Nội dung bài viết
Gan nhiễm mỡ là một bệnh khá phổ biến trong cuộc sống hiện đại nhưng không hề dễ phát hiện cho đến khi bước vào giai đoạn nguy hiểm nhất. Vì bệnh vẫn chưa có thuốc đặc trị nên giải pháp duy nhất chính là phải tìm đến một chế độ ăn cho người gan nhiễm mỡ thật khoa học và đúng lúc.
Gan nhiễm mỡ là gì?
Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ tích tụ ở gan nhiều hơn mức an toàn. Ở người bình thường, lượng mỡ trong gan chỉ chiếm từ 2-4% trọng lượng gan. Tuy nhiên, với những người bị gan nhiễm mỡ, tỷ lệ này là ít nhất 5-10%.
Trong cuộc sống hiện đại, gan nhiễm mỡ là một bệnh khá phổ biến. Theo một số thống kê, khoảng 10-20% dân số Mỹ mắc bệnh này. Gan nhiễm mỡ thường gặp ở độ tuổi từ 40-60 tuổi. Đây là một căn bệnh không có triệu chứng nhưng cần phải phát hiện kịp thời để điều trị trước khi gan bị tổn thương.
Gan nhiễm mỡ thông thường có ba cấp độ: cấp độ 1, cấp độ 2 và cấp độ 3. Ở cấp độ 1, tình trạng mỡ chiếm 5-10% trọng lượng của gan, tuy vậy, đây là giai đoạn đầy nên có thể điều trị bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và tăng cường vận động.
Gan nhiễm mỡ cấp độ 2 là tình trạng lượng mỡ trong gan chiếm 10-25% trọng lượng gan. Lúc này, mỡ đã lan ra mô gan, cơ hoành và giảm các đường bờ của tĩnh mạch trong gan nhưng vẫn chưa có triệu chứng gì rõ rệt và chưa quá nguy hiểm với sức khỏe. Còn với cấp độ ba, tình trạng mỡ trong gan vượt quá 25% trọng lượng và đây cũng là giai đoạn bệnh rất khó điều trị, có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như xơ gan, ung thư gan.
Triệu chứng của gan nhiễm mỡ
Như đã nói ở trên thì gan nhiễm mỡ thường không có những triệu chứng rõ rệt nếu bệnh ở cấp độ 1 và cấp độ 2. Một số trường hợp phát hiện được chỉ là tình cờ khi khám nghiệm tổng quát. Tuy vậy khi tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ ở cấp 3, bệnh nhân sẽ có một số triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, gan to…
Nếu tình trạng tệ hơn là bệnh đã chuyển sang giai đoạn xơ gan, bệnh nhân sẽ gặp một số tình trạng như vàng da vàng mắt, nước tiểu vàng, phân trắng, cổ trướng, các sao mạch xuất hiện, lòng bàn tay son, lách to…
Nguyên nhân gan nhiễm mỡ
Chế độ ăn uống không điều độ và thiếu lành mạnh là xuất phát điểm của nhiều căn bệnh trong đó có tình trạng gan nhiễm mỡ. Đầu tiên, việc tăng cân mất kiểm soát hoặc béo phì là yếu tố hàng đầu dẫn đến tình trạng gan nhiễm mỡ. Nếu cơ thể được cung cấp quá nhiều chất béo triglyceride đến mức vượt ngưỡng hấp thụ thì sẽ xảy ra hiện tượng không chuyển hóa hết và tích tụ thành tình trạng gan nhiễm mỡ.
Bên cạnh đó, việc thường xuyên uống rượu khiến lượng NADH ở tế bào gây tăng cao, kích thích tổng hợp chất béo và làm quá trình tổng hợp trygliceride tăng ở gan. Chính vì thế những người nghiện rượu luôn là đối tượng hàng đầu của những căn bệnh về gan.
Ngoài ra những người mắc bệnh đái tháo đường cũng là những người có khả năng mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Lúc này, lượng axit béo tự do từ mỗ mỡ trong máu tăng cao và gan sẽ tổng hợp thành triglyceride.
