Tại các khu chợ cóc của Việt Nam, tía tô có giá bán rất rẻ, chỉ vài nghìn đồng một mớ. Trong khi đó, tía tô loại tuyển chọn bán tại Nhật Bản có giá 500-700 đồng/lá.
Tại Nhật Bản, nghiên cứu cho thấy tinh dầu của tía tô có tác dụng chống co thắt trên cơ chế ngăn hoạt động của gốc tự do, ức chế quá trình sản xuất histamin làm giảm tình trạng hen suyễn, mề đay, dị ứng. So với các loại tinh dầu như bạc hà, diếp cá, tinh dầu tía tô được đánh giá cao hơn.
Trong chế biến thực phẩm, tía tô được sử dụng nhiều trong các món ăn có cua, ốc, cá. Người Nhật Bản hay ăn tía tô với cá sống phòng đau bụng, rối loạn tiêu hóa.
Theo lương y Vũ Quốc Trung, Hội Đông y Văn Giang, Hưng Yên, tía tô là cây thân thảo thường dưới 1m, lá mọc đối, nhọn phần đầu, mép lá hình răng cưa. Tía tô có mùi thơm, vị cay the, tính ôn ấm, dùng làm rau gia vị, thái nhỏ nấu cháo giải cảm, chữa đau bụng, tiêu chảy. Tía tô còn giải độc khi ăn hải sản.
Trong Đông y, các thầy thuốc dùng thân, lá, cành, hạt, rễ tía tô. Lá phơi khô, sắc điều trị giải cảm, ho, long đờm. Cành cây kết hợp với sắn dây hỗ trợ an thai, giảm đau bụng, nôn ói khi mang thai. Hạt tía tô hay còn gọi tô tử có tác dụng giảm đờm, long đờm, trị hen suyễn.
Đặc biệt, tía tô là cây rau thơm của phụ nữ vì góp phần trị đau bụng kinh, băng huyết, động thai, làm đẹp da, chống lão hóa.
Các tác dụng phổ biến của tía tô
Thứ nhất, tía tô đã đã được sử dụng trong y học truyền thống ở nhiều quốc gia trong hàng thế kỷ, được cho có tác dụng giảm đau, kháng viêm, cải thiện tiêu hóa.
Thứ 2, tía tô là loại thảo dược linh hoạt không chỉ dùng làm gia vị hoặc trà mà còn sử dụng chế thuốc, dầu thơm, kem dưỡng da và các sản phẩm chăm sóc cá nhân khác.
Thứ 3, tía tô là nguồn cung cấp dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như vitamin A, C, K, canxi, sắt, magiê và kali. Vì vậy, ăn tía tô tăng cường hệ miễn dịch, duy trì sức khỏe da và xương.
Thứ 4, có hai loại tía tô xanh và tím nhưng lá tía tô màu tím thường chứa nhiều chất chống oxy hóa hơn loại màu xanh.
Theo Phó giáo sư Nguyễn Thị Bay - Chủ tịch Liên chi hội Đông - Tây y kết hợp TP.HCM, tía tô là rau thơm xuất hiện hàng nghìn năm nay sử dụng nhiều cả ở châu Âu và châu Á. Tía tô đã có định danh khoa học được nghiên cứu các thành phần hóa học. Cả cây tía tô đều chứa tinh dầu, tập trung nhiều nhất ở lá có tính kháng viêm, kháng sinh, chống dị ứng.
Ngoài ra, các thành phần trong hạt tía tô còn chứa dầu béo tốt cho cơ thể, màng tế bào. Hạt tía tô có nhiều chất béo chưa bão hòa.
Phó giáo sư Bay cho biết bạn có thể ăn lá tía tô hoặc sắc tía tô lấy nước uống hằng ngày giúp giải độc, giảm tình trạng viêm xương khớp hay dị ứng.
