Chiều 22/3, Bộ Công an cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM đã ra quyết định trả tự do cho 4 tiếp viên hàng không Vietnam Airlines. Theo cơ quan chức năng, các tiếp viên này không biết bên trong 327 tuýp kem đánh răng nhận vận chuyển có cất giấu ma tuý nên chưa đủ căn cứ để xử lý hình sự.
Phân tích tình huống pháp lý về sự việc này, tiến sỹ, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn phòng luật Chính Pháp, cho biết, thông tin ban đầu, khi phát hiện trong hành lý của 4 nữ tiếp viên có chứa chất ma túy với số lượng rất lớn, tình huống này có dấu hiệu tội phạm nên Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM tiến hành tạm giữ hình sự, xác minh làm rõ.
"Theo quy định của pháp luật, đang trong giai đoạn xác minh tin báo, quá trình tạm giữ để làm rõ hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật, nếu kết quả xác minh hành vi không thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội phạm thì cơ quan điều tra sẽ trả tự do cho nghi phạm. Không có gì bất ngờ khi 4 nữ tiếp viên hàng không Vietnam Airlines được trả tự do", ông Cường nêu rõ.
Luật sư Đặng Văn Cường nhìn nhận, thực tế, có nhiều người nhầm lẫn hai khái niệm "bắt người phạm tội quả tang" và "bắt quả tang người nghi thực hiện hành vi nguy hiểm".
Theo quy định của pháp luật, chỉ được coi là "bắt người phạm tội quả tang" nếu như có căn cứ cho thấy người đó đã thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội, hành vi thỏa mãn đầy đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm.
Còn nếu trường hợp "bắt quả tang người nghi thực hiện hành vi nguy hiểm" nhưng chưa có căn cứ cho thấy hành vi thỏa mãn các dấu hiệu cấu thành tội phạm thì chỉ có thể tạm giữ (chứ không phải là bắt khẩn cấp, bắt để tạm giam) để xác minh, hết thời hạn xác minh mà không chứng minh được hành vi thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội phạm thì phải trả tự do cho người bị tạm giữ...
Ông Cường dẫn Điều 118 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có quy định về thời hạn tạm giữ: "Thời hạn tạm giữ không quá 3 ngày kể từ khi Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra nhận người bị giữ, người bị bắt hoặc áp giải người bị giữ, người bị bắt về trụ sở của mình hoặc kể từ khi Cơ quan điều tra ra quyết định tạm giữ người phạm tội tự thú, đầu thú.
Trường hợp cần thiết, người ra quyết định tạm giữ có thể gia hạn tạm giữ nhưng không quá 3 ngày. Trường hợp đặc biệt, người ra quyết định tạm giữ có thể gia hạn tạm giữ lần thứ hai nhưng không quá 3 ngày.
Trong khi tạm giữ, nếu không đủ căn cứ khởi tố bị can thì Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải trả tự do ngay cho người bị tạm giữ; trường hợp đã gia hạn tạm giữ thì Viện kiểm sát phải trả tự do ngay cho người bị tạm giữ".
Vị luật sư này cho biết, pháp luật quy định tổng thời gian tạm giữ không quá 9 ngày, hết thời hạn này mà không chứng minh được người bị tạm giữ thực hiện hành vi phạm tội hoặc hành vi không thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội phạm thì phải trả tự do cho người bị tạm giữ.
"Tuy nhiên, với 4 nữ tiếp viên hàng thì chưa đến 9 ngày, chưa đến thời hạn tối đa mà cơ quan điều tra đã trả tự do thì chứng tỏ trong những ngày qua kết quả xác minh cho thấy các nữ tiếp viên không biết đây là chất ma túy nên hành vi không thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội phạm quy định tại điều 250 Bộ Luật hình sự", Luật sư Đặng Văn Cường cho hay.
Cũng trong ngày 22/3, Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, tiếp tục mở rộng điều tra, truy xét, xử lý những người liên quan theo quy định pháp luật, ông Cường khẳng định đây là một vụ việc phức tạp, nghiêm trọng, có liên quan đến nhiều người và gây hoang mang trong dư luận xã hội nên cơ quan chức năng sẽ xác minh làm rõ để có kết luận hướng xử lý theo quy định của pháp luật.
