Bệnh lậu do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae hay gonococcus gây ra. Đây là loại vi khuẩn thường xuất hiện ở âm đạo, cổ tử cung, mắt, miệng, hậu môn và nhất là trong đường niệu đạo của nam giới. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, phổ biến với nam nữ trong độ tuổi sinh sản.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính mỗi năm toàn cầu có khoảng 357 triệu ca nhiễm mới các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Trong đó nhiễm khuẩn chlamydia 131 triệu người, bệnh lậu 78 triệu người. 5,6 triệu người bị giang mai và 143 triệu bệnh nhân trichomonas. Hơn 500 triệu người đang sống chung với virus HSV (herpes) ở bộ phận sinh dục.
Bác sĩ Đinh Hữu Việt, Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội, cho biết bệnh lậu hầu như không lây qua những tiếp xúc thông thường mà lây qua đường quan hệ tình dục ở cơ quan sinh dục, hậu môn, qua miệng mà không phòng tránh an toàn. Phụ nữ mang thai nếu bị nhiễm bệnh lậu có thể dễ dàng truyền bệnh sang con.
Bệnh lậu ở trẻ sơ sinh ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ. Một số đường lây truyền khác như truyền máu, hiến máu, sử dụng chung bơm kim tiêm hay tiếp xúc trực tiếp với vết thương hở của người bệnh.
Thời gian đầu nhiễm bệnh, biểu hiện của bệnh lậu không rõ ràng nên rất khó nhận biết. Khoảng hai tuần sau khi nhiễm vi khuẩn lậu, người bệnh mới thấy xuất hiện những triệu chứng bất thường.
Ở nam giới biểu hiện rõ nhất là dương vật bị chảy mủ do nhiễm trùng. Tình trạng mủ nhiều hay ít tùy thuộc vào mức độ nhiễm trùng. Bệnh lậu có thể ảnh hưởng đến trực tràng, gây ngứa hậu môn và chảy máu, một số người bị tiêu chảy và đau khi đi vệ sinh. Khi nhiễm trùng lan sang các khu vực xung quanh như bìu và tinh hoàn, sẽ bị viêm mào tinh hoàn đi kèm với đau háng, dẫn đến vô sinh.
Khác với nam, phụ nữ mắc bệnh lậu hầu như không có triệu chứng nào cụ thể nên thường bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với những bệnh phụ khoa thông thường. Chỉ đến khi bệnh đã chuyển sang giai đoạn nặng mới xuất hiện các triệu chứng như tiểu đau buốt, có mủ màu xanh, vàng chảy ra từ niệu đạo, cổ tử cung, vùng kín có mùi hôi tanh bất thường.
Bệnh lậu ở nữ giới nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể gây những biến chứng nguy hiểm như viêm ống dẫn trứng, chửa ngoài dạ con. Phụ nữ mang thai nếu mắc bệnh lậu rất dễ bị sảy thai.
Biến chứng hiếm gặp khác của bệnh lậu là làm tăng nguy cơ lan rộng hoặc bị nhiễm HIV. Các vi khuẩn lây lan vào máu và các bộ phận khác của cơ thể như vào các khớp gây sưng đau, vào mắt gây ảnh hưởng thị lực.
Bác sĩ Hà Ngọc Mạnh, Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Việt Bỉ, cho biết phát hiện sớm, bệnh nhân có thể dùng thuốc kháng sinh đặc trị chống lại virus lậu. Điều trị đúng thuốc, đủ liều thì triệu chứng tiểu gắt, tiểu buốt, tiểu nhiều lần sẽ giảm nhanh sau 24-48 giờ, riêng tiểu ra mủ sẽ hết chậm hơn sau 48-72 giờ. Các triệu chứng chung sẽ biến mất hoàn toàn sau 5-7 ngày.
Khi bệnh tiến triển nặng cần điều trị bằng phương pháp ngoại khoa nhằm phá hủy được nguyên thể của vi khuẩn lậu, ngăn ngừa tình trạng tái phát.