Tết Trung thu đã trở thành một sinh hoạt văn hóa mang tính cộng đồng được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Nhân dịp này thì người lớn được thưởng trăng, vui hưởng mâm cỗ với đầy đủ các loại bánh trái còn trẻ em thì được rước đèn lồng, xem múa lân, ca hát,…

Vào dịp Tết Trung thu không thể thiếu đi chiếc đèn lồng nhiều màu sắc sáng rực rỡ dưới ánh trăng vàng. Hình ảnh chiếc đèn lồng Trung thu truyền thống không chỉ làm món quà ý nghĩa trao tặng cho trẻ con nhân ngày lễ mà còn những lời gửi gắm mang hàm ý sâu xa. Với đầy đủ hình dạng như đèn cá chép đèn ông sao, đèn kéo quân,… đã trở thành món quà chứa bao hoài niệm tuổi thơ của mỗi người.

Dưới đây là những loại đèn Trung thu và ý nghĩa của từng loại:

Lồng đèn ông sao

Lồng đèn ông sao là một biểu tượng trong dịp lễ Trung thu. Đối với người Việt Nam, chúng mang rất nhiều ý nghĩa. Không khó để bắt gặp những chiếc lồng đèn đủ sắc màu với hình dáng ngôi sao năm cánh được bao bởi một vòng tròn được bày bán ở hầu hết các cửa hàng. Ban đầu được làm từ loại giấy nilon ngũ sắc và về sau này thì các nghệ nhân còn trang trí thêm các hoạt tiết, dây kim tuyến đủ màu trông bắt mắt và hợp thời đại hơn.

Hình ảnh ngôi sao 5 cánh được bao bọc bởi vòng tròn tượng trưng cho ngũ hành âm dương trong phong thủy. Theo đó, 5 cánh tương ứng với 5 hành chính trong văn hóa phương đông: Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ. Vì thế chiếc lồng đèn này tượng trưng cho sự cân bằng và hài hòa của các mối quan hệ trong đời sống, giữa người với người và giữa người với thiên nhiên vạn vật.

Bên cạnh đó, nguồn ánh sáng từ những chiếc lồng đèn ông sao sẽ giúp xua đuổi ma quỷ, mang lại sự may mắn trong cuộc sống. Nó còn là biểu tượng của ánh sáng chân thành, soi sáng tâm hồn trẻ thơ, giúp chúng lớn lên khỏe mạnh và thông minh.

Lồng đèn cá chép

Đèn cá chép là một trong những lồng đèn truyền thống và mang nhiều ý nghĩa đối với trẻ em. Hình ảnh cá chép không chỉ gắn liền với những truyền thuyết thời xa xưa mà còn hiện diện trong đời sống của người dân Việt Nam từ bao đời nay.

Theo truyền thuyết, cá chép là loài có ý chí kiên cường và nỗ lực vượt qua vũ môn để hóa thành rồng. Cá chép cũng là phương tiện đưa ông Táo về chầu vào ngày 23 tháng chạp hàng năm. Do đó, ý nghĩa của đèn Trung thu hình cá chép là sự biểu tượng cố gắng không ngừng và vươn lên vượt khó trong mọi nghịch cảnh. Bên cạnh đó, lồng đèn cá chép còn trang trí rất lung linh và lộng lẫy với giấy nilon đỏ cùng đa dạng hoạ tiết khác nhau.

Lồng đèn kéo quân

Chiếc lồng đèn kéo quân có nguồn gốc từ Trung Hoa và gắn liền với ý nghiệm tưởng nhớ đến vị vua Dục Đức, ngài là người vừa tài giỏi mưu lược, lại còn giàu lòng hiếu nghĩa trong xã hội lúc bấy giờ. Loại lồng đèn này mang ý nghĩa tượng trưng cho sự hiếu thảo, giàu tình thương của những người con dành cho ông bà và cha mẹ.

Lồng đèn tròn

Ở nước ta, lồng đèn tròn là loại thường bán suốt cả năm và không chỉ phục vụ cho hoạt động trong dịp Trung thu mà còn dùng để trang trí trong nhà. Với hình dáng tròn và lấp lánh bởi ánh nến phát ra từ bên trong, người ta cho rằng đây là biểu tượng cho mặt trời vào ngày rằm tháng tám, vừa tròn vừa sáng rực.

Theo nghĩa bóng, lồng đèn hình tròn thể hiện sự tôn vinh nét đẹp dịu dàng của thiên nhiên (ánh trăng) cùng ước nguyện cảm tạ trời đất đã cho mùa màng bội thu.

Lồng đèn con cóc

Hình ảnh con cóc đã xuất hiện rất nhiều trong ca dao, tục ngữ và cuộc sống của người Việt Nam. Khi nhắc đến con vật này, người ta thường nghĩ ngay đến sự văn minh, hiện đại, mưa thuận gió hòa có nguồn gốc từ xa xưa.

Mỗi dịp lễ trung thu về, người dân lại thiết kế những chiếc lồng đèn lớn nhỏ mang hình thù con cóc nhân ngày trăng sáng nhất. Họ mong mỏi được có những người mưa thuận gió hòa, thời tiết thuận lợi để đem lại những kết quả thuận lợi cho mùa màng của mình. Hơn thế nữa, hình ảnh con cóc còn hướng người ta về suy nghĩ tích cực, sự thịnh vượng và may mắn sẽ luôn tới.