn nạp vào cơ thể lượng đường và chất béo không tốt. Các bữa ăn bên ngoài thường có quá nhiều calo từ muối, đường, chất béo bão hòa nhưng ít dinh dưỡng.

Thứ ba, không phải tất cả các món ăn đều được nấu đúng cách: Thực phẩm không lành mạnh như bánh pizza, thực phẩm chiên, hamburger đông lạnh... có thể không được nấu đúng cách. Dầu, phô mai... có khả năng đã qua nhiều lần chế biến hoặc để lâu ngày.

Thứ tư, nguy cơ nhiễm độc: Đồ ăn sáng bên ngoài đặc biệt là đồ mang đi có thể tiếp xúc với phthalate do thực phẩm đựng trong túi bóng hay hộp nhựa. Phthalate bị xếp vào hàng những hóa chất tổng hợp có khả năng làm mất cân bằng nội tiết, ảnh hưởng tới hormone trong cơ thể.

Bởi vậy, bạn nên chọn ăn sáng ở nhà vì đảm bảo về mặt vệ sinh an toàn thực phẩm. Nấu ở nhà sẽ theo đúng yêu cầu chất lượng đề ra cho thể trạng từng người, kiểm soát được nguyên liệu, hương vị món ăn. Bữa sáng cũng có thể gắn kết gia đình, khắc phục được tình trạng bỏ bữa. 

Để có thể ăn sáng tại gia đình, chúng ta nên chuẩn bị nguyên liệu từ tối hôm trước, cần có sự tham gia của các thành viên để giảm gánh nặng dồn lên một người. Nên cân đối các nhóm thực phẩm, không chỉ có tinh bột, đạm, chất béo mà còn cần rau củ trong bữa sáng.

Nguyên tắc ăn sáng

- Không ăn quá nhiều calo

Mỗi người cần lượng calo khác nhau tùy theo cơ địa và tuổi tác. Lượng calo buổi sáng chiếm 1/4 năng lượng cần thiết mỗi ngày, khoảng 400 - 500 calo. Tránh ăn quá nhiều, cần đa dạng các dưỡng chất như vitamin, protein, khoáng chất...

- Bổ sung thêm sữa

Buổi sáng được xem là thời điểm tốt nhất để cơ thể hấp thụ các dưỡng chất trong sữa, bao gồm canxi, protein, vitamin... Ngoài sữa bò, sữa dê, bạn có thể sử dụng sữa chua (ít đường hoặc không đường).

- Chọn thức ăn nhẹ, dễ tiêu hóa

Bữa sáng không nên có quá nhiều thức ăn giàu dưỡng chất, khó tiêu hóa. Cần chọn các món nhẹ nhàng, đảm bảo dinh dưỡng nhưng dễ tiêu như cháo, súp, bánh mì, trứng luộc... tránh dầu mỡ, đồ ngọt dễ dẫn đến nặng bụng, buồn ngủ.

Ngoài ra, bữa sáng là thời điểm phù hợp để ăn trái cây và thực phẩm giàu chất xơ cung cấp vitamin, giúp nhu động ruột hoạt động hiệu quả. 

- Uống nhiều nước vào buổi sáng

Sau một đêm ngủ dài, chúng ta thường rơi vào trạng thái thiếu nước do cơ thể đã dùng một lượng lớn nước cho việc tiêu thụ thức ăn và chuyển hóa dinh dưỡng.