Hạ đường huyết do "ép cân" quá mức

Bác sĩ chuyên khoa nội tổng quát Nguyễn Thị Hải Đan kể lại một trường hợp cô gái "ép cân" thần tốc để đón năm mới nhưng vì làm sai cách, cân nặng từ 57kg sau một tháng đã lên... 60kg vì lý do không ai ngờ.

Cụ thể, bệnh nhân T.L, 28 tuổi, cao 1m60 nặng 57 kg, nhận thấy cơ thể thiếu cân đối, vòng eo, đùi và bắp tay khá to nên muốn ép cân để trông đẹp hơn, mang vừa nhiều đầm váy đẹp. Chị T.L quyết định cắt giảm hoàn toàn tinh bột, không bánh kẹo, nước ngọt, trái cây, sữa vì nghĩ chúng nhiều đường. Mỗi bữa chị chỉ dám ăn ¼ chén cơm hoặc thậm chí không ăn cơm, thay bằng ¼ chén cơm gạo lứt/yến mạch, bữa sáng gần như nhịn hoàn toàn.

Sau 2 tuần, chị T.L giảm được gần 4kg. TL thấy rất vui vì thấy cân nặng giảm nhanh, nghĩ sắp được như ý muốn,. Dù nhiều khi rất đói và rất thèm ăn bún, phở,…nhưng vẫn không dám ăn. Đổi lại, T.L thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, tay chân bủn rủn, da xanh xao, khô và sần.

Hôm nào đi làm thang máy kẹt, T.L leo cầu thang đều bị hoa mắt, leo được 1 lầu phải ngồi lại nghỉ vì không thể đi tiếp. Đến 1 ngày vào đầu giờ chiều, T.L bị ngất tại cơ quan làm việc, đồng nghiệp nhanh chóng đưa tới bệnh viện, chị T.L được chẩn đoán hạ đường huyết, phải truyền đường. Sau đợt đó, chị T.L cũng sợ cho sức khỏe của mình, thèm ăn nhiều hơn và ăn uống bình thường trở lại, chỉ sau 2 tuần, cân nặng tăng lên 60 kg.

Hậu quả của giảm cân "thần tốc"

Lễ Tết là dịp đoàn tụ, gặp gỡ nhiều người. Tâm lý ai cũng muốn mua nhiều quần áo mới, váy đẹp xúng xính để mang, chụp ảnh. Vì vậy, việc ép cân để trông đẹp hơn gần như trở thành trào lưu dịp cuối năm. 

Các trang mạng xã hội về chủ đề này hiện bắt đầu trở lên khá sôi nổi. Đa số những người không theo được chế độ ăn kiêng và tập luyện khoa học/khắc nghiệt sẽ chọn những cách ép cân thần tốc, có người sẽ ép cân bằng cách nhịn ăn, có người lên mạng tìm mua kẹo, trà, thuốc giảm cân để uống. Nhưng, việc giảm cân thần tốc dễ để lại hậu quả khôn lường.

Với phương pháp giảm cân khoa học và tự nhiên, trung bình bạn giảm khoảng 5%-10% cân nặng hiện tại trong 6 tháng là an toàn cho sức khỏe, nhiều nhất không nên giảm quá 0,5-1 kg/tuần. Ví dụ bạn 60 kg, bạn giảm 6 kg trong 6 tháng được xem là an toàn. Việc giảm cân quá nhanh gây ra hậu quả:

Hạ đường huyết

Cắt giảm tinh bột đường là biện pháp giảm cân hiệu quả, tuy nhiên không nên cắt giảm hoàn toàn. Cơ thể và nhất là não bộ chủ yếu lấy năng lượng từ đường glucose để sử dụng. Việc cắt giảm toàn bộ khiến cơ thể mệt mỏi, hoa mắt, tay chân bủn rủn, hạ đường huyết, nặng có thể tử vong.

Mất nước

Đôi khi việc giảm cân quá nhanh khiến cơ thể bạn bị mất nước. Cơ thể chúng ta ¾ là nước, nước có trong mọi tế bào và rất cần cho sự sống. Nước còn  giúp cơ thể bạn thải độc. Chúng ta không chỉ lấy nước từ việc uống, mà chúng ta cũng thu nhận nước từ thức ăn. Để cân bằng được lượng nước trong cơ thể, chúng ta cũng cần điện giải như natri, clo, kali,…vì vậy, việc ép cân quá nhanh khiến bạn mất đi 1 lượng lớn nước mà bạn không hề nhận ra cho đến khi có hậu quả nghiêm trọng. Trung bình 1 ngày 1 người cần dùng 2-2,5 lít nước, đảm bảo tiểu vàng trong, môi không khô có thể xem là đủ nước.

Thiếu hụt vi chất dinh dưỡng

Khi cắt giảm quá mức tinh bột, những vi chất dinh dưỡng kèm theo thường cũng bị cắt giảm theo như vitamin B1, B2, B3, B5, B6, B12, biotin, choline, acid folic, vitamin C,…đây đều là những vi chất cực kì quan trọng cho tế bào. Vì vậy, khi giảm cân quá nhanh, bạn sẽ thấy cơ thể mệt mỏi, kém tập trung, da khô sạm.

Khi đó, não bộ nhận ra cơ thể thiếu hụt dinh dưỡng, sẽ khiến bạn dễ ăn nhiều trở lại, ăn nhiều hơn và cân nặng sẽ tăng nhiều hơn trước gây tác dụng ngược. Hơn nữa, khi giảm cân quá nhanh, mỡ dưới da được giải phóng chuyển về gan quá ồ ạt, gan không kịp thải trừ dễ gây gan nhiễm mỡ.

Ăn kiêng sao cho hiệu quả

Có rất nhiều phương pháp ăn kiêng đã được chứng minh hiệu quả và an toàn cho sức khỏe nếu bạn áp dụng đúng cách như: chế độ ăn Địa Trung Hải, chế độ ăn keto, chế độ ăn ít carbohydrate,..kèm tập luyện thể dục, bạn sẽ duy trì cân nặng đẹp 1 cách  bền bỉ và tránh tăng cân trở lại. Muốn đẹp, đầu tiên bạn phải khỏe mạnh.

Có thể những ngày Lễ Tết, nhu cầu hoạt động ít hơn nên khó tránh việc tăng cân, bạn nên ăn khoảng 80% so với bình thường trong những ngày ít vận động. Lễ, Tết không chỉ 1 lần, mà còn lặp lại theo thời gian, hãy xem đó là động lực để bạn kiên trì giữ 1 lối sống và cân nặng khỏe mạnh, chứ không phải là lý do để bạn bất chấp giảm cân bằng mọi giá.