Viêm đại tràng co thắt là gì?
Đại tràng chính là ruột già của bạn, là bộ phận cuối của ống tiêu hoá, dài khoảng 1,2m. Đây là nơi tiếp nhận thức ăn đã được tiêu hoá ở dạ dày và hấp thụ từ ruột non chuyển đến. Viêm đại tràng co thắt là tình trạng nhu động ruột co bóp bất thường gây đau đớn dữ dội, thậm chí có thể thấy cục nổi dọc theo khung đại tràng.
Ở Việt Nam, tỷ lệ bệnh nhân bị mắc bệnh viêm đại tràng co thắt chiếm khoảng 30 - 40% bệnh nhân đi khám chuyên khoa tiêu hoá.
Bệnh viêm đại tràng co thắt cũng thường gặp ở những người làm việc ở môi trường căng thẳng, mệt mỏi, hay lo âu hoặc những người có thói quen sinh hoạt, ăn uống không điều độ.
Dấu hiệu của viêm đại tràng co thắt
Bệnh viêm đại tràng co thắt có nguy hiểm không? Mặc dù là một căn bệnh lành tính nhưng bệnh sẽ gây ra nhiều khó khăn, cản trở trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.
Các triệu chứng đau bụng kéo dài, đi ngoài nhiều lần sẽ khiến cho người bệnh luôn trong trạng thái mệt mỏi, đau đớn, kiêng khem khổ sở, dẫn đến bị thiếu hụt chất dinh dưỡng, cơ thể suy nhược, mất ngủ, gây rối loạn tâm lý.
Nếu bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ biến chứng thành mãn tính và gây ra bệnh trĩ, sa trực tràng, ung thư trực tràng…
Bệnh có ba triệu chứng thường gặp là đau bụng, táo bón và tiêu phân lỏng. Ba triệu chứng này có thể phối hợp hoặc xen kẽ nhau. Các biểu hiện của bệnh viêm đại tràng co thắt thường bị nhầm lẫn với các bệnh tiêu hoá khác, tuy nhiên có một số biểu hiện để người bệnh phân biệt như sau:
Đau bụng: Ở người bệnh sẽ xuất hiện các cơn đau dữ dội, đau quặn, đau ở vùng bụng dưới rốn và hai bên mạn sườn. Đôi khi người bệnh có thể sờ thấy cục rắn nổi lên tại vị trí đau. Khi căng thẳng, lo âu cơn đau sẽ xuất hiện nhiều hơn.
Rối loạn đại tiện: Đi nhiều lần trong ngày, xen kẽ giữa táo bón và tiêu chảy. Phân thường có dấu hiệu đầu rắn, đuôi nát, lẫn chất nhầy kèm theo mùi hôi khó chịu. Bên cạnh đó, người bệnh thường cảm thấy đi ngoài không hết phân, đi rồi vẫn có cảm giác đi tiếp. Nếu có máu trong phân là dấu hiệu báo động có tổn thương ở ống tiêu hoá. Đặc biệt, bạn sẽ cảm thấy đi ngoài sau khi ăn các đồ chua cay,nhiều dầu mỡ, rượu bia, cà phê…
Chướng bụng, đầy hơi: Căng bụng, chướng hơi, ợ hơi sau khi ăn no hoặc ăn đồ ăn chua cay
Triệu chứng khác: Bệnh viêm đại tràng co thắt kéo dài nhiều ngày sẽ khiến bệnh nhân xanh xao, mệt mỏi, chán ăn, chóng mặt, đau đầu…ngoài ra khi đại tràng co thắt mạnh có thể kèm theo cảm giác hồi hộp, lo lắng, khó thở, tim đập nhanh.
Nếu bạn có những biểu hiện này, hãy đến gặp bác sĩ chuyên môn để được thực hiện các xét nghiệm như nội soi trực tràng, xét nghiệm phân… để chẩn đoán chính xác bệnh lý.
Nguyên nhân viêm đại tràng co thắt
Hiện nay vẫn chưa tìm được nguyên nhân cụ thể gây bệnh. Nhưng theo các chuyên gia y tế, một số các yếu tố sau có thể là nguyên nhân gây nên viêm đại tràng co thắt:
Tình trạng tăng mẫn cảm của ruột do rối loạn về cảm giác của hệ thần kinh giữa ruột và não.
Ăn uống không khoa học, ăn nhiều thực phẩm khó tiêu hoặc có nhiều dầu mỡ, thức ăn kém vệ sinh, sử dụng nhiều rượu bia và chất kích thích cũng là những yếu tố nguy cơ xuất hiện của bệnh. Bên cạnh đó, thói quen ăn uống không đúng cách như ăn quá nhanh, vừa ăn vừa nói chuyện… cũng tác động đến quá trình làm việc của ruột.