Gợi ý chế độ ăn cho người gan nhiễm mỡ
Vì nguyên nhân ban đầu của tình trạng gan nhiễm mỡ nằm ở chế độ ăn uống nên hoàn toàn có thể chữa bệnh này bằng cách thay đổi chế độ ăn uống một cách khoa học và hợp lý hơn. Nếu phát hiện sớm, người bệnh có thể tham khảo gợi ý về chế độ ăn cho người gan nhiễm mỡ dưới đây để điều trị bệnh.
Chế độ ăn cho người gan nhiễm mỡ độ 1
Ở cấp độ, bệnh nhân chưa cần phải quá lo lắng mà cứ kiên trì điều trị một cách khoa học, bệnh sẽ khỏi hẳn. Ở giai đoạn này, người bệnh nên tăng cường rau xanh, hoa quả tươi để các loại chất xơ và vitamin giúp giảm lượng mỡ thừa tích tụ và phục hồi chức năng gan.
Bên cạnh đó, người bệnh nên sử dụng dầu thực vật thay cho dầu mỡ động vật, tăng cường ăn cá biên và các loại thịt nhiều nạc để cung cấp lượng protein cần thiết. Ở cấp độ 1, người bị gan nhiễm mỡ cũng nên tránh xa những loại gia vị cay nóng như ớt, tiêu, gừng thay vào đó bạn có thể sử dụng hành, tỏi, nghệ vì bản thân những loại gia vị này có công dụng chữa bệnh rất cao.
Ngoài ra, người bệnh gan nhiễm mỡ đặc biệt không được sử dụng rượu bia, chất kích thích, nội tạng động vật, các loại thịt đỏ hay các loại trái cây không tốt cho gan như mít, sầu riêng…
Không dễ để người bệnh phát hiện ra tình trạng gan nhiễm mỡ khi bệnh đang ở cấp độ 1. Nhưng nếu phát hiện ra thì việc điều trị sớm bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và tăng cường luyện tập thể thao thường xuyên. Bên cạnh đó cần thường xuyên tái khám định kỳ để theo dõi tình trạng bệnh một cách sát sao.
Chế độ ăn cho người gan nhiễm mỡ độ 2
Khi phát hiện mình đang mắc phải tình trạng gan nhiễm mỡ ở cấp độ 2, người bệnh cũng vẫn còn có thể điều trị dứt điểm bằng chế độ ăn uống, tập luyện và nghỉ ngơi hợp lý.
Lúc này, người bệnh nên tăng cường chất xơ tự nhiên từ các loại ngũ cốc và hoa quả ít calo và chất béo như táo, cà chua, ngô, gạo lứt, trà xanh, hoa atiso… Bên cạnh đó thì nên cung cấp đủ lượng tinh bột cần thiết cùng với việc chuyển sang sử dụng các loại dầu thực vật và cung cấp đủ protein từ cá, thịt nạc, thịt gia cầm…
Cùng với những loại thực phẩm nên bổ sung thì người bệnh cũng cần loại bỏ bớt những thức ăn có hại cho sức khỏe như đồ ăn nhanh, thực phẩm chiên xào, nội tạng động vật, rượu bia…
Ở cấp độ 2, người bệnh gan nhiễm mỡ sẽ rất khó phát hiện tình trạng bệnh. Vì thế không nên bỏ qua những kỳ khám tổng quát để phát hiện kịp thời những căn bệnh như thế này và có phương án điều trị phù hợp.
Chế độ ăn cho người gan nhiễm mỡ độ 3
Cấp độ 3 là giai đoạn nặng nhất của tình trạng gan nhiễm mỡ, có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm chưa có thuốc đặc trị như viêm gan, xơ gan, ung thư gan. Lúc này, bạn đã cảm nhận được những triệu chứng của bệnh nhưng vẫn có thể giảm tình trạng bệnh bằng cách kiểm soát chế độ ăn uống, nghỉ ngơi một cách nghiêm ngặt hơn.
