Chuối không chỉ ngon miệng mà còn nhiều dinh dưỡng, tốt cho tiêu hóa. Đặc biệt, chuối chín còn giàu chất chống oxy hóa và có thể phòng ngừa bệnh ung thư.

Nhiều người khi thấy chuối chín có đốm đen ở vỏ thường đem bỏ đi vì cho rằng nó đã bị hỏng, chín quá kỹ hoặc chỉ đơn giản là không thích vị ngọt đậm. Tuy nhiên, đây là thời điểm quả chuối giàu dinh dưỡng nhất, đạt khả năng giảm nguy cơ mắc ung thư cao nhất.

Giá trị dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe của chuối

Các thành phần dinh dưỡng trong chuối có kích cỡ trung bình (100 gam): 89 calo, 75% nước, 1.1 gam protein, 22.8 gam carbohydrate, 12.2 gam đường, 2.6 gam chất xơ, 0.3 gam chất béo. Đặc biệt, loại quả này rất giàu vitamin và khoáng chất, nổi bật như vitamin B, vitamin C, Kali hay dopamine, catechin, chất xơ…

Bản thân trái chuối dù xanh hay chín cũng giàu dinh dưỡng và có lợi cho sức khỏe. Chuối xanh chưa chín được chứng minh là có thể giúp kiểm soát các vấn đề về đường tiêu hoá như tiêu chảy và loét, giảm cholesterol và huyết áp. Ngoài ra, một số nghiên cứu cũng đã gợi ý rằng các chất thảo dược trong chuối xanh có thể cung cấp điều trị có bệnh nhân HIV.

Còn chuối chín thì có rất nhiều lợi ích sức khỏe khác nhau. Ví dụ như tốt cho tiêu hóa, phòng ngừa bệnh cao huyết áp và bệnh tim mạch, tốt cho não bộ, cải thiện sức khỏe của thận, giúp ngủ ngon hơn, giảm cân, đẹp da… Đặc biệt, như đã nói ở trên thì chuối còn giúp chống chống oxy hóa và ngăn ngừa ung thư, nhất là với chuối chín đến độ có đốm đen.

Tại sao chuối chín có đốm đen lại chống oxy hóa và ngừa ung thư?

Tsurumi Takashi - bác sĩ kiêm chuyên gia dinh dưỡng nổi tiếng Nhật Bản đã giải thích nhiều lợi ích của chuối có đốm đen trong cuốn sách “Liệu pháp sức khỏe chuối đen”. Trong đó, chuối chứa nhiều chất chống oxy hóa, flavonoid và vitamin C có thể loại bỏ các gốc tự do, góp phần ngăn ngừa ung thư.

Ông chỉ ra rằng quả chuối chín có đốm đen mới là "đạt đỉnh dinh dưỡng" thực sự, tác dụng chống oxy hóa được tăng cường đáng kể, các enzym được tăng lên và các chất dinh dưỡng dễ dàng hấp thụ vào cơ thể. Ông cũng giải thích rằng, sự xuất hiện của các đốm đen trên chuối chín là do lượng vitamin, khoáng chất và các chất chống oxy hóa tích tụ.

Tương tự, các nhà khoa học thuộc Đại học Teikyo (Nhật Bản) cũng thực hiện nghiên cứu trên chuối và khẳng định một quả chuối chín hoàn toàn, có đốm đen sẽ chống oxy hóa và ngăn ngừa ung thư tốt nhất. Bởi lúc này chúng chứa chất có tác dụng làm hoại tử các khối u, có tên là TNF.

TNF chứa các cytokine tiêu diệt khối u ác tính hoặc mầm mống ung thư trước khi chúng có cơ hội phát triển và nhân lên không kiểm soát được. TNF thực chất là một loại protein giúp đưa các tế bào của hệ miễn dịch chống trạng thái viêm hoặc sự xuất hiện của các khối u, ung thư.

Các chuyên gia đã so sánh khả năng chống ung thư của TNF trong chuối tương tự với chất letinan. Đây là một chất kích thích miễn dịch hóa học được tiêm tĩnh mạch để kích thích miễn dịch, thúc đẩy sự gia tăng tế bào bạch cầu, hỗ trợ bệnh nhân ung thư chống lại bệnh ung thư. Vì vậy, chuối chín có thể hoạt động như một chất chống ung thư bằng cách kích thích sản xuất các tế bào bạch cầu.

Chuối chín vỏ càng có nhiều mảng sẫm màu thì khả năng tăng cường chức năng miễn dịch càng cao. Do đó, chuối càng chín thì chất lượng chống ung thư càng tốt. Chuối chín vàng với những đốm đen có hiệu quả tăng cường đặc tính của bạch cầu gấp 8 lần so với chuối xanh. Vì vậy, chuyên gia của Đại học Teikyo khuyến nghị nên ăn chuối chín kỹ thường xuyên, thậm chí là ăn 1 quả hàng ngày để giảm đáng kể nguy cơ mắc các bệnh ung thư.

Đồng thời, loại quả này cũng chứa một số chất chống oxy hóa góp phần tiêu diệt các gốc tự do. Bằng cách này, các chất chống oxy hóa trong chuối có thể giảm thiểu tác hại của chúng và chống lại ung thư ở giai đoạn đầu.

Còn theo nghiên cứu của Viện Phát triển Công nghệ y sinh Italy, chuối chứa flavonoid tự nhiên, hợp chất hoạt động như chất chống oxy hóa giúp giảm sưng, giảm kích ứng và viêm, phòng ngừa ung thư và bệnh mạn tính.

Hay nghiên cứu của Đại học California (Mỹ) chỉ ra rằng trẻ em ăn trái cây, gồm chuối, có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh bạch cầu thấp hơn. Lý do là chuối rất giàu vitamin C - chất chống oxy hóa có thể tiêu diệt các gốc tự do, góp phần ngăn chặn quá trình oxy hóa gây tổn thương DNA. Tổn thương oxy hóa xảy ra trong các tế bào có thể dẫn đến đột biến gene và các vấn đề như ung thư, lão hóa nhanh, rối loạn tự miễn dịch…

Ngoài ra, bác sĩ Tsurumi Takashi cũng khuyên những người hay căng thẳng, khó tập trung, suy giảm trí nhớ, khó ngủ nên ăn chuối chín có đốm đen thường xuyên hơn. Bởi lúc này, mangan và nhất là serotonin trong quả chuối cũng tăng cao. Chất này được gọi là “hormone hạnh phúc” giúp điều chỉnh tâm trạng, giảm căng thẳng, tức giận và thúc đẩy nhu động ruột.

Tuy nhiên, Tsurumi Takashi nhắc nhở rằng chỉ ăn chuối tốt nhất là có 40 - 60% đốm đen. Điều này có nghĩa là chuối biến đổi sang đốm đen tự nhiên và tốt cho sức khỏe. Ngược lại nếu lớp vỏ chuối chuyển màu do dập nát hoặc đốm đen chiếm diện tích lớn hơn 60% là chuối đã hỏng, cần vứt bỏ. Đừng tiếc rẻ mà ăn vào kẻo gây phản tác dụng mà lại mất ngon.