Những ngày qua, MXH chia sẻ nhiều về câu chuyện cũ liên quan đến cái chết của nam sinh viên sinh sống và học tập tại Brussels, Bỉ. Nam sinh viên này đã qua đời sau khi ăn món mì ống làm sẵn để lâu.

Được biết, thanh niên này có thói quen nấu ăn 1 lần để ăn trong nhiều ngày. Món mì ống được thanh niên nấu vào ngày Chủ nhật, dự định sẽ để tủ lạnh và hâm nóng lại để ăn hết vào 5 ngày sau đó. 

Tuy nhiên, thay vì cất vào tủ lạnh, cậu lại để quên nó trên quầy bếp. Cảm thấy tiếc nuối khi phải bỏ phần mì ống đã nấu này, cậu đã cố ăn hết. Buổi tối hôm đó, cậu bắt đầu gặp các triệu chứng nghiêm trọng như buồn nôn, đau bụng, nhức đầu, tiêu chảy và nôn mửa nhưng không đi khám.

Các triệu chứng ngày càng dữ dội, liên tục khiến cậu thiệt mạng vào 4 giờ sáng, chỉ 10 tiếng sau khi ăn món mì ống này. Kết quả khám nghiệm tử thi cho thấy, cậu bị hoại tử trung tâm gan, cuối cùng dẫn đến suy nội tạng.

Theo Tiến sĩ Joe Whittington – bác sĩ nổi tiếng ở Mỹ tốt nghiệp loại xuất sắc tại UCLA và Đại học Y St.Louis ở Mỹ giải thích nguyên nhân dẫn đến việc tử vong trong trường hợp này là do sự phát triển quá mức của vi khuẩn bacillus cereus gây ra, còn được gọi là “hội chứng cơm chiên”.

"Hội chứng cơm chiên" là gì?

Cơm chiên, hay cơm rang, từ lâu đã là món ăn quen thuộc với không chỉ người Việt, mà còn ở nhiều nơi trên thế giới. Nó là món ăn đậm đà, chế biến trong chảo dầu hoặc chảo rán, và thường được trộn với các thành phần khác như trứng, rau, hải sản, thịt...

Theo Science Alert, "hội chứng cơm chiên" đề cập tới vấn đề ngộ độc thực phẩm do một loại vi khuẩn có tên là Bacillus cereus, với nguy cơ xảy ra khi thực phẩm nấu chín để ở nhiệt độ phòng quá lâu.

Đối với trường hợp của sinh viên đại học 20 tuổi nêu trên, anh chàng này đã tử vong sau khi được cho là đã ăn mì spaghetti tự nấu. Điều đáng nói là nhân vật được giấu tên đã để mì trong tủ lạnh, rồi hâm nóng lại, và ăn 5 ngày sau đó.

Điều này khiến sinh viên nêu trên gặp bệnh về đường tiêu hóa do ăn thực phẩm không được bảo quản đúng cách, và tử vong ít lâu sau đó.

Vi khuẩn có tên là Bacillus cereus có ở đâu?

Trên thực tế, Bacilus cereus là một loại vi khuẩn tương đối phổ biến, được tìm thấy khắp nơi trong môi trường xung quanh chúng ta. Dẫu vậy, nó chỉ bắt đầu gây ra vấn đề cho sức khỏe nếu xâm nhập vào một số loại thực phẩm được nấu chín và không bảo quản đúng cách.

Thông thường, thực phẩm giàu tinh bột như gạo, mì ống, thường là nơi trú ẩn ưa thích của loại vi khuẩn này. Bên cạnh đó, rau và thịt nấu chín cũng là nơi chứa vi khuẩn tiềm năng.

Điểm đặc trưng của Baccilus cereus là nó có thể tạo ra một loại tế bào - gọi là bào tử - có khả năng chịu nhiệt rất tốt. Vì vậy, ngay cả việc đun nóng thức ăn thừa ở nhiệt độ cao cũng không thể tiêu diệt được những bào tử gây hại của loại vi khuẩn này.