Người bệnh gan nhiễm mỡ cấp 3 nhìn chung vẫn có thể điều trị bằng thực đơn của cấp 2 nhưng cần nghiêm túc hơn nữa nếu không muốn xảy ra những biến chứng nguy hiểm. Người bệnh cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn về chế độ ăn uống nên ăn gì cũng như kiêng gì để tốt nhất cho sức khỏe.
Bên cạnh đó nên giảm lượng muối sử dụng hàng ngày xuống mức thấp nhất để tránh tình trạng chất lỏng tích tụ trong cơ thể khiến tình trạng bệnh tồi tệ hơn.
Lưu ý khi điều trị gan nhiễm mỡ
Hiện tại thì vẫn chưa có loại thuốc nào đặc trị tình trạng gan nhiễm mỡ hay một món ăn chữa bệnh gan nhiễm mỡ nào thực sự hiệu quả. Thế nên, người bệnh vẫn thường khá bối rối khi gặp phải tình trạng này.
Người bệnh gan nhiễm mỡ nên ăn trái cây gì?
Trái cây là một nguồn cung cấp chất xơ dồi dào để làm giảm tình trạng mỡ trong gan để điều trị bệnh gan nhiễm mỡ một cách hiệu quả nhất. Những loại trái cây được ưu tiên hàng đầu phải kể đến me, chanh, dâu tây, lê, dưa hấu, đu đủ, chuối, cà chua, những loại trái cây có múi như cam, bưởi…
Người bệnh gan nhiễm mỡ có nên uống sữa?
Trong sữa và các sản phẩm làm từ sữa có rất nhiều chất béo, đó là những chất béo bão hòa hoặc không lành mạnh làm tăng lượng cholesterol trong máu. Điều này không tốt cho quá trình điều trị bệnh gan nhiễm mỡ.
Tuy vậy, người bệnh gan nhiễm mỡ vẫn có thể uống những loại sữa không có chất béo hoặc có hàm lượng chất béo thấp hơn trong sữa nguyên chất để tránh những rủi ro của bệnh gan nhiễm mỡ.
Vậy lúc này có một câu hỏi đặt ra là người bệnh gan nhiễm mỡ nên uống nước gì? Để giải độc và tiêu trừ lượng mỡ trong gan, người bệnh nên bổ sung nước lọc, thay thế những loại nước đóng chai bằng trà lá sen, trà atiso, các loại nước ép từ trái cây ít đường như nước chanh, nước cam, nước ép táo, nước ép bưởi…
Người bệnh gan nhiễm mỡ có nên ăn hải sản không?
Đây là câu hỏi mà nhiều người bệnh gan nhiễm mỡ rất hay thắc mắc. Theo các bác sĩ, việc người bệnh gan nhiễm mỡ có nên ăn hải sản không còn tùy thuộc vào tình trạng của từng người. Trong hải sản vẫn có một hàm lượng chất béo ít bão hòa nhưng không quá nguy hiểm với những người bệnh gan nhiễm mỡ ở cấp 1 và cấp 2.
Tuy nhiên, việc sử dụng hải sản nên cẩn trọng nếu bạn đã ở cấp 3 của bệnh gan nhiễm mỡ. Đây là thực phẩm nhiều đạm và dễ gây áp lực cho gan nên dễ khiến người bệnh lâu phục hồi hơn. Và nếu có ăn thì cũng nên lựa chọn kỹ càng bởi có một số lượng vi khuẩn gây bệnh nếu ăn sống nên không có lợi cho tiêu hóa đồng thời cũng gây áp lực khá lớn lên cho gan trong quá trình đào thải độc.
Chế độ ăn cho người gan nhiễm mỡ là đặc biệt quan trọng trong quá trình điều trị bệnh vì thành bại đều nằm ở đây. Bên cạnh việc điều chỉnh chế độ ăn uống, người bệnh nên thường xuyên tập luyện thể dục thể thao để đẩy lùi bệnh nhanh hơn. Và để an toàn nhất cho sức khỏe thì không nên bỏ qua việc khám sức khỏe định kỳ để phát hiện kịp thời tình trạng bệnh và có những phương án điều trị hiệu quả nhất.