WHO ước tính, hằng năm có đến 17,5 triệu người tử vong do các bệnh tim mạch và con số này ngày một tăng. Trong những năm gần đây, bệnh lý tăng huyết áp đang được trẻ hóa với rất nhiều đối tượng đang còn trong độ tuổi lao động.
Người ta sợ bệnh ung thư nhưng lại thờ ơ với bệnh tim mạch. Hiện thống kê người tử vong do tim mạch chiếm 33 % trong tổng số ca bệnh tử vong hàng năm.
Nguyên nhân chính dẫn đến trẻ hóa các bệnh lý tim mạch ở nhiều người Việt Nam hiện nay là do thói quen hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, lối sống ít vận động kèm theo chế độ thực phẩm, ăn uống không hợp lý, nhiều dầu mỡ… rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp và đái tháo đường, người bệnh tử vong vì các biến cố tim mạch.
Theo báo cáo của PGS.TS Nguyễn Quang Dũng, Phó Trưởng bộ môn Dinh dưỡng và An toàn thực phẩm - Trường Đại học Y Hà Nội mỡ máu cao là một trong những nguyên nhân chính gây xơ vữa động mạch.
Tại Việt Nam, cứ 10 người trưởng thành, thì có 3 người cholesterol máu cao (chiếm 30%), ở thành thị là 44,3%. Hơn 50% phụ nữ 50-65 tuổi bị thừa cholesterol máu.
PGS Dũng cho rằng thói quen nạp nhiều đồ ăn nhanh, thích ăn ở nhà hàng, ăn nhiều đồ xào rán, nhiều dầu mỡ; ít ăn rau, trái cây, ít hoạt động thể lực… Chính vì vậy, trên 10 người tuổi trung niên đi kiểm tra sức khỏe thì có tới một nửa gặp vấn đề về mỡ máu, tim mạch.
PGS Nguyễn Hoài Nam – Chủ tịch hội Tĩnh mạch TP.HCM chia sẻ có nhiều bệnh nhân mới ngoài 30 tuổi hốt hoảng vì đi xét nghiệm mỡ máu tăng chót vót. Khi tìm hiểu ra thì đều trong tình trạng ăn uống vô tội vạ, thích ăn các món ăn nhà hàng, thức ăn nhanh.
PGS Nam cho rằng do thói quen ăn uống hiện đại dẫn đến rối loạn mỡ máu gia tăng. Có lẽ đã đến lúc chúng ta nên quay về các món ăn truyền thống từ xa xưa cha ông hay sử dụng như canh cua, cá kho. Những món ăn này hàm lượng chất béo ít, kalo cũng ít nên bạn cũng giảm nguy cơ tăng mỡ máu.
TS Phan Bích Nga –Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho rằng với người bị mỡ máu nếu dùng thuốc điều trị mỡ máu trong thời gian dài có nhiều nguy cơ cho bệnh nhân. Ví dụ như tăng nguy cơ ung thư. Tại Mỹ người ta thấy người dùng thuốc hạ mỡ máu tăng nguy cơ ung thư lên 50%.
Vì vậy, chế độ ăn được xem là cách điều trị ổn định dài lâu. Để có chế độ ăn phù hợp trước tiên bạn cần đo chỉ số BMI của mình. Nếu BMI trên 25 là mức thừa cân, trên 30 là mức béo phì thì bạn phải giảm cân tốt. Giảm cân tốt là giảm năng lượng đầu vào bằng giảm chất béo, thực phẩm ngọt, các loại tinh bột tinh chế như bánh mì trắng.
Bạn nên giảm chất béo trong khẩu phần ăn hàng ngày, ăn ít axit béo no, tăng axit béo không no. Việc giảm cân dựa vào thành phần giá trị chất béo chúng ta sử dụng nên các loại axit béo không no một nối đôi hay nhiều nối đôi lại tốt cho sức khỏe, giảm tình trạng mỡ máu.
Các thức ăn giàu axit béo không no là omega 6 trong dầu thực vật, omega 3 trong các loại thực vật như tảo, rong biển, cá để phòng và điều trị mỡ máu. Bạn có thể dùng dầu cá nếu không có thói quen thích ăn cá, hải sản. Bạn có thể ăn từ 9 đến 13 gram dầu cá mỗi ngày.
Những người ăn quá nhiều thịt, ngại ăn cá thường tăng mỡ máu nhiều hơn.
Omega 3 không chỉ giảm cholesterol mà còn giảm cả triglyceride. Ngoài ra, bạn cần tăng cường hoa quả, rau củ để cung cấp vitamin và chất xơ. Những chất này giúp tăng thải mỡ máu trong đường ruột.
Bạn cần thay đổi thói quen xấu như hút thuốc lá, uống rượu, café làm tăng tình trạng mỡ máu.