Bào tử này về cơ bản là ít hoạt động, nhưng trong nhiệt độ và điều kiện thích hợp, chúng có thể phát triển và bắt đầu sản sinh ra những độc tố cho cơ thể.

Vi khuẩn Bacillus cereus gây ra hiện tượng ngộ độc thực phẩm nguy hiểm thế nào?

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội), Bacillus cereus là một loại vi khuẩn gram dương kỵ khí dễ sinh độc tố. Vi khuẩn thường được tìm thấy trong môi trường, thường có trong đất và thảm thực vật. Nhưng nó cũng có cả trong thực phẩm. Đặc biệt, loài vi khuẩn này có thể nhanh chóng nhân lên ở nhiệt độ phòng.

Theo trang Webmd, Bacillus cereus là một trong những vi khuẩn gây bệnh truyền qua thực phẩm. Các loài Bacillus và các chi có liên quan từ lâu đã gây phiền hà cho các nhà sản xuất thực phẩm do nội bào tử kháng thuốc của chúng. Bào tử của chúng có thể có trên nhiều loại thực phẩm sống và chín khác nhau.

Khả năng tồn tại của chúng đòi hỏi thực phẩm nấu chín phải được làm nóng hoặc làm nguội nhanh chóng để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn này. Bacillus cereus được biết đến là nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm, và ngày nay người ta đã biết nhiều hơn về các chất độc do các chủng khác nhau của loài này tạo ra.

Chuyên gia nhận định, khi bị nhiễm khuẩn Bacillus cereus, nạn nhân có thể bị nôn ói với thời gian ủ bệnh ngắn, hay tiêu chảy có thời gian ủ bệnh dài hơn từ 8 -16 giờ. Bệnh do một loại độc tố gây ra tiêu chảy và co thắt bụng là các triệu chứng nổi bật, còn nôn ói thì thường không xảy ra.

PGS Nguyễn Duy Thịnh đặc biệt nhấn mạnh, trong gạo có thể có Bacillus cereus. Bào tử này sẽ chết ở nhiệt độ cao. Tuy nhiên, nếu bạn bảo quản cơm nguội ở nhiệt độ phòng bình thường sẽ tạo điều kiện cho bào tử và các vi khuẩn sinh sôi và phát triển. Khi nhiễm khuẩn, cơm nguội có thể gây rối loạn tiêu hóa; nặng thì ngộ độc cấp, nhẹ thì rối loạn tiêu hóa.

"Người ăn phải cơm có chứa vi khuẩn Bacillus cereus có thể buồn nôn và nôn hoặc tiêu chảy sau khoảng từ 1 đến 5 tiếng. Phần lớn các triệu chứng ở mức độ tương đối nhẹ và thường kéo dài trong khoảng 24 tiếng", chuyên gia cho biết thêm.

Làm thế nào để phòng tránh ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn Bacillus cereus?

Theo chuyên gia, để phòng tránh nhiễm khuẩn Bacillus cereus qua đường ăn uống cần chú ý thịt và rau không nên giữ ở nhiệt độ từ 10 đến 45 độ C trong thời gian dài. Nguyên tắc quan trọng hàng đầu là giữ thực phẩm nóng ở mức 60 độ C hoặc thực phẩm lạnh ở mức 4 độ C để phòng tránh nhiễm vi khuẩn Bacillus cereus. Trong đó, đặc biệt lưu ý không ăn cơm nguội.

Khi nấu ăn cần chú ý dùng sát khuẩn trước và sau khi nấu xong, nhất là trong mùa dịch Covid-19, điều này càng có ý nghĩa quan trọng. Đặc biệt, nếu phát hiện bất kỳ thực phẩm nào bị ô nhiễm thì chúng ta nên loại bỏ ngay, tuyệt đối không được sử dụng để phòng tránh ngộ độc thực phẩm nói chung.