Lạm dụng thuốc kháng sinh: Dùng nhiều kháng sinh về đường ruột sẽ gây loạn khuẩn tại đại tràng và dẫn tới viêm đại tràng co thắt.
Thay đổi nội tiết tố: Đây cũng có thể nguyên nhân gây nên bệnh viêm đại tràng co thắt. Theo nghiên cứu, có hơn 70% người mắc bệnh này là phụ nữ.
Ngoài ra, các yếu tố bên ngoài như thường xuyên bị áp lực công việc, mất ngủ, mệt mỏi, lo âu… không phải là nguyên nhân gây bệnh trực tiếp nhưng sẽ khiến cho các cơn đau trở nên rõ ràng và dữ dội hơn.
Hướng dẫn cách điều trị viêm đại tràng co thắt
Hiện nay viêm đại tràng co thắt chưa có thuốc đặc trị, bệnh chỉ được điều trị bằng các loại thuốc ức cơ trơn, thuốc trị đầy hơi, chướng bụng, cải thiện chứng phân nát, phân lỏng, táo bón…
Do không có thuốc đặc trị nên chủ yếu các bệnh nhân phải có chế độ ăn uống hợp lý và thay đổi lối sống là phương pháp hiệu quả nhất để trị bệnh.
Sau khi thăm khám, các loại thuốc chữa viêm đại tràng co thắt thường được các bác sĩ chỉ định như: Thuốc giảm đau paracetamol, aspirin; thuốc chống co thắt đại tràng; thuốc cầm tiêu chảy; thuốc giúp nhuận tràng, điều hoà nhu động ruột…
Việc sử dụng thuốc tây phải tuân theo chỉ định của bác sĩ điều trị, tuyệt đối không được tự ý mua thuốc về uống.
Ngoài phương pháp sử dụng thuốc tây, chúng ta có thể chữa viêm đại tràng co thắt bằng thuốc nam. Người bệnh có thể tham khảo một số bài thuốc đông y như sau:
Lá mơ lông: Mỗi ngày dùng 20 lá mơ lông rửa sạch, giã nát, chắc lấy nước cốt và uống. Người bệnh nên uống lúc đói để phát huy tối đa tác dụng.
Nghệ vàng: Dùng 3 thìa bột nghệ vàng pha cùng 100 ml nước nóng, dùng sau khi ăn no. Nếu khó uống có thể cho thêm một chút mật ong.
Củ riềng: Dùng riềng tươi thái nhỏ, xắt lát, cho vào ấm cùng với lá lốt, sắc uống hằng ngày để giảm chướng hơi, đau bụng, rối loạn đại tiện.
Chế độ dinh dưỡng cho người mắc bệnh viêm đại tràng co thắt
Người bị viêm đại tràng co thắt nên ăn gì cũng là câu hỏi nhiều người bệnh thường thắc mắc.
Những người mắc bệnh này nên ăn các loại thực phẩm giúp bảo vệ niêm mạc đại tràng như sữa chua, trứng, mật ong. Các loại thực phẩm giúp hệ tiêu hoá khoẻ mạnh như thịt nạc, ức gà, khoai lang, ngũ cốc. Đây là các loại thực phẩm hỗ trợ cho hệ tiêu hoá, dễ tiêu hoá và đại tràng không làm việc quá nhiều.
Các loại thực phẩm dành cho người viêm đại tràng nên được chế biến dưới dạng luộc hoặc hấp để hạn chế dầu mỡ.
Mỗi ngày, người bệnh phải bổ sung đầy đủ chất xơ từ rau củ quả, uống đủ 2 – 3 lít nước mỗi ngày, bổ sung các đồ uống lành mạnh như sinh tố, nước ép giúp tăng cường hệ tiêu hoá, có lợi cho đường ruột.
Người bệnh cũng cần phải kiêng khem các loại thực phẩm nhiều dầu mỡ, các đồ ăn chua như dưa chua, mắm chua, hành chua...các thực phẩm này sẽ khiến bệnh càng trở nên nghiêm trọng. Cũng cần tránh xa các loại đồ ăn tanh, sống có khả năng làm gia tăng vi khuẩn có hại cho đường ruột.
Cùng với chế độ ăn uống phù hợp, người bệnh phải thường xuyên tập luyện thể dục, rèn luyện sức khoẻ. Nên tập cho mình một khung giờ đi tiêu để tạo thói quen đi tiêu. Tận dụng thời gian để thư giãn sau khi làm việc căng thẳng cũng là một phương pháp hữu hiệu để kiểm soát bệnh.
Bệnh viêm đại tràng co thắt sẽ mang lại rất nhiều phiền toái cho người bệnh trong cuộc sống. Chúng ta cần tuân thủ các lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa, kết hợp với chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh. Đó là cách để bạn kiểm soát căn bệnh này